ნანა კალანდაძე

საინტერესოა, როგორ უნდა დავიცვათ ჯანსაღი ცხოვრების წესი ზამთრის სეზონზე და რა უნდა გავაკეთოთ ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად?

ყოველ ახალ წელს შემართებით, მტკიცე გადაწყვეტილებით ვიწყებთ, რომ გონივრულად, მეტი სიფრთხილით მოვეკიდებით საკუთარ ჯანმრთელობას, თუმცა ყოველთვის სწრაფად გვავიწყდება საკუთარი თავისთვის მიცემული პირობა. პირადად მე არასდროს მივეკუთვნებოდი იმ ექიმთა რიცხვს, ვინც დღესასწაულებზე პაციენტს გარკვეული საკვების, კერძების ჭამას უკრძალავს, რადგან ამგვარი აკრძალვა არასდროს ამართლებს. ახალი წლის დღეებში ადამიანს ყოველთვის პოზიტიური განწყობა აქვს და ნამდვილად არ ღირს მისი შეზღუდვებით დათრგუნვა. თუმცა დღესასწაულების შემდეგ არათუ სასურველი, აუცილებელია დავფიქრდეთ საკუთარ ჯანმრთელობასა და კვების რეჟიმზე, მით უფრო, რომ ზამთრის სეზონზე ერთიორად მატულობს ვირუსით დაავადების შესაძლებლობა. რა თქმა უნდა, ყველა უფრთხის აცივებას, თუმცა რაციონის სწორად შერჩევის ნაცვლად, მედიკამენტებს იმარაგებს. აღსანიშნავია, რომ არც ვაქცინაცია იძლევა დამშვიდების საშუალებას, რადგან უმთავრესი მთელი წლის განმავლობაში ორგანიზმის მართვა და მისი ხელშეწყობაა და არა მხოლოდ ზამთრის სეზონზე, როცა ვირუსის მოახლოების საფრთხეს ვგრძნობთ, რადგან ასე მხოლოდ ზიანს ვაყენებთ საკუთარ იმუნიტეტს. ზამთრის სეზონზე დაავადებების თავიდან აცილების ერთ-ერთი მთავარი წინაპირობა ორგანიზმის თერმორეგულაციის დაცვაა, რაც არა მხოლოდ თბილად ჩაცმას, არამედ სწორად კვებასაც ითვალისწინებს.

რა კავშირი აქვს კვების რეჟიმს ორგანიზმის ტემპერატურის მატებასა თუ კლებასთან

პირველ რიგში, თერმორეგულაციაზე თავის ტვინი, ფარისებრი ჯირკვალი და სისხლძარღვები აგებენ პასუხს. შემცივნებისას იცვლება სისხლის რეაქცია და ირღვევა წონასწორობა, დასუსტებული ორგანიზმი კი ვეღარ უწევს ვირუსებს წინააღმდეგობას. ბალანსის დასაცავად საჭიროა ორგანიზმის მაკრო- და მიკროელემენტების მარაგის საკვებით შევსება და არა ქიმიური დანამატების შემცველი ვიტამინების გაუთავებლად ყლაპვა. აუცილებელია D ვიტამინით და უჯერი ცხიმებით მდიდარი პროდუქტის (კვერცხის, კარაქის, რძის პროდუქტის) მიღება. საბედნიეროდ, ბუნება და ტრადიციები თვითონ გვკარნახობენ, რა უნდა ვჭამოთ, მაგალითად, ღორი, რომლის ხორცი ცხიმებთან ერთად ცილას და ამინომჟავას შეიცავს, ზამთარში იკვლება და ცივ სეზონზე ღვიძლის საგრძნობლად დაკლებულ ტემპერატურას არეგულირებს. სხვათა შორის, მცდარია მოსაზრება, თითქოს კარაქი ადამიანს წონას მატებს, რადგან, სინამდვილეში, ნოყიერი პროდუქტი მხოლოდ ენერგიას გვმატებს. რძის პროდუქტიდან არარეკომენდებულია რძის მიღება, რადგან არასწორი კვებით ორგანიზმში ისედაც ზედმეტი ლორწო გროვდება, რომელიც ვირუსების გავრცელებას უწყობს ხელს. ლორწო მეტად ნაყოფიერი ნიადაგია ვირუსებისა და ბაქტერიების განვითარებისთვის, ამიტომ ყოველთვის უნდა ვერიდოთ მისი წარმომშობი პროდუქტის, მათ შორის – შვრიის ფანტელის, მიღებას, რადგან კუჭს ძალიან უჭირს დიდი რაოდენობით ლორწოს გადამუშავება. შვრიის ფანტელზე, იმავე ჰერკულესის ფაფაზე, პირველ რიგში, შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტმა უნდა თქვას უარი და მან, ვისაც ძვალ-სახსროვანი სისტემა აწუხებს, რადგან ამგვარი წესით მომზადებულ შვრიას არა მხოლოდ ძვლებიდან გამოაქვს კალციუმი, არამედ მის შეწოვასაც უშლის ხელს. მართალია, შვრია ძალიან სასარგებლო პროდუქტია, მაგრამ მხოლოდ პირველადი მარცვლების სახით და არა რაფინირებული და გადამუშავებული.

დიეტის მთავარი პრინციპი

ბევრი არ ეთანხმება იმ ექიმებს, რომლებიც დიეტას საკვებისა და კალორიების შეზღუდვით ნიშნავენ, რადგან წონის მატებას არა დიდი რაოდენობით საკვები, არამედ პროდუქტის არათავსებადობა, ქიმიური ნივთიერებების არასწორი შეხამება უწყობს ხელს. ამასთანავე, ძალიან მნიშვნელოვანია, მოვუსმინოთ საკუთარ ორგანიზმს, რადგან მხოლოდ მან იცის, რა რაოდენობის პროდუქტი სჭირდება. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება კვების რაციონიდან ძვალ-სახსროვანი სისტემისთვის აუცილებელი მარილის ამოღება.

საკვების მომზადების ტექნოლოგიური საიდუ­მლოებები

ღორის ხორცი – ზამთრის ცივ სეზონზე მიირთვით მოხარშული გოჭის ხორცი მხოლოდ ტყემლის საწებლით და არა მაიონეზით ან კეტჩუპით. თუმცა მოგიწევთ კვირაში ორი დღე ცხოველური წარმოშობის ცილოვან პროდუქტზე უარის თქმა და მხოლოდ ბოსტნეულით, ფაფეულით დაკმაყოფილება.

შვრიის ფაფა – ერთი წილ კარგად გარეცხილ შვრიის მარცვალს დაასხით ოთხი წილი მდუღარე წყალი და გააჩერეთ, სულ მცირე, 12 საათი. მოხარშეთ მისივე წყალში და კარგად შეფუთული, ფერმენტაციის დასრულებამდე 15 წუთით გააჩერეთ გამორთულ ქურაზე.

ამგვარი წესით მომზადებული ფაფის ჭამა მხოლოდ კარაქით ან ზეთითაა რეკომენდებული, რადგან მისი ცხიმის გარეშე მიღება ადამიანს სწრაფად მატებს წონას.

ხორბლის ფაფა – ერთ წილ დაღერღილ ხორბალს დაასხით ოთხი წილი მდუღარე წყალი და გააჩერეთ მთელი ღამით, მერე კი ხარშეთ ღომის კონსისტენციის მიიღებამდე. უკვე მოხარშული კარგად შეფუთეთ და 15 წუთით გააჩერეთ გამორთულ ქურაზე. ნებისმიერი ოდენობის ხორბლის ფაფის ჭამა მარილით, სამი ჩაის კოვზი ზეთით ან კარაქითაა რეკომენდებული.

მიიღეთ ტექნოლოგიურად სწორად მომზადებული ფაფები და აუცილებლად დაიკლებთ წონას, რადგან სწორედ ამგვარი პროდუქტი აძლიერებს მეტაბოლიზმს და უწყობს ხელს ცხიმების წვას.