რა გამოკვლევების ჩატარებაა რეკომენდებული ფიზიკური ვარჯიშის დაწყებამდე
იმისათვის, რომ სპორტით აქტიურად დაკავდეთ ჯანმრთელობისთვის ზიანის მიყენების გარეშე, მნიშვნელოვანია ინტენსიური ვარჯიშის დაწყებამდე და შემდეგ ყოველწლიურად ჩაიტაროთ რამდენიმე რუტინული გამოკვლევა. ძირითადად, ის მოიცავს ოთხ ანალიზს:
- სისხლისა და შარდის საერთო ანალიზი,
- სისხლის ბიოქიმიური ანალიზი,
- ჰორმონალური სტატუსის შეფასება (TSH, თავისუფალი T4, მამაკაცებისთვის სიას ემატება ტესტოსტერონი),
- სხეულის შემადგენლობის ანალიზი (ბიოიმპედანსომეტრია).
ასევე საჭიროა გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მდგომარეობის შეფასება (ელექტროკარდიოგრამა, ელექტროკარდიოგრამა დატვირთვის დროს). გამოკვლევების ჩატარების შემდეგ, აუცილებელია ექიმთან კონსულტაცია, განსაკუთრებით თუ არსებობს რაიმე ქრონიკული დაავადება, რათა მიღებული მონაცემების საფუძველზე შეირჩეს ოპტიმალური დატვირთვა.
სამედიცინო გამოკვლევების ნუსხა შეიძლება განსხვავდებოდეს სპორტის სახეობის, ვარჯიშის დონის, ასაკის, მიზნებისა და თანმხლები დაავადებების მიხედვით. ზემოთ ჩამოთვლილი კვლევები წარმოადგენს ძირითად მინიმუმს, რომლის გაფართოებაც შესაძლებელია კონკრეტული სიტუაციიდან გამომდინარე. ვარჯიშის დაწყებამდე კონსულტაცია და გამოკვლევები სპორტული აქტივობის უსაფრთხო დასაწყისია დამწყებთათვის. ისინი ხელს შეუწყობენ ჯანმრთელობის რისკების იდენტიფიცირებას და არასასურველი ეფექტების თავიდან აცილებას. გამოცდილი სპორტსმენების კი ეს ხელს შეუწყობს მათი შრომისუნარიანობისა და გამძლეობის გაზრდას, ასევე შეჯიბრებების შემდეგ სწრაფად აღდგენას.
როგორია სწორი ვარჯიშის მთავარი წესი
ვარჯიშის სიხშირის გაზრდისას საჭიროა ინტენსივობის შემცირება.
გაითვალისწინეთ სამი ინდიკატორი: ვარჯიშის ინტენსივობა (მაქსიმალური წონის პროცენტული მაჩვენებელი, რომლითაც ადამიანს შეუძლია დატვირთვის შესრულება), მოცულობა (ვარჯიშების რაოდენობა, მიდგომები კუნთების ჯგუფზე) და ვარჯიშის სიხშირე.
როდესაც ერთი ინდიკატორი იზრდება, სხვები უნდა შემცირდეს. თუ ხუთი დღის განმავლობაში გავზრდით ვარჯიშის სიხშირეს, მაშინ უნდა შევამციროთ მათი ინტენსივობა და მოცულობა.
ვარჯიშის ფორმატი ინდივიდუალურად უნდა შეირჩეს ფიზიკური მომზადების საფუძველზე. არ არის აუცილებელი ერთ ვარჯიშზე ვარჯიშების მთელი მოცულობის შესრულება და შემდეგ, მთელი სხეულის ტკივილის გამო, ორი ან სამი დღის განმავლობაში წოლა. გაცილებით გონივრულია ვარჯიშების ნაწილებად დაყოფა. მაგალითად, ორშაბათს აკეთებთ მთლიანი დატვირთვის 30 პროცენტს, ოთხშაბათს - კიდევ 30 პროცენტს, პარასკევს - 30 პროცენტს.
40 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებისთვის, რეკომენდებულია აირჩიონ ფიზიკური აქტივობის ტიპი, რომელიც მათ ნამდვილად დააინტერესებთ.
მნიშვნელოვანია დატვირთვის თანდათანობით გაზრდა. როგორც წესი, დამწყებებმა, განსაკუთრებით 40 წელს გადაცილებულებმა, უნდა გაამახვილონ ყურადღება მსუბუქ ვარჯიშებზე, რომლებიც პირველი ორი ან სამი კვირის განმავლობაში არაუმეტეს ოცდაათი წუთის განმავლობაში გაგრძელდება.