ბოლო წლების განმავლობაში მთელ მსოფლიოში და მათ შორის საქართველოში, ნაღვლკენჭოვანი დაავადების სიხშირემ მკვეთრად მოიმატა ბავშვებსა და მოზარდებში. მოცემულ დაავადებასა და მისი ქირურგიული მკურნალობის თანამედროვე მეთოდებზე დეტალურად  გვესაუბრება პედიატრიული კლინიკა "Mmedi 22–ის" ქირურგიული დეპარტამენტის ხელმძღვანელი ბესიკ ასანიძე.

რა იწვევს  ნაღვლკენჭოვან დაავადებას ბავშვთა ასაკში?

ბავშვებში ნაღვლკენჭოვანი დაავადების  გამომწვევი მიზეზი ძირითადად მემკვიდრეობითი ფაქტორი და ნივთიერებათა ცვლის დარღვევაა. ასევე  ამ დაავადების განვითარების მიზეზებია:

• ნაღვლის ბუშტისა და სანაღვლე გზების ანთებითი პროცესი, რის შედეგადაც საბოლოოდ ყალიბდება კენჭი;
• ნაღვლის ბუშტში ნაღვლის შეგუბება, რაც აადვილებს კრისტალური ნაწილაკების გამოყოფასა და დალექვას;
• არასწორი კვება (ცხიმიანი, მწარე საჭმელი, ბოსტნეულის სიმცირე კვების რაციონში);
• პასიური, უმოძრაო ცხოვრების წესი, სიმსუქნე;
• კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის პარაზიტული დაავადებები;
• ზოგიერთი პრეპარატის ხანგრძლივი მიღება;

როგორია დაავადების სიმპტომები?

ნაღვლკენჭოვანი დაავადების კლინიკური  გამოვლინება სხვადასხვანაირი შეიძლება იყოს. განსაკუთრებით საყურადღებოა ბავშვთა ასაკი, რადგან დაავადების ამოცნობა არ არის მარტივი. მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს  ნაღვლკენჭოვანი დაავადებისთვის დამახასიათებელი სიმპტომების არსებობას, როგორიცაა:

• ფაღარათი, საკვების მიღების შემდეგ;
• უეცრად განვითარებული ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშა არეში;
• ძლიერი ტკივილი, გულისრევა, პირღებინება;
• შეტევითი ტკოვილი  ხშირ შემთხვევაში ცხიმიანი ან მწარე საკვების მიღების შემდეგ;
• მუცლის შებერვა, ყაბზობა;
• ხანდახან ტემპერატურის მატება, შემცივნება და კანკალი;
• მოყვითალო ნადები ენაზე, პირიდან ცუდი სუნი, მწარე გემო;
• ტკივილი მარჯვენა ფერდქვეშა არეში ფიზიკური აქტივობის დროს;
• კანისა და სკლერის სიყვითლე.

რა შემთხვევაში უნდა მიმართოს მშობელმა ექიმს და კონკრეტულად რომელ სპეციალისტს?

მუცლის ყრუ ტკივილის და დისპეპსიური მოვლენების  არსებობის შემთხვევაში, უნდა მიმართოთ პედიატრს, რომელიც ჩაუტარებს ბავშვს სათანადო კვლევას და დააზუსტებს დიაგნოზს.

თუ ბავშვს აღენიშნება უეცარი, შეტევითი, ძლიერი ხასიათის მუცლის ტკივილი უპირატესად მარჯვენა ფერდქვეშა მიდამოში,  თუ ტკივილი გრძელდება რამდენიმე საათის განმავლობაში და თან ახლავს სიყვითლე ან ცხელება, მაშინ დაუყოვნებლივ მიმართეთ ბავშვთა ქირურგს.

უნდა გვახსოვდეს, რომ სწორი და დროული მკურნალობის გარეშე არსებობს სერიოზული გართულებების განვითარების რისკი, როგორიცაა: მწვავე ქოლეცისტიტი, მწვავე ბილიარული პანკრეატიტი (კუჭუკანა ჯირკვლის ანთება), ნაღვლის ბუშტის ემპიემა (ნაღვლის ბუშტის დაჩირქება), ნაღვლის ბუშტის პერფორაცია (ნაღვლის ბუშტის კედლის მთლიანობის დარღვევა), პერიტონიტი, ქოლანგიტი - ნაღვლის სადინარების ანთება, ქოლედოქოლითიაზი - ნაღვლის საერთო სადინარში კენჭის გადასვლა, ჰეპატიტი, ღვიძლის აბსცესი და სხვა. ასევე გასათვალისწინებელია, რომ ნაღვლის ბუშტის ქრონიკული ანთება იწვევს ღვიძლის ფუნქციონირების შეფერხებას.

რა მეთოდებით მკურნალობთ ამ დაავადებას თქვენს კლინიკაში?

პედიატრიული კლინიკა "Mmedi 22-ის" მუშაობის პრინციპი არის პაციენტთან პერსონალიზირებული მიდგომა, ასევე გუნდური მუშაობა სხვადასხვა დარგის სპეციალისტებთან ერთად შეფასების და  მკურნალობის  პროცესში. რა შეეხება მკურნალობის ქირურგიულ გზას, მცირეინვაზიური ქირურგია (ლაპარასკოპია) დღესდღეობით  წარმოადგენს ბავშვთა ქირურგიის პრიორიტეტულ მიმართულებას და ლაპაროსკოპიული ქოლეცისტექტომია ითვლება ნაღველკენჭოვანი დაავადების ქირურგიული მკურნალობის "ოქროს სტანდარტად".  მოცემული მეთოდი წარმოადგენს უსაფრთხო და პრიორიტეტულ მეთოდს ღია წესით ჩატარებულ ოპერაციებთან შედარებით, რადგან მცირეა ოპერაციის მიმდინარეობის ხანგრძლივობა, ლაპაროსკოპიის შემდეგ პოსტოპერაციულად პაციენტს აღინიშნება ნაკლები ინტენსივობის ტკივილი, ბევრად ნაკლებია პოსტოპერაციული გართულებების რისკი,  ხდება კლინიკაში პაციენტის დაყოვნების დროის შემცირება და აქტიური ცხოვრების რიტმის სწრაფი აღდგენა.

რას ურჩევთ მშობლებს?

თუ  თქვენ  შვილს აღენიშნება ნაღვლკენჭოვანი დაავადების სიმპტომები, მიმართეთ  ექიმს, რადგან დროული დიაგნოსტიკა წარმოადგენს ეფექტური მკურნალობის საწინდარს და დაგეხმარებათ ნაღველკენჭოვანი დაავადების გართულებების თავიდან აცილებაში.

ზოგადად,  მინდა ვურჩიო მშობლებს, რომ გაითვალისწინონ, რომ  ბავშვის ზრდისა და განვითარებისთვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სწორი კვება და ფიზიკური აქტივობა. ამიტომ, აუცილებლად მიაჩვიონ ბავშვები ჯანსაღ, ბალანსირებულ კვებას და შესაბამის ფიზიკურ აქტივობას,  რადგან ბავშვთა ასაკში ჩამოყალიბებული სწორი კვების ჩვევები წარმოადგენს ჯანმრთელობის საფუძველს ზრდასრულ ასაკში.