ექსპერტმა დემენციის ოთხი ადრეული ნიშანი ჩამოთვალა
დემენციის ადრეული ნიშნები, რომელიც ჩვეულებრივ უვითარდება 65 წელს გადაცილებულ ადამიანებს, შეიძლება მოიცავდეს იმპულსურობას, კონცენტრაციის გაძნელებას და განწყობის ცვლილებებს. ამის შესახებ The New York Post-ს ამერიკელმა მედიცინის დოქტორმა, ნეირობიოლოგმა და ნეიროფსიქიატრმა დანიელ ამენმა განუცხადა.
ექიმების შეფასებით, 6,7 მილიონ ამერიკელს აქვს ალცჰაიმერის დაავადება, რომელიც ნელ-ნელა ანგრევს მეხსიერებას, კოგნიტურ უნარებს და მარტივი ამოცანების შესრულების უნარს. ექსპერტმა ჩამოთვალა ოთხი ადრეული სიმპტომი, რომელიც შეიძლება მიუთითებდეს დაავადების განვითარებაზე მომავალში.
1. ცუდი მეხსიერება
ამენის თქმით, პირველი გამაფრთხილებელი ნიშანი არის ის, რომ მეხსიერება ქვეითდება, და ის უფრო ცუდია, ვიდრე 10 წლის წინ იყო. გარკვეული გულმავიწყობა ნორმალურია ასაკთან ერთად, მაგრამ დემენციის მქონე ადამიანებს უჭირთ ბოლო მოვლენების, საუბრების ან მნიშვნელოვანი დეტალების დამახსოვრება. ეს იმიტომ ხდება, რომ ჰიპოკამპი (თავის ტვინის არე, რომელიც პასუხისმგებელია ახალი მეხსიერების ფორმირებაზე) არის ტვინის ერთ-ერთი პირველი უბანი, რომელიც ზარალდება ალცჰაიმერის დაავადებით.
2. შორსმჭვრეტელობის და განჭვრეტის უნარის დაქვეითება და იმპულსურობა
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
გადაწყვეტილების მიღების უუნარობა ხშირად დემენციის ადრეული ნიშანია. შუბლის წილების დაზიანებამ, გადაწყვეტილების მიღებასა და მსჯელობაზე პასუხისმგებელი ძირითადი უბნების დაზიანებამ შეიძლება გამოიწვიოს რისკების განსაზღვრის, ყოველდღიური პრობლემების გადაჭრისა და ფინანსების მართვის უუნარობა.
3. ხანგრძლივი დროის განმავლობაში კონცენტრაციის უუნარობა
ალცჰაიმერის დაავადების მქონე ადამიანებს შეიძლება უჭირდეთ კონცენტრირება, ვერ ახერხებენ დიდი ხნის განმავლობაში ფოკუსირებას იმ ამოცანების შესასრულებლად, რომლებიც ადრე მარტივი ჩანდა.
4. ცუდი განწყობა
დაქვეითებული განწყობა ხშირად ალცჰაიმერის დაავადების ადრეული ნიშანია, რადგან დაავადება გავლენას ახდენს ტვინის იმ უბნებზე, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან ემოციების რეგულირებაზე. კვლევამ აჩვენა, რომ ამ დაავადებით დაავადებულთა ნახევარს აღენიშნება დეპრესიის სიმპტომები, რაც გაცილებით მაღალია, ვიდრე ზოგადად პოპულაციაში. პაციენტები ხშირად განიცდიან გაღიზიანებას ან განწყობის უეცარ ცვალებადობას და კარგავენ კონტროლს გრძნობებზე, რადგან დაავადება გავლენას ახდენს ტვინის იმ უბნებზე, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან ემოციების რეგულირებაზე. მათ შეიძლება იგრძნონ დაბნეულობა ან შეშფოთება იმ სიტუაციების გამო, რომლებსაც ისინი კომფორტის ზონის მიღმა მიჰყავს.
ექიმმა ასევე გამოჰყო რამდენიმე მოდიფიცირებადი რისკის ფაქტორი, რომელთა მართვა ხელს უწყობს დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას. ეს მოიცავს ჯანსაღი წონის შენარჩუნებას, რეგულარულ ფიზიკურ აქტივობას, ჯანსაღ ძილს აპნოეს გარეშე და სისხლის კარგ მიმოქცევას.
- ყოველწლიურად იზრდება ალცჰაიმერის დაავადებით და მასთან დაკავშირებული დემენციით დაავადებულთა რიცხვი. დემენცია არის სინდრომი, რომელიც იწვევს კოგნიტური ფუნქციის უფრო მეტად დაქვეითებას, ვიდრე ნორმალური ბიოლოგიური დაბერებით შეიძლება იყოს გამოწვეული. დროთა განმავლობაში დემენცია პროგრესირებს. ის ძირითადად 65 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანებს ემართებათ. 2023 წლის მონაცემებით, მსოფლიოში ამ დიაგნოზით 55 მილიონზე მეტი ადამიანია და ყოველწლიურად 10 მილიონი ახალი შემთხვევა ფიქსირდება, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით. დემენციის ყველაზე გავრცელებული ფორმაა ალცჰაიმერის დაავადება, შემთხვევების 60-70%-მდე აღინიშნება.
ცოტა რამ მკურნალობის შესახებ
იაპონიაში ალცჰაიმერის დაავადების სამკურნალოდ რამდენიმე პრეპარატი გამოჩნდა, რომელთა მოქმედება ემყარება ტვინში დაგროვილი ბეტა-ამილოიდური ცილების მოშორებას და ამ დაავადების პროგრესირების შენელებას, წერს Kyodo News.
