მარიამ ფოლადაშვილი

ის სასარგებლოა თვალებისთვის, კანისთვის და გულისთვის.

სტაფილოს უდიდესი ნაწილი წყალია. ის დაბალკალორიულ საკვებად მიიჩნევა.

100 გ სტაფილო შეიცავს დაახლოებით:

• 4,8 გ ნახშირწყალს (აქედან 2 გ შაქარს);
• 1 გ ცილას;
• 0,2 გ ცხიმს;
• 3,6 გ ბოჭკოს

გლიკემიური ინდექსი გვიჩვენებს, რა გავლენას ახდენს ამა თუ იმ საკვებში შემავალი 50 გ ნახშირწყალი ორგანიზმში შაქრის დონეზე. რაც უფრო მაღალია ის, მით უფრო სწრაფად იმატებს სისხლში შაქრის დონე ამ საკვების მიღების შემდეგ. უმი სტაფილოს გლიკემიური ინდექსი, ჯიშის მიხედვით, 20-დან 30-მდე მერყეობს (55-მდე დაბალ მაჩვენებლად ითვლება), მოხარშულისა კი 40-დან 85-მდე, რაც საკმაოდ მაღალი მაჩვენებელია.

სტაფილო ხსნადი და უხსნადი ბოჭკოს წყაროა

ხსნადი ბოჭკო ასტიმულირებს მეტაბოლიზმს, ხელს უწყობს სისხლში ლიპიდების კლებას და აქვეითებს ,,ცუდი” ქოლესტეროლის დონეს, უზრუნველყოფს ნორმალური მიკრობიოტის შენარჩუნებას, უხსნადი კი ასტიმულირებს პერისტალტიკას, განაპირობებს ნაწლავის სწრაფ დაცლას და უზრუნველყოფს რეგულარულ დეფეკაციას.

ახალი სტაფილოს შემადგენლობა

ბეტა-კაროტინი, C, A, B3, E, B1, B2, B5, B6, B7 ვიტამინები, ფოლიუმის მჟავა, კალიუმი, ქლორი, ფოსფორი, ნატრიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, გოგირდი.

ბეტა-კაროტინის შემცველობა ყველაზე მეტი ნარინჯისფერ სტაფილოშია, ხოლო ყვითელი ნარინჯისფერზე მეტ ლუთეინს შეიცავს. ნარინჯისფერის შემდეგ კაროტინოიდებით ყველაზე მდიდარია მეწამული. მასში ბევრია ბეტა-კაროტინი, ხოლო ალფა კაროტინისა და ლუთეინის შემცველობა ყველა დანარჩენზე მეტია. წითელი სტაფილო ლიკოპენის მაღალი შემცველობით გამოირჩევა, რომელსაც კაროტინოიდებს შორის ყველაზე დიდი ანტიოქსიდანტური პოტენციალი აქვს.

კაროტინოიდების შემცველობა მცირეა თეთრ სტაფილოში, თუმცა, ერთ-ერთმა კვლევამ აჩვენა, რომ თეთრი ხილი და ბოსტნეული იცავს ტვინს ინსულტისგან, რაც მათ შემადგენლობაში შემავალი სპეციფიკური ფიტოქიმიკატების დამსახურებაა.

მეწამული სტაფილო შეიცავს სპეციალურ პიგმენტებს – ანტოციანინებს, რომლებიც ფლავონოიდების ჯგუფს მიეკუთვნება. ეს ნივთიერებები ამცირებს ანთებით პროცესებს.

სტაფილო მნიშვნელოვანია თვალების ჯანმრთელობისთვის

ის აუცილებელია ფოტორეცეპტორების, თვალში არსებული სინათლის აღმქმელი უჯრედების, გამართული მუშაობისთვის.

A ვიტამინი მონაწილეობს მხედველობის პიგმენტის, როდოფსინის სინთეზშიც. როდოფსინი ჩხირების – ფოტორეცეპტორების ერთ-ერთი ტიპის – ძირითადი ცილოვანი კომპონენტია. A ვიტამინის დეფიციტის დროს იკლებს მისი სინთეზი, ჩხირების ფუნქცია ირღვევა და შესაძლოა, განვითარდეს ეგრეთ წოდებული ქათმის (ღამის) სიბრმავე, რომლის დროსაც დღისით ჩვეულებრივ მხედველი ადამიანი შებინდების შემდეგ ვეღარაფერს ხედავს.

თვალების ჯანმრთელობაში დიდ როლს ასრულებს ლუთეინი და ზეაქსანთინი.

სტაფილო მეტაბოლური სინდრომისა და მისი თანმხლები დაავადებების წინააღმდეგ

გერმანიის კვების საზოგადოების თანახმად, კაროტინოიდებით მდიდარი საკვები, შესაბამისად – სისხლში კაროტინოიდების მაღალი კონცენტრაცია, ამცირებს მეტაბოლური სინდრომის განვითარების რისკს. მეტაბოლური სინდრომი საერთო სახელწოდებაა ისეთი დარღვევებისა, როგორიცაა სიმსუქნე, შაქრების ცვლისა და ცხიმების ცვლის დარღვევა, მაღალი წნევა, რაც თავს მხრივ, სათავეს უდებს მრავალ დაავადებას, მათ შორის ტიპი 2 დიაბეტს, გულის დაავადებებს, ათეროსკლეროზს.

კანის ჯანმრთელობა

A ვიტამინი მონაწილეობს ეპიდერმისის, კანის ზედა შრის სტრუქტურის ჩამოყალიბებაში და ხელს უწყობს კანის რეგენერაციას და ხელს უწყობს ახალგაზრდული კანის შენარჩუნებას. გარდა ამისა, იცავს კანის უჯრედებს თავისუფალი რადიკალების მავნე ზემოქმედებისგან, რაც აფერხებს კანის ქსოვილში მიმდინარე ანთებით პროცესებს და ხელს უშლის კანის ნაადრევ დაბერებას.

კიბოს პრევენცია და მკურნალობა

კვლევების მიხედვით, სტაფილოს რეგულარული მოხმარება ამცირებს ფილტვის, ძუძუს, პროსტატის, კანის, ტვინის კიბოს, ლეიკემიის განვითარების რისკს. მეცნიერთა ნაწილი იმასაც ამტკიცებს, რომ სტაფილოს არა მხოლოდ პრევენციული ეფექტი აქვს, არამედ შეუძლია, დადებითი როლი შეასრულოს სიმსივნური დაავადებების მკურნალობაშიც.

ეს კაროტინოიდების დამსახურებაა, რომლებიც აუვნებლებს მავნე თავისუფალ რადიკალებს და ამით ხელს უშლის ოქსიდაციური სტრესის განვითარებას.

კაროტინოიდების ბიოშეღწევადობაზე გავლენას ახდენს:

• ზოგიერთი მედიკამენტი, მაგალითად, ქოლესტეროლის დონის დამაქვეითებელი პრეპარატები, საფაღარათო საშუალებები;
• მჟავას ბლოკერები ბეტა-კაროტინის ოპტიმალური შეწოვისთვის აუცილებელია, კუჭში საკმარისი მჟავა იყოს, ამ მედიკამენტების გამოყენების შედეგად კი მისი ოდენობა საგრძნობლად იკლებს;
• დიაბეტი და ჰიპერთირეოზი ამ დროს ფერხდება კაროტინოიდების A ვიტამინად გარდაქმნა;
• ალკოჰოლი;
• ზოგიერთი საძილე საშუალება ამცირებს ღვიძლში A ვიტამინის მარაგს.

კაროტინოიდების უკეთესი ბიოშეღწევადობისთვის:

• კარგად დააქუცმაცეთ;
• მიიღეთ ცოტა ცხიმთან ერთად