დედა ზღაპრით მოგვარჩენს
რატომ ხდება ავად პატარა სწორედ მაშინ, როცა უამრავი ახალი მეგობარი შეიძინა, დამოუკიდებლობას მიეჩვია?
ექიმების აზრით, ბავშვის იმუნურ სისტემაზე ძლიერ გავლენას ახდენს ფსიქიკური მდგომარეობა. საბავშვო ბაღი, აღმზრდელებსა და მეგობრებთან ურთიერთობა ბავშვისთვის ერთგვარი სტრესია, ამიტომ ძლიერ იმუნურ სისტემასთან ერთად მისთვის ძალზე მნიშვნელოვანია მყარი ემოციური მდგომარეობა. ის დაეხმარება ბავშვს, გამოიმუშაოს საკუთარი თავის რწმენა და დაამყაროს ურთიერთობა უცნობ ადამიანებთან.
ზღაპარი, ჩვენი ბავშვობის განუყოფელი ნაწილი, უბრალოდ გამოგონილი ისტორია როდია; ის არის ბავშვებისა და უფროსების ურთიერთობის ფორმაც. თუმცა ყველა ზღაპარს არ შეუძლია, ბავშვს ემოციებსა და შიშებთან ბრძოლაში დაეხმაროს.
მაშ, როგორი უნდა იყოს ზღაპარი?
პირველ რიგში, პერსონალიზებული. ასეთი ზღაპრის მთავარი გმირი თავად ბავშვია. როცა საკუთარ თავზე ისმენს ამბავს, პატარა აცნობიერებს, რომ მთავარ გმირს მარტო მისი სახელი კი არ ჰქვია, მისი თვისებებიც აქვს, ცხოვრობს იმავე ქალაქში, ჰყავს იგივე მეგობრები... მასთან ერთად ზღაპრის პერსონაჟები არიან დედა, მამა, ბებია, ბაბუა, და-ძმები. ეფექტი რომ გააძლიეროთ და ზღაპარი უფრო დამაჯერებელი გახადოთ, გააცანით პატარას მეზღაპრე, მაგალითად, რომელიმე ფუმფულა სათამაშო.
პერსონალიზებულ ზღაპარში ბავშვი თავდაჯერებულია, იჩენს კომუნიკაბელურობას, ნებისყოფას, არ ეშინია სირთულეებისა, დამოუკიდებელია. თუ ამ პრინციპებით შედგენილ ზღაპარს ბავშვი რამდენჯერმე მოისმენს, მას დედასთან განშორებისა აღარ შეეშინდება, ისწავლის მარცხსა და წყენასთან გამკლავებას, ირწმუნებს საკუთარ წარმატებას. საკუთარი თავის რწმენის წყალობით ბავშვს სტრესს აღარ მიაყენებს უცხო ადამიანებთან შეხვედრა, აღარ გაუჭირდება საბავშვო ბაღში ადაპტაცია.
ზღაპარი აუცილებლად უნდა ითვალისწინებდეს ბავშვის ასაკობრივი ფსიქოლოგიური განვითარების თავისებურებებს. 1-1,5 წლის პატარებს ძალიან უყვართ მოსმენა, მაგრამ ჯერ არ აქვთ განვითარებული ხატოვანი აზროვნება, ამიტომ მათთვის შესაფერისია მოკლე ზღაპარი მარტივი სიუჟეტით. ასეთ ზღაპრებში მთავარი პერსონაჟი ცხოველია - კატა, ძაღლი, კურდღელი. შეარჩიეთ ლამაზად ილუსტრირებული წიგნები, უჩვენეთ პატარას თეატრალიზებული სიუჟეტი.
2 წლიდან უპირატესობა ენიჭება პერსონალიზებულ ზღაპრებს, რომელთაც უფრო რთული სიუჟეტი აქვთ. ბავშვს ამ ასაკში უკვე შეუძლია ფანტაზიორობა და პერსონაჟთა წარმოდგენა, ამიტომ სურათების აუცილებლობა აღარ არსებობს. გაცილებით მნიშვნელოვანია, პატარამ წარმოსახვა აამუშაოს.
ხუთი წლის ბავშვს უკვე შეუძლია თქვენ მიერ წაკითხული ზღაპრების მოყოლა. ახლა ის როლურ თამაშებში თავის სათამაშოებს ჩართავს, დაეხმარება მათ, ძლიერები, მამაცები, თავდაჯერებულები გახდნენ.
როგორ წავიკითხოთ ზღაპარი
აქციეთ ზღაპრების კითხვა რიტუალად. ამაში სათამაშო-მეზღაპრეც დაგეხმარებათ. მაგალითად, პატარა ბაღიდან უგუნებოდ დაბრუნდა - მას ამხანაგებმა აწყენინეს. მგრძნობიარე ბავშვი უარს ამბობს ჭამაზე, ცუდად სძინავს, ავადაც ხდება... სტრესს ფეხის მოკიდების საშუალება რომ არ მივცეთ, "მეზღაპრე" სათამაშოს დავუძახოთ. პატარა ბავშვის ყურადღება წყენიდან უმალვე ზღაპრისაკენ გადაინაცვლებს.
ახლა მთავარია, შესაფერისი ზღაპარი წავუკითხოთ, რათა ბავშვმა სათამაშო ასოციაციურად დაუკავშიროს იმ არსებას, რომლისგანაც ელის დახმარებას, იღებს რჩევებს და მოიპოვებს გამარჯვების რწმენას. ზღაპარი იმის მიხედვით შეარჩიეთ, რომელი სირთულის დაძლევაში გსურთ დაეხმაროთ პატარას. ბავშვს ზღაპარი წაუკითხეთ არა გასართობად, არამედ კონკრეტული, მისთვის მნიშვნელოვანი პრობლემის მოგვარებაში დასახმარებლად, გამოსავლის საპოვნელად. ზღაპრის სიუჟეტი რეალობად აღიქვით, ხოლო თოჯინა-მეზღაპრე - ცოცხალ პერსონაჟად. ამ გზით ბავშვს უფრო ადვილად გაესაუბრებით იმის შესახებ, რაც თავად გააკეთა ზღაპარში, შეაქებთ იმის გამო, რომ სირთულეებს არ შეუშინდა, კარგი თვისებები გამოამჟღავნა. ეს მასთან დაგაახლოებთ და დაგამეგობრებთ. როცა თოჯინა-მეზღაპრე გამოჩნდება, ბავშვის თანდასწრებით მასაც ცოცხალივით ელაპარაკეთ, მოუყევით, როგორ გამოიჩინა თქვენმა შვილმა თავი ბაღში, ეზოში, ექიმთან. ახლა ყოველივე ამისთვის ბავშვი თოჯინამ უნდა "შეაქოს".