ნინო ჩარგეიშვილი

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ H1N1 გრიპის ინფექციის ეპიდემიური საშიშროების მეექვსე, მაქსიმალურ დონეზე დატოვება გადაწყვიტა. 15 დამოუკიდებელი ექსპერტისგან შემდგარი კომისიის დასკვნის თანახმად, ჯანმო-ს წევრი ქვეყნების ჯანდაცვის ორგანოთა ხელმძღვანელებმა უნდა განაგრძონ H1N1 გრიპის მონიტორინგი და ინფექციის პროფილაქტიკისთვის საჭირო ღონისძიებათა გატარება.

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის გენერალურმა დირექტორმა მარგარეტ ჩენმა აღნიშნა, რომ ექსპერტთა პროგნოზით, H1N1-ის გავრცელება გაგრძელდება და გრიპის პანდემიისადმი მიძღვნილი მომდევნო სხდომა 2010 წლის ივლისისთვის დაგეგმა. როგორც მან თქვა, იმ დროისთვის უკვე ხელთ ექნებათ მონაცემები სამხრეთ ნახევარსფეროში დაავადებულთა რაოდენობის შესახებ, სადაც ამჟამად გრიპითა და ზედა სასუნთქი გზების ინფექციებით ავადობის მკვეთრი მატებაა მოსალოდნელი.

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ განაცხადა, რომ გრიპის პანდემიის საფრთხემ მეექვსე, მაქსიმალურ დონეს მიაღწია და 2010 წლის ივნისი პანდემიის დასაწყისად ოფიციალურად აღიარა. ორგანიზაციის ხელთ არსებული უკანასკნელი მონაცემების მიხედვით, ლაბორატორიულად დადასტურებულია ინფექციით 18 ათასი ადამიანის სიკვდილის შემთხვევა. ცნობისათვის: ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციამ უკანასკნელად 1968 წელს გამოაცხადა გრიპის პანდემია, რომელსაც მაშინ მილიონზე მეტი ადამიანი ემსხვერპლა.

მშობლების საშიში შეცდომები

მასაჩუსეტსელმა მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ ქრონიკული დაავადებების მქონე ბავშვების მშობლები შვილებისთვის წამლის მიცემისას ხშირად მიუტევებელ შეცდომას უშვებენ. კლინიცისტებმა ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ პატარა პაციენტებისთვის ექიმის მიერ გამოწერილი მედიკამენტების დროულ და რეგულარულ მიცემას სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს. მკვლევარებმა შეისწავლეს, როგორ აძლევდნენ ექიმის მიერ დანიშნულ პრეპარატებს კიბოთი, ნამგლისებრუჯრედოვანი ანემიითა და ეპილეფსიით დაავადებულ 6 თვიდან 20 წლამდე ასაკის 83 ბავშვსა და მოზარდს. პაციენტებს წამალს ყველაზე ხშირად დედები (79%) და მამები (7%) ასმევდნენ. და აი, აღმოჩნდა, რომ მიუხედავად უმაღლესი განათლებისა, ბავშვების მშობლებსაც და მომვლელებსაც წამლის მიცემის დროს ხშირად მოსდიოდათ შეცდომა. მაგალითად, ზოგიერთ ოჯახში არ იცოდნენ შპრიცის სწორად გამოყენება, ამიტომ საინექციო პრეპარატი არასწორად შეჰყავდათ, რის შედეგადაც ბავშვები ტკივილგამაყუჩებელი პრეპარატის საჭიროზე გაცილებით ნაკლებ დოზას იღებდნენ.

სულ მკვლევარებმა ქრონიკულად დაავადებულ ბავშვთა ოჯახებში 128 სამედიცინო შეცდომა გამოავლინეს. 73 მათგანს შეეძლო, ბავშვის ჯანმრთელობისთვის დიდი ზიანი მიეყენებინა, ხოლო 10-მა რეალურად გააუარესა ბავშვის ჯანმრთელობა. ერთ-ერთი გავრცელებული შეცდომაა პრეპარატის იარლიყსა და ინსტრუქციაზე არასწორი მინაწერის არსებობა. იყო შემთხვევები, როცა იარლიყზე ეწერა, რომ ბავშვისთვის უნდა მიეცათ დღეში 6 აბი, სინამდვილეში კი ბავშვს კვირაში სულ 7 აბი ჰქონდა დანიშნული. მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ მძიმე ქრონიკული დაავადებების მქონე ბავშვების მშობლებს დამატებითი კონსულტაციები სჭირდებათ, რათა შინ ექიმის დანიშნულება ზედმიწევნით შეასრულონ.

ამერიკელმა მეცნიერებმა სარძევე ჯირკვლის კიბოს

საწინააღმდეგო ვაქცინის შექმნა გვაუწყეს

ამერიკელმა მეცნიერებმა თაგვებზე ჩატარებული ექსპერიმენტის შედეგად განაცხადეს, რომ სარძევე ჯირკვლის კიბოს საწინააღმდეგო ვაქცინა შექმნეს. უახლოეს რამდენიმე წელიწადში ეს პრეპარატი ადამიანებზე გამოიცდება. გამოკვლევა კიბოს განვითარებისკენ გენეტიკურად მიდრეკილ თაგვებზე ჩატარდა.

საცდელი მღრღნელები ორ ჯგუფად გაყვეს. ანტისხეულ აცტალბუმინ-ის შემცველ ვაქცინას მხოლოდ პირველ ჯგუფს უკეთებდნენ. ანტისხეულებით აცრილი თაგვებიდან კიბოთი არც ერთი არ დაავადდა, მეორე ჯგუფში კი ავთვისებიანი სიმსივნის შემთხვევები აღირიცხა. მეცნიერთა ჯგუფის ერთ-ერთი წევრის თქმით, აქტიური პრეპარატი მოქმედებს ცილაზე, რომელიც სარძევე ჯირკვლის კიბოს შემთხვევათა უმრავლესობაში ჩნდება ორგანიზმში. მკვლევარებს სჯერათ, რომ კვლევის წარმატებით დასრულების შემთხვევაში შესაძლოა ვაქცინა ქალებში სარძევე ჯირკვლის კიბოს პროფილაქტიკისთვის გამოიყენონ.

---

სინთეტიკური პეპტიდი შექმნის სისხლძარღვს და აღადგენს ნერვულ უჯრედებს

ლაბორატორიულ თაგვებზე ჩატარებულმა ექსპერიმენტმა ცხადყო, რომ პეპტიდის სინთეტიკურ ვერსიას ახალი სისხლძარღვის შექმნა და დაზიანებული ნერვული უჯრედების აღდგენა შეუძლია. ექსპერიმენტის ავტორი იყო ჰენრი ფორდის სახელობის ჰოსპიტლის გადაუდებელი მედიცინის განყოფილების თანამშრომელი დენიელ სი მორსი, რომელმაც აღნიშნა, რომ ეს მიღწევა ექიმებს ინსულტის შემდგომი გართულებების წარმატებული მკურნალობის იმედს უსახავს.

მეცნიერებმა სინთეტიკური პეპტიდი Thymosin Beta-4 სამკურნალო პრეპარატების იმ ჯგუფში შეიტანეს, რომელშიც შედის სტატინები (ჰორმონები, რომელთა ფიზიოლოგიური ფუნქცია სხვა ჰორმონის სინთეზისა და სეკრეციის დამუხრუჭებაა). სტატინებს ნეიროაღდგენით თერაპიაში იყენებენ იმ აღდგენითი მექანიზმის გასააქტიურებლად, რომელიც ტვინის განვითარების ადრეულ სტადიაში მიმდინარე უჯრედული ცვლილებების იმიტირებას მოახდენს.

ტვინის არტერიის ბლოკირების მეორე დღეს ზრდასრულ ვირთხებს Thymosin Beta-4-ის ერთ დოზას აძლევდნენ. მომდევნო სამი დღის განმავლობაში მათ ასევე Thymosin Beta-4-ის თითო-თითო დოზა ეძლეოდათ, საკონტროლო ჯგუფის ვირთხებს კი მხოლოდ მარილწყალი. რვა კვირის შემდეგ იმ ვირთხებს, რომელთაც Thymosin Beta-4-ს აძლევდნენ, საკონტროლო ჯგუფის ცხოველებისგან განსხვავებით, შესამჩნევი უკეთესობა დაეტყოთ. ამის საფუძველზე მეცნიერებმა მნიშვნელოვანი დასკვნა გამოიტანეს: პეპტიდმა გააუმჯობესა სისხლძარღვების სიმკვრივე და ტვინის უმწიფარი უჯრედების განსაზღვრულ ტიპს მწიფე (მიელინის გამომუშავების უნარის მქონე) უჯრედებად გადაქცევა აიძულა.

მაგნიტური სარქველი პროსტატიტით დაავადებულებს შარდვის ფუნქციას აღუდგენს

აშშ-ში მიმდინარეობს ახალი მოწყობილობის გამოცდა, რომელიც პროსტატიტის გამო შარდვის ფუნქციადარღვეულ ათასობით მამაკაცს დაეხმარება.

შეგახსენებთ: პროსტატიტის შედეგად წინამდებარე ჯირკვალი შუპდება, ურეთრას აწვება და შარდის დინებას ხელს უშლის. დღესდღეობით ექიმები პროსტატის კეთლთვისებიან ჰიპერპლაზიას მკურნალობენ წამლებით, რომლებიც ჯირკვლის კუნთოვან ბოჭკოებს ასუსტებს და დაბრკოლებას ამცირებს ან თავად პროსტატას აიძულებს შეკუმშვას. მიუხედავად ამისა, შარდის შეკავების მძიმე ფორმის მქონე ზოგიერთ მამაკაცს სჭირდება კათეტერის ჩადგმა, რომლის საშუალებითაც შარდი პაციენტის ფეხზე მიმაგრებულ სპეციალურ ჭურჭელში ჩადის.

ახალი იმპლანტანტი, რომელსაც მეცნიერები შურინატე-ს უწოდებენ, მამაკაცს კათეტერისა და საშარდე ჭურჭლის ტარებისგან იხსნის. ოპერაციის არსი ასეთია: შარდის ბუშტში მაგნიტური სარქველი ჩაინერგება; როცა მამაკაცი ტუალეტში შევა, მაგნიტს სასქესო ორგანოსთან მიიტანს და სარქველიც გაიხსნება, მაგნიტის მოშორების შემდეგ კი სარქველი ავტომატურად დაიხურება. ამჟამად მიმდინარეობს გამოცდა, რომელმაც უნდა დაამტკიცოს, რომ თუ დანადგარი მწყობრიდან გამოვიდა ან ავადმყოფს კვლავ განუვითარდა მწვავე მდგომარეობა, იმპლანტანტის სწრაფად და უსაფრთხოდ მოშორება შესაძლებელი იქნება. მიუხედავად ამისა, ექიმები ამ სიახლეს უკვე სენსაციურს უწოდებენ.

ხანგრძლივი სტრესი და დეპრესია ონკოლოგიურ დაავადებებს იწვევს

ჰიუსტონში არსებული კიბოს შემსწავლელი ცენტრის თანამშრომლები აცხადებენ, რომ ხანგრძლივი სტრესი და დეპრესია ადამიანის ორგანიზმში ონკოლოგიური დაავადების განვითარების ხელშემწყობ პირობებს ქმნის. მეცნიერები ადრეც ეჭვობდნენ დეპრესიასა და სიმსივნურ დაავადებას შორის კავშირს, მაგრამ ამერიკელმა სწავლულებმა ბიოლოგიურ დონეზე შეძლეს ამ მოსაზრების დამადასტურებელი საბუთების მოპოვება. გამოკვლევის ხელმძღვანელის ენილ სოდის თქმით, მათ მიერ გამოკვლეულ დეპრესიით შეპყრობილ პაციენტებს ორგანიზმში კიბოს უჯრედების წარმოქმნისა და მეტასტაზების გავრცელების უნარის მქონე პროტეინ Focal Adhesion Kinase (FAK)-ის მაღალი შემცველობა აღმოაჩნდათ. მეტიც, დეპრესიაში ან სტრესულ მდგომარეობაში მყოფი ადამიანის ორგანიზმში წარმოქმნილი პროტეინი ნორეპინეფრინი ერთგვარად აჩქარებს კიდეც კიბოთი დაზიანებული უჯრედების გავრცელების პროცესს. როგორც მეცნიერი ამბობს, მათ მიერ ჩატარებული სამუშაო ადასტურებს, რომ დეპრესია ხელს უწყობს ონკოლოგიურ დაავადებათა განვითარებას.