ნანა კალანდაძე

ზაფხულში ქალაქგარეთ ცხოვრება აკაჟებს ჯანმრთელობას და აფართოებს თვალსაწიერს. აგარაკზე ყოფნისას მშობლების წინაშე ყოველთვის დგება საკითხი, რით გაართონ ბავშვი. ბუნებრივია, გვსურს, ზაფხულში მაინც მოვაცილოთ ის კომპიუტერისა თუ ტელევიზორის ეკრანს, თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ ზოგჯერ ტელევიზორიცა და კომპიუტერიც გამოსადეგია - ხომ არის ზაფხულობით წვიმიანი დღეები, როცა გარეთ ვერ გახვალ...

თავისუფალი მოძრაობის საშუალება

აგარაკზე დასვენებას ის სარგებლობა მოაქვს, რომ ბავშვი ისვენებს და კაჟდება. აუცილებლად უნდა ვიზრუნოთ იმაზე, რომ ბავშვს საამისოდ სათანადო პირობები შევუქმნათ. უპირველეს ყოვლისა, უნდა გამოვუძებნოთ თავისუფალი ადგილი, სადაც შეეძლება სირბილი, ხტუნაობა, ბურთით თამაში ისე, რომ სასარგებლო ნარგავები არ დააზიანოს. თუ მატერიალური მხარე ხელს გვიწყობს, შეგვიძლია, შევიძინოთ ხელოვნური აუზი ან გორაკი, სხვადასხვა ზომის ხის ძელები, მოვუწყოთ პატარა სპორტული მოედანი. ყოველივე ეს საკუთარი ხელითაც შეიძლება გავაკეთოთ. მოზრდილ ბავშვებს შესანიშნავად გაართობთ ველოსიპედი, სახტუნაო, საქანელა, ჰამაკი, პინგ-პონგი, კეგლი... უცვლელი გასართობია ბურთი. გოგონებიც და ბიჭუნებიც გატაცებით ითამაშებენ ფეხბურთს, კალათბურთს, ხელბურთს, "წრეში ბურთს". თუმცა ვერც ფეხბურთს, ვერც ხელბურთს, ვერც ჩოგბურთს მარტო ვერ ითამაშებ... რაც უფრო დიდია ბავშვი, მით უფრო მნიშვნელოვანია მისთვის სხვა ბავშვებთან მეგობრობა. თანატოლთა საზოგადოება აუცილებელია მისი ფსიქიკის ჩამოყალიბებისთვის. თუ თქვენი აგარაკის ახლომახლო შესაფერისი ასაკის ბავშვები არ არიან, შეგიძლიათ, შვილის მეგობრები ქალაქიდან მოიპატიჟოთ, რათა თქვენს შვილს საშუალება ჰქონდეს, ზაფხული თანატოლთა საზოგადოებაში სასიამოვნოდ გაატაროს.

შევისწავლოთ გარემო

ყველაფერი, რაც კი გარს აკრავს სააგარაკო ადგილს, ქალაქიდან ჩამოსული ბავშვისთვის შეიძლება შემეცნებისა და განვითარების წყაროდ იქცეს. ბავშვს უთუოდ გაიტაცებს ისეთი გართობა, როგორიც არის წყალში ქვების სროლა, ქვიშაში თამაში, თიხის ზელა და ძერწვა - ყოველივე ეს ხომ სახლის პირობებში მიუწვდომელია. ამგვარი თამაშები მარტო კი არ გაართობს პატარას, არამედ ყურადღებასა და წარმოსახვასაც განუვითარებას, დაუხვეწს მოტორულ ჩვევებს. შეგიძლიათ, ბავშვთან ერთად ითამაშოთ "განძის მაძიებლობანა": რაიმე ნივთი მოათავსეთ ლითონის ქილაში და ჩაფალით აგარაკის მახლობლად. მნიშვნელობა არ აქვს, რა იქნება ქილაში, კანფეტები თუ წერილი, - ბავშვისთვის თვით ძიების პროცესია საინტერესო. დაუხატეთ მას ნაკვეთის გეგმა, რუკა, სადაც ჯვრით მონიშნავთ განძის ადგილსამყოფელს. ეს თამაში ბავშვისთვის ორმაგად სასარგებლო იქნება: მხოლოდ კი არ გაერთობა, არამედ ადგილმდებარეობის მიხედვით და რუკის დახმარებით ორიენტირებასაც ისწავლის.

შრომითი ჩვევები

თუ ბავშვს საინტერესო და მის შესაძლებლობათა შესაფერის დავალებას მისცემთ, ის სიამოვნებით შეიტანს საკუთარ წვლილს სააგარაკო სამუშაოებში. სკოლამდელი ასაკის ბავშვი უარს არ იტყვის, მოაწყოს ალპური გორაკი, შეკრას მინდვრის ყვავილების თაიგული ოთახის მოსართავად, პატარა კალათში მოაგროვოს ღამით ხიდან ჩამოცვენილი ხილი... არ დაგავიწყდეთ, გარჯისა და მუყაითობისთვის შეაქოთ, მადლობა გადაუხადოთ. ეს მას სტიმულს მისცემს შემდგომი საქმიანობისთვის.

ჰობის შექმნა

სკოლის მოსწავლეებს ხშირად აძლევენ იმ ლიტერატურული ნაწარმოებების სიას, რომლებიც ზაფხულში უნდა წაიკითხონ. ასეთი ლიტერატურა ასაკის შესაბამისად უნდა შეირჩეს. ბავშვების უმრავლესობა არცთუ დიდი ხალისით ასრულებს ამ დავალებას. ჩვენ შეგვიძლია, ეს პროცესი მათთვის საინტერესო, სახალისო და მიმზიდველიც კი გავხადოთ. წიგნების წაკითხვა შეიძლება არა მაგიდასთან, არამედ ჰამაკში, ფართოდ ტოტებგაშლილი ხის ჩრდილქვეშ, სიგრილეში. შეიძლება, საამისოდ კარავიც კი დავდგათ. ასეთ გარემოში წიგნი ბავშვს უფრო საინტერესო მოეჩვენება. ისეირნეთ შვილთან ერთად, ესაუბრეთ გარემოს შესახებ, შეაგროვეთ გირჩები, წაბლი, რკო, მათგან დაამზადეთ სხვადასხვა ნაკეთობა, სამშვენისი, რომლებიც შემდგომ ზაფხულის სასიამოვნო დღეებს გაგახსენებთ. იქნებ თქვენს შვილს ფოტოგადაღება იტაცებს? ამ შემთხვევაში აგარაკზე ნამდვილი საზაფხულო ფოტოსესიის მოწყობა შეიძლება ნათესავების, მეზობლებისა და ნაცნობების მონაწილეობით, შემდეგ კი შეადგინეთ ფოტოალბომი, რომელიც ზაფხულის დაუვიწყარ შთაბეჭდილებათა საუნჯედ იქცევა.