როგორ შევაყვაროთ ბავშვს კითხვა იძულების გარეშე
წიგნის გარეშე მარტივად შეიძლება მათი ხილვა. რატომ ხდება ეს და შესაძლებელია თუ არა კითხვისადმი ზიზღის დაძლევა. რატომ არ უყვართ თანამედროვე ბავშვებს კითხვა?
ხალხი უფრო მეტს კითხულობდა, თუნდაც იმიტომ, რომ კითხვა ინფორმაციის მოპოვების მთავარი გზა იყო. დღეს კიდევ ბევრი ვარიანტია.
გარდა ამისა, ჩვენ ყველანი მიდრეკილნი ვართ, ავირჩიოთ ის, რაც უფრო მარტივი და მოსახერხებელია: მთელი დღის განმავლობაში სადილის მომზადების ნაცვლად, სახლში მიტანის სერვისით სარგებლობა; წიგნის წაკითხვის გარეშე მისი მოკლე შინაარსის ვიდეოს ყურება.
ამიტომ, არ უნდა გაკიცხოთ ბავშვი იმის გამო, რომ კითხვის სურვილი არ აქვს. ბავშვები უპირატესობას ანიჭებენ გაჯეტებს, რომლებიც მათთვის უფრო საინტერესო ჩანს, ვიდრე წიგნები – და ეს ნორმალურია.
რაც მართლაც მნიშვნელოვანია, არის ის, რომ ბავშვმა სკოლაში მინიმალურად მაინც ისწავლოს კითხვა, თორემ სწავლა მისთვის ადვილი არ იქნება. შვიდი წლის ასაკში საბაზისო დონეზე კითხვის პრობლემის შემთხვევაში, შეგიძლიათ დაუკავშირდეთ სპეციალისტებს, რათა დაეხმაროთ ბავშვს, დააინტერესოთ და ასწავლოთ კითხვა.
რატომ არ უნდა დააძალოთ ბავშვს წიგნის კითხვა?
ზოგიერთი მშობელი ართმევს ბავშვს პლანშეტს და უკრძალავს მულტფილმების ყურებას, ფიქრობენ, რომ ამ გზით აგვარებენ კითხვის პრობლემას. ამ ქმედებებმა, რა თქმა უნდა, შეიძლება გამოიწვიოს შედეგი: დიახ, წიგნს წაიკითხავს, მაგრამ ბავშვი ამას ზედაპირულად და ყოველგვარი ინტერესის გარეშე გააკეთებს.
კითხვისას ის იფიქრებს არა წიგნის შინაარსზე, არამედ იმაზე, რაც შეიძლება მალე დაუბრუნონ მას გაჯეტი. ეს მეთოდი არ დაეხმარება კითხვის სიყვარულის განვითარებას. პირიქით: დროთა განმავლობაში, ბავშვი დაიწყებს წიგნის ასოცირებას საყვარელი სათამაშოს წართმევასა და უარყოფით ემოციებთან.
თუ ბავშვს მუდმივად აიძულებენ, ის კითხვას დასჯას დაუკავშირებს. ამიტომ მნიშვნელოვანია არა ძალადობა, არამედ ინტერესი.
როგორ ჩავუნერგოთ შვილს კითხვის სიყვარული?
1. ფორმატის შეცვლა. მაგალითად, შესთავაზეთ თქვენს შვილს ჯერ ქაღალდის წიგნი, შემდეგ კი აუდიო ვერსია. არიან ვიზუალი ბავშვები, რომლებსაც უადვილდებათ კითხვა ან ყურება და არიან აუდიალები, რომლებსაც მოსმენა უადვილდებათ. ფორმატების მიხედვით მიხვდებით, რამდენად ადვილია თქვენი შვილის დაინტერესება.
2. მიეცით არჩევანის უფლება. ნება მიეცით თქვენს შვილს აირჩიოს, რისი წაკითხვა სურს. გააცანით მას ლიტერატურის სხვადასხვა ჟანრი: სამეცნიერო ფანტასტიკა, სათავგადასავლო, პოპულარული სამეცნიერო ლიტერატურა და სხვა. ეს დაეხმარება მას შეიგრძნოს სამყაროს მრავალფეროვნება, რომელთა შესწავლა შესაძლებელია კითხვის საშუალებით.
3. გამოიყენეთ ინტერაქტიული აპლიკაციები და ელექტრონული წიგნები. ამის წყალობით ბავშვი, ერთი მხრივ, გააგრძელებს კომუნიკაციას მისთვის ნაცნობ გაჯეტთან, მეორე მხრივ კი, ახალ ცოდნას მიიღებს.
4. თქვენი მაგალითით აჩვენეთ კითხვის სიყვარული. ბავშვები ბაძავენ უფროსებს და იღებენ მათი მშობლების ჩვევებს. ამიტომ შვილს აგრძნობინეთ, რომ კითხვა თქვენი ცხოვრების სახალისო ნაწილია. თუ არ კითხულობთ, მაშინ, სავარაუდოდ, ბავშვი არ გამოიჩენს ინტერესს ამ პროცესის მიმართ.
5. წაიკითხეთ შვილთან ერთად. რიგრიგობით წაიკითხეთ გვერდები ან როლური თამაში და სცენები. მასთან ერთად იმსჯელეთ წაკითხულზე, დაუსვით კითხვები შთაბეჭდილებების, პერსონაჟებისა და სიუჟეტის შესახებ.
6. შეეცადეთ დააინტერესოთ თქვენი შვილი კითხვით ინტერნეტში არსებული ინტერაქტიული თამაშების გამოყენებით.
არ არსებობს მოთხოვნები იმის შესახებ, თუ რამდენი უნდა წაიკითხოს ბავშვმა დღეში. რეგულარულობა მნიშვნელოვანია: შეეცადეთ გამოყოთ დრო წასაკითხად ყოველდღე ან კვირაში რამდენჯერმე.
და გახსოვდეთ, რომ მცირეწლოვან ბავშვებს აქვთ ყურადღების დაბალი კონცენტრაცია: შვიდ წლამდე ბავშვებს შეუძლიათ 15 წუთი უწყვეტი აქტივობა, ამიტომ დაიწყეთ პატარა ილუსტრირებული ან დიდი შრიფტის მქონე წიგნებით.