რამდენი ძილი სჭირდება ბავშვს?
ჩვილი ექვს თვემდე
ახალშობილებს სძინავთ თითქმის 24/7, თვალებს მხოლოდ კვებისთვის ახელენ. როგორც წესი, ძუძუთი კვებას შორის ინტერვალები, ისევე როგორც დასვენების პერიოდები, დაახლოებით ერთნაირია მთელი დღის განმავლობაში, დღისა და ღამის გაყოფის გარეშე.
როდესაც ისინი იზრდებიან, ბავშვების უმეტესობა კვლავ ადგენს უნიკალურ რუტინას და იწყებს ძილს ღამით – ყველაზე გრძელი ძილი – დაახლოებით 5-6 საათი.
სამი თვის შემდეგ, ბავშვებს, დღის განმავლობაში, დაახლოებით ხუთი საათის და ღამით ათი საათის განმავლობაში სძინავთ.
თუ ბავშვს არ სძინავს
ძილის პრობლემა ამ ასაკში ხშირად საკმაოდ მწვავეა. ეს აიხსნება იმით, რომ, როგორც წესი, სიცოცხლის პირველი თვიდან იწყება ნევროლოგიური პათოლოგიის გამოვლინება. ამიტომ, თუ ბავშვი ვერ იძინებს ან გამუდმებით იღვიძებს, კანკალებს, იკრავს ხელებს და იღვიძებს, საჭიროა გამოცდილ ნევროლოგთან კონსულტაცია. ექიმი გასინჯავს ბავშვს, შეუმოწმებს რეფლექსებს და აუცილებლად დანიშნავს ნეიროსონოგრაფიას – თავის ტვინის უსაფრთხო და უმტკივნეულო, მაგრამ ძალიან ინფორმაციულ კვლევას. ამის საფუძველზე ნევროლოგი ირჩევს ინდივიდუალურ კომპლექსურ მკურნალობას.
თუ ბავშვის წონა ნორმალურია, მაშინ ღამით მისი გაღვიძების განსაკუთრებული საჭიროება არ არის (თუ მას მშვიდად სძინავს). დაბალწონიან ბავშვებს აღვიძებენ კვებისთვის.
ამ ასაკში ცუდი ძილის მეორე მიზეზი შეიძლება იყოს რძის ნაკლებობა. მშიერ ბავშვს არ სძინავს, ხშირად იღვიძებს, ტირის და ითხოვს ძუძუთი კვებას. აწონვის კონტროლი და ბავშვის ზრდის შეფასება ორი კვირისა და ერთი თვის განმავლობაში დაგეხმარებათ პრობლემის იდენტიფიცირებაში. თუ რძის ნაკლებობა გამოვლინდა, ექიმი დანიშნავს დამატებით კვებას ადაპტირებული რძის ფორმულით, ან დედას შეუძლია მიმართოს ლაქტაციის კონსულტანტს.
ერთ წლამდე ასაკის ჩვილები
ექვს თვეზე უფროსი ასაკის ბავშვებს დღის განმავლობაში დაახლოებით ორჯერ და ღამით 10-11 საათს სძინავთ. ამ ასაკში ისინი კვლავ იღვიძებენ კვებისთვის ან წყლის დასალევად. არ არის საჭირო მათი გადაჩვევა.
ამ ასაკში ძილის პრობლემებს ყველაზე ხშირად კბილის ამოსვლა იწვევს. ბავშვის დასახმარებლად შეგიძლიათ შეშუპებულ ღრძილებზე სპეციალური საანესთეზიო გელი წაუსვათ.
1-2 წლის ასაკის ბავშვები
ამ ასაკში ბავშვებს დღის განმავლობაში ერთხელ სძინავთ, როგორც წესი, არა უმეტეს ორი საათისა და სრული ღამის დასვენებისთვის აქვთ – 9-10 საათი.
1-2 წლის ბავშვები ძალიან ემოციურები და შთაბეჭდილებიანნი არიან, ნერვული სისტემა ადვილად აღიგზნება და ხშირად საღამოს შეიძლება აღინიშნოს ჭირვეულობა და დაძინების გაძნელება. გარდა ამისა, ბავშვებს შეიძლება ეშინოდეთ გამოგონილი ან უარყოფითი პერსონაჟების, რომლებითაც უფროსები აშინებენ მათ. ხშირად ამ ასაკში ბავშვები კატეგორიულად უარს ამბობენ თავიანთ ოთახში და თავიანთ საწოლში ძილზეც.
ამ სიტუაციაში მნიშვნელოვანია, მხარი დაუჭიროთ ბავშვს, იჯდეთ მასთან, სანამ არ დაიძინებს, ან წაიყვანოთ თქვენთან. მხარდაჭერის ნაკლებობამ და შიშებისადმი უყურადღებობამ შეიძლება გამოიწვიოს ძლიერი სტრესი, ამის შედეგად ტიკების წარმოქმნა და ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები.
სამ წლამდე ასაკის ბავშვები
პედიატრები ამტკიცებენ, რომ სამ წლამდე ბავშვს დღის განმავლობაში 1-1,5 საათი მაინც უნდა ეძინოს, ღამის ძილს კი 9-12 საათი ეთმობა.
როგორც წესი, ამ ასაკში ბავშვები გადაჭარბებული სტიმულაციის გამო ვერ იძინებენ, ამიტომ საჭიროა ყურადღებით დააკვირდეთ განრიგს, დააძინოთ ყოველდღე ერთსა და იმავე დროს, აარიდოთ საღამოს ტელევიზორის ყურება და აქტიური თამაშები.
კარგად მუშაობს რიტუალებიც – დამამშვიდებელი პროცედურები, რომლებიც მეორდება ყოველ საღამოს და რომლებსაც, დროთა განმავლობაში, ბავშვის ორგანიზმი რეფლექსურ სიგნალად აღიქვამს. ეს შეიძლება იყოს აბაზანა, წიგნის კითხვა ან მშვიდი სიმღერები.
უმცროსი სკოლამდელი ასაკის ბავშვები
ამ ასაკის ბავშვებს დღეში 12 საათი სძინავთ. როგორც წესი, ღამით ათი საათი და დღისით ორი.
საბავშვო ბაღში სტუმრობისას ბავშვები უამრავ ახალ, მათ შორის, მათთვის საშინელ ინფორმაციას იღებენ. ამიტომ, ისინი ხშირად სთხოვენ მშობლებს მათთან ერთად დასხდნენ, ნათურა აანთონ ან გვერდით დაუდონ საყვარელი სათამაშო. მნიშვნელოვანია ასეთ თხოვნებს გაგებით მოეკიდოთ. ბავშვების ფანტაზია ხშირად იწვევს ცუდ სიზმრებსა და შიშებს.
მოსწავლეები
დაწყებითი სკოლის მოსწავლეებს დღეში 12 საათი უნდა ეძინოთ – ან ღამის ძილით ან დღისით, დასვენების დამატებით.
ასაკის მატებასთან ერთად ძილის მოთხოვნილებაც მცირდება: მაგალითად, ცხრა წლის ასაკში ბავშვს სძინავს დღეში 11 საათი, 12 წლის ასაკისას კი 10 საათი. როგორც წესი, სკოლის მოსწავლეები უარს ამბობენ დღის განმავლობაში ძილზე, ამიტომ მშობლებისთვის მით უფრო მნიშვნელოვანია ღამის დასვენების სწორად ორგანიზება და ყურადღებით მონიტორინგი, რომ ბავშვებმა დროულად დაიძინონ.
როგორც გამოცდილი პედიატრები ამბობენ, ძილის ორგანიზება ბავშვის ამოცანა არ არის. არც ერთ ბავშვს არ სურს ნებაყოფლობით დაძინება, ამიტომ ზრდასრულის ამოცანაა შექმნას და შეინარჩუნოს ძილისა და დასვენების ოპტიმალური რეჟიმი, რომელიც ბავშვის ჯანმრთელობისთვის სასარგებლოა.