უსამართლოდ დაჩაგრული
არის შემთხვევები, როდესაც თანატოლების აგრესიაზე ბავშვი სრულებით არ რეაგირებს, არ უჩნდება საკუთარი უფლებების დაცვის სურვილი. მკაცრი სინამდვილე ასეთი პატარების მშობლებს საგონებელში აგდებს: რა ეშველება უმწეო არსებას მომავალში, როცა მას აქედანვე ჩაგრავენ? თუმცა შესაძლოა, ისინი ტყუილად დარდობენ.
ასაკი, როცა ბავშვი თანატოლებთან თამაშს იწყებს, მეტად საპასუხისმგებლოა. პატარა ურთიერთობას ამყარებს სხვა ბავშვებთან და პირველად ეჯახება მათ ნაირგვარ რეაქციებს. თუ ეზოში ბავშვების თამაშს დავაკვირდებით, თვალნათლივ დავინახავთ მათ სხვადასხვაგვარ ქცევას:
- ზოგიერთი მათგანი მცირედი უსიამოვნების დროსაც კი აცრემლებული მირბის დედისკენ და "მჩაგვრელისგან" დაცვას სთხოვს,
- ზოგი დაუყოვნებლივ იწყებს ხელჩართულ ბრძოლას "აგრესორთან" და მიუხედავად მისი ფიზიკური და ასაკობრივი უპირატესობისა, დახმარებას არავისგან ელის.
- არიან ისეთებიც, სიტუაციის მშვიდობიანი გზით განმუხტვას რომ ცდილობენ და ამისთვის საყვარელ სათამაშოსაც კი თმობენ.
-
ურთიერთობის ეფექტური ფორმა
გასაოცარია, მაგრამ ფაქტია: არსებობენ ბავშვები, რომლებიც თამაშისას დამკვირვებლის პოზიციას არჩევენ. თუ ასეთ პატარას სათამაშო წაართვეს, ის არ ატირდება და არ დაიწყებს ბრძოლას დანაკარგის დასაბრუნებლად, არც ხელის კვრისას გაიქცევა საჩივლელად დედასთან - მშვიდად იდგება და სიტუაციას "შეისწავლის". წესისამებრ, ასე წყნარი, ნაკლებად აგზნებადი, გარშემო მყოფთაგან სიყვარულით განებივრებული ბავშვები იქცევიან. მათ ძლიერი ნერვული სისტემა აქვთ და სამყაროშიც თავს საკმაოდ თავდაჯერებულად გრძნობენ. ასეთი პატარები თითქოს აგროვებენ ინფორმაციას, რათა შემდგომში სწორი პოზიცია შეიმუშაონ.
სამაგიეროდ, მშობლები მიიჩნევენ, რომ მათი პატარა უსამართლოდ იჩაგრება, თუმცა ეს მოზრდილი ადამიანის თვალით ჩანს ასე. შესაძლოა, ბავშვი თავს სულაც არ გრძნობდეს დაჩაგრულად. ალბათ გინახავთ, როგორ ეთამაშებიან ერთმანეთს პატარა ცხოველები, მაგრამ არ გიფიქრიათ, რომ ერთი მეორეს ჩაგრავს. ასევე, არც პატარა ბავშვების თამაშის სტილი იძლევა მღელვარების საფუძველს. შესაძლოა, კონკრეტული პაწიასთვის, მისი პიროვნული თავსებურებებიდან გამომდინარე, ეს ურთიერთობის ყველაზე უფრო ეფექტური ფორმა იყოს.