ნანა კალანდაძე

"9 წლის ბიჭი მყავს. ახლახან ახალ სკოლაში გადავიდა და პირველივე დღეებში ისეთი რაღაცები ისწავლა თანაკლასელებისგან, რომ აღშფოთებული ვარ! თავზარი დამეცა. უხეშად მომმართავს, უცენზურო სიტყვებს იყენებს. მე ვუხსნი, რომ ასე მოქცევა და საუბარი არ შეიძლება. ასე მგონია, მოსწონს, რომ თავი "უფროსად" და "მოზრდილად" წარმოაჩინოს". ეკა, 36 წლის

თქვენი ბიჭი გრძნობს, რომ დაბნეული ხართ და სიამოვნებას ღებულობს იმ ეფექტით, რომელიც თქვენზე მოახდინა. მას მართლაც ზრდასრულად მიაჩნია თავი, მშობლები ხომ მასთან უკვე ვერაფერს აწყობენ. შეეცადეთ, უფრო მტკიცედ მოიქცეთ.

გააფრთხილეთ, რომ თუ არ შეცვლის თავის ქცევას, იძულებული გახდებით ჯარიმების სისტემა შემოიღოთ. ყოველი უხეში და უცენზურო სიტყვის წარმოთქმისას არ მისცემთ უფლებას ტელევიზორს უყუროს ან კომპიუტერით გაერთოს. მართალია, მიიჩნევა, რომ ნოტაცია არ ახდენს აღმზრდელობით ზემოქმედებას, მაგრამ მთლად ასეც არ არის. ყოველდღიურად, როდესაც მის საქციელს აკრიტიკებთ, ამით ცვლით მის შეხედულებებს სხვადასხვა საგანსა თუ მოვლენაზე. გარკვეული დროის შემდეგ ის გაითვალისწინებს ამ მითითებებს და შეიცვლის წარმოდგენას იმის შესახებ, თუ რა არის კარგი და რა - ცუდი.

"მეშინია, ახლობლებს გამოვუტყდე, რომ სამსახურის გამოცვლა მსურს. როცა სტუდენტი ვიყავი, მინდოდა საკუთარი ფული მქონოდა და კაფეში ოფიციანტად ვმუშაობდი. სწავლა რომ დავამთავრე, ჩემი პროფესიით დავიწყე მუშაობა, ბუღალტერი გავხდი. ცოტა ხნის წინ შემცირებაში მოვყევი. ახალი სამსახურის მოძებნა მომიწევს. ძალიან სასიამოვნოდ და თბილად მაგონდება ჩემი სამუშაო კაფეში. სრულიადაც არ მინდა ისევ სპეციალობით მუშაობა, მაგრამ ვშიშობ, ჩემი გადაწყვეტილება არ მოეწონებათ ჩემს მშობლებსა და მეგობრებს. მათ მიაჩნიათ, რომ ოფიციანტობა არაპრესტიჟულია". ელენე, 27 წლის

თუ არ გსურთ იცხოვროთ საკუთარი ცხოვრებით და ინტერესებით, მაშინ მისდიეთ გარშემო მყოფთა რჩევებს. ადამიანი თითოეული არჩევანის გაკეთების დროს დილემის წინაშე დგება. არა მხოლოდ ობიექტური, არამედ სუბიექტური ფაქტორებიც ახდენენ გავლენას გადაწყვეტილების მიღებაზე. ყველაზე ხშირად კი ამ უკანასკნელს უგულებელყოფენ - მიაჩნიათ, რომ სუბიექტური ფაქტორები არაარსებითია. სწორედ ამიტომ, ხშირად ცოლად მიჰყვებიან არა საყვარელ ადამიანს, არამედ - პერსპექტიულს, მუშაობენ არა იქ, სადაც სურთ, არამედ იქ, სადაც პრესტიჟულია.

თუ არ გყოფნით სითამამე უამბოთ ახლობლებს თქვენი სურვილის შესახებ, მაშინ დააყენეთ ისინი ფაქტის წინაშე. მაგალითად, კაფეში დაპატიჟეთ და უმაღლეს დონეზე მოემსახურეთ. შოკიდან გამოსვლის შემდეგ ისინი დაასკვნიან, რომ არც ისე ცუდია, როდესაც კაფეში, მომსახურების სფეროში "შენიანი" გყავს.

"მყავს თაყვანისმცემელი. ჩემთან მარტო დარჩენის დროს ძალიან იბნევა... როცა მეგობრებთან ერთად ვართ, მშვენივრად ვურთიერთობთ, საკმარისია მარტო დავრჩეთ, მაშინვე იკეტება თავის თავში, ხმას არ იღებს ან თითო სიტყვას ვგლეჯ პირიდან. ყველაფერი მხოლოდ ჩემს ინიციატივაზეა დამყარებული. ეს უკვე ძალიან მაღიზიანებს. არ ვიცი, რა ხდება..." ვერიკო, 23 წლის

რატომღაც, მორიდებულობა და სიმორცხვე ნაკლად მიიჩნევა. თუმცა როდესაც გაცნობის პირველივე დღეს ყმაწვილი გოგონას გადაეკიდება, თავს მოაბეზრებს და მასთან სტუმრობისკენაც იწევს, გოგონებს ესეც არ მოსწონთ. რა თქმა უნდა, გსურთ, რომ თაყვანისმცემელი ბუნებრივად მოიქცეს, მაგრამ არა თავშეუკავებლად, კომპლიმენტებს გეუბნებოდეთ და არ მლიქვნელობდეს, ხშირად გირეკავდეთ, მაგრამ თავს არ გაბეზრებდეთ. იდეალური ადამიანები არ არსებობენ!

თავხედობისგან განსხვავებით, მორიდებულობა და სიმორცხვე მშვენივრად იკურნება დროთა განმავლობაში. ახლა მამაკაცი გატაცებულია თქვენით და ეშინია, რაიმე არ შეეშალოს და რაღაც ისე არ გააკეთოს. ნუ გაღიზიანდებით, ოდნავ პასიური და მოდუნებული იყავით და ის სულ უფრო მეტი ნდობით განეწყობა თქვენ მიმართ. როცა თქვენი წესებით თამაშობს, მისთვის რთულია საკუთარი თავის წარმოჩენა.

"ჩემი შეფი ჩემ მიმართ ზედმეტ ინტერესს იჩენს... ცოტა ხნის წინ ახალ სამუშაოზე მოვეწყვე. მალე გაირკვა, რომ მე და ჩემი უფროსი ერთ უბანში ვცხოვრობთ. ხშირად მთავაზობს სახლში მანქანით წაყვანას ან კაფეში მეპატიჟება. მე სულ უფრო და უფრო მიჭირს მიზეზების მოძებნა უარის სათქმელად. მეშინია, რომ მალე აშკარა ზეწოლას დაიწყებს ჩემზე. როგორ მოვახერხო მასთან დისტანციის დაჭერა ისე, რომ არ გავანაწყენო?" ლელა, 28 წლის

შეფის მხრიდან ყურადღება და მზრუნველობის გამოჩენა - მისი ძალაუფლების გამოვლინების ერთ-ერთი საშუალებაა. როცა აიძულებს სიმპათიურ გოგონას, მიიღოს მისი შეთავაზება, თავს მეფედ გრძნობს. რომ არ განარისხოთ "მისი უდიდებულესობა", იყავით კეთილგანწყობილი, ზრდილობიანად მოექეცით, მაგრამ აჩვენეთ, რომ ზედმეტად დაკავებული ქალი ხართ. როცა უფროსთან მარტო დარჩებით, შეეცადეთ წინასწარ კარგად დამუშავებული იმპროვიზაციებით დაახშოთ მისი რომანტიკული განწყობა. შეფი ისევ კაფეში გეპატიჟებათ? უპასუხეთ - რა საწყენია, რომ არ შემიძლია თქვენს შემოთავაზებას დავთანხმდე, ბებია მყავს ავად. ბებიის როლი შეიძლება თქვენმა დაქალმა შეასრულოს, დაგირეკოთ სამუშაო დღის დამთავრებისთანავე და მაწვნის ყიდვა გთხოვოთ. თუ უფროსი სახლამდე მიცილებას შემოგთავაზებთ, ეს მარშრუტი გაატარეთ მრავალრიცხოვან მაღაზიებზე, სადაც თითო წუთით უნდა შეირბინოთ. ვერც ერთი მამაკაცი, თუნდაც ისეთი, რომელიც ქალის გულის მოგებას ცდილობს, ასეთ ტანჯვას ვერ გაუძლებს!

---

"ჩემი შეყვარებული ჩემს აზრს ანგარიშს არ უწევს. უკვე ორი წელია ვხვდებით ერთმანეთს. მთელი ამ ხნის განმავლობაში სერიოზულად არ აღმიქვამს, არ მივაჩნივარ საკმარისად ჭკვიან, გამოცდილ და პრაქტიკულ ადამიანად. მისი აზრით, არ მაქვს მანქანის მართვის უნარი, ბიუჯეტის მართვასა და ადამიანთა ხელმძღვანელობას ვერ შევძლებ. თუ რაიმე რჩევას ვაძლევ, მაშინვე უკუაგდებს. "არ არის საჭირო იმაზე ლაპარაკი, რაც არ გესმის და რაშიც ვერ ერკვევი!" მაგრამ თუ იმავეს ურჩევს მისი მეგობარი, მას ყურს უგდებს. როგორ ვაიძულო, რომ პატივი მცეს?" ინა, 24 წლის

თქვენ ძალიან ხართ დამოკიდებული თქვენი შეყვარებულის აზრსა და შეხედულებებზე, ეს კი საშუალებას არ გაძლევთ, სრულად გამოავლინოთ თქვენი შესაძლებლობები, არ გაძლევთ საკუთარი თავის ბოლომდე რეალიზების საშუალებას. არ არის საჭირო იმის მტკიცება, რომ შეძლებთ მანქანის მართვას - უბრალოდ მიუჯექით მანქანის საჭეს და მართეთ. ნუ აუხსნით, რომ არაფერია რთული კოლექტივის მართვაში, არამედ შეეცადეთ მიაღწიოთ წარმატებას კარიერაში. თქვენი წყენა და გულისტკივილი, სურვილი იმისა, რომ თქვენი მიღწევები აღიარონ, მხოლოდ საბაბია დაცინვისთვის. ასეთები არიან ბიჭები (მოზრდილებიც კი): მოსწონთ, როცა გოგონებს თმას სწიწკნიან და სიამოვნებას ღებულობენ საპასუხო კივილითა თუ სხვა რეაქციებით.

დასაწყისისთვის თქვენი მიღწევები და თავდაჯერებულობა გააღიზიანებს მამაკაცს და აიძულებს, კვლავ გამოთქვას უფრო მეტი შენიშვნა. მაგრამ რაც უფრო წარმატებული იქნებით, მით უფრო ძლიერი იქნება მისთვის მის მიერ გამოთქმული სიტყვების არაადეკვატურობის განცდა.

"ჩემს ნაცნობ-მეგობრებს ძალიან კეთილმოწყობილი ბინები აქვთ. როცა მათ ევრორემონტებს, ახალ მოდურ ავეჯსა და საყოფაცხოვრებო ტექნიკას შევცქერი, საშინლად მაღიზიანებს ის გარემო, რომელიც ჩემს სახლშია. მაშინვე მიჩნდება სურვილი, ყველაფერი შევცვალო და გადავაკეთო. ვიწყებ იმ თანხების თვლას, რომელიც ყველაფრის გაკეთებას დასჭირდება და ვხვდები, რომ "ვერ გავქაჩავ". სტუმრად ყოფნის შემდეგ ყოველთვის დეპრესიაში ვვარდები. მხოლოდ მაშინ ვახერხებ სულიერი წონასწორობის აღდგენას, როცა დიდხანს არ მიწევს სადმე სტუმრად წასვლა. როგორ მოვახერხო, რომ სხვების არ მშურდეს?" ქეთი, 31 წლის

შეეცადეთ აღიქვათ სახლი როგორც მისი მფლობელის ინდივიდულურობის გამოხატულება და ანარეკლი. თუ თქვენი ბინა განსხვავდება სხვებისგან, ეს იმას ნიშნავს, რომ თქვენ შეძელით თქვენი წარმოდგენის გამოხატვა სტილისა და სილამაზის შესახებ. და ეს არ არის დაკავშირებული ნივთების საფასურთან, რადგან ფულადი სახსრების კომპენსაცია ადვილია ფანტაზიით. როცა სტურმად ხართ, შეგიძლიათ "დაიჭიროთ" კარგი იდეები საკუთარი ბინის მოსაწყობად. შური მაშინ იჩენს თავს, როცა თქვენ გწყინთ ის, რომ ვიღაცამ დაუმსახურებლად დაიკავა თქვენი ადგილი. დაუსვით შეკითხვა საკუთარ თავს: გსურთ გაუცვალოთ ადგილი ამ ადამიანს? თანახმა იქნებით გქონდეთ მისი გარეგნობა, სამუშაო, გყავდეთ ისეთი ახლობლები, როგორიც მას, გყავდეთ ძაღლი ან მისი ვალების მფლობელი იყოთ? ალბათ პასუხი უარყოფითი უფრო იქნება. რაც შეეხება ბინას, ის მისი ცხოვრების წესის შედეგია. შეუძლებელია ყველა დადებითი მხარის კოპირება იმ ადამიანის ცხოვრებიდან, ვისიც გშურთ და უარყოფითის მოცილება. სწორედ ამიტომ ფსიქოლოგები შურს ყველაზე არაკონსტრუქციულ გრძნობას უწოდებენ.

"ჩემს შეყვარებულს საუბრისას უცენზურო სიტყვების გამოყენება უყვარს. ჩემს წრეში ეს მიღებული არ არის, ამიტომ ძალიან მრცხვენია და ხშირად უხერხულ მდგომარეობაში ვვარდები მის გამო. როცა შენიშვნას ვაძლევ, ბრაზდება და მთხოვს, მის აღზრდას თავი დავანებო. მაგრამ არ შემიძლია მშვიდად ვუსმინო მის საშინელ გამონათქვამებს! როგორ დავარწმუნო ჩემი საყვარელი ადამიანი, რომ ეს ულამაზო საქციელია და ღირსებას არ მატებს მას?" ტატა, 22 წლის

უკმაყოფილების გამოხატვა სხვაგვარად შეიძლება. მუდმივი შენიშვნები და თხოვნა, რომ ყურადღება მიაქციოთ საკუთარ მეტყველებას - მამაკაცებს აღიზიანებთ და მათში პროტესტის გრძნობას ბადებს. მავნე ჩვევასთან ბრძოლა ეფექტურია მხოლოდ მაშინ, თუ ამას ადამიანი საკუთარი თავისთვის აკეთებს და არა სხვების სასარგებლოდ და გულის მოსაგებად. შეეცადეთ მოძებნოთ ისეთი მიზეზი, რომელიც მნიშვნელოვანი იქნება თავად თქვენი შეყვარებულისთვის. მაგალითად, შეგიძლიათ მიანიშნოთ, რომ უცენზურო სიტყვებმა შეიძლება ხელი შეუშალოს მას კარიერის აწყობაში, სოლიდური კლიენტების მოზიდვაში, შეიძლება ნეგატიური დამოკიდებულება გააჩინოს მისი მშობლების მიმართ, რომელთაც ვერ შეძლეს, ნორმალური ლიტერატურული ენით მეტყველების უნარი განევითარებინათ შვილისთვის. კიდევ ერთი ხერხი: შეეცადეთ თქვენი დამოკიდებულება უცენზურო სიტყვების მიმართ გამოხატოთ არა სიტყვებით, არამედ ირიბი მინიშნებებით. უხამს ანეკდოტს ჰყვება? ნუ გაიცინებთ. დისკუსიების დროს სალანძღავ სიტყვებს იყენებს - ნუ აჰყვებით კამათსა და საუბარში.

მეგობრებისა და ნაცნობების წრეში გამოხატეთ გამორჩეული ინტერესი ისეთი მამაკაცების მიმართ, რომლებიც კულტურულად იქცევიან. თუ თქვენი მეგობარი იგრძნობს, რომ კარგავს "კონკურენტუნარიანობას" - შეეცდება თავი გააკონტროლოს. თუ არა, მაშინ დაფიქრდით, გსურთ გამუდმებით გაწითლება მის გამო?