მარიამ ფოლადაშვილი

გროვებია თირკმელში, რომელთა ფორებშიც სისხლი იფილტრება), რომლის დროსაც ცილის დიდი რაოდენობა გამოიყოფა შარდით. შარდით ცილის დაკარგვას (პროტეინურია) მოჰყვება ორგანიზმისთვის მნიშვნელოვანი ცილების, მაგალითად ალბუმინის, ნაკლებობა სისხლში და ცხიმების (ლიპიდების) სიჭარბე, სისხლის შედედებისკენ მიდრეკილება და ინფექციების განვითარების მეტი ალბათობა. სისხლში ალბუმინის ნაკლებობა ორგანიზმში შეშუპებას და ნატრიუმის შეკავებას იწვევს.

ნეფროზული სინდრომი შეიძლება იყოს პირველადი, ანუ აზიანებდეს მხოლოდ თირკმლებს ან მეორადი – სხვა დაავადებების შედეგად განვითარებული, რომელთაგან უხშირესია შაქრიანი დიაბეტი, სისტემური წითელი მგლურა და ზოგი ვირუსული ინფექცია. ნეფროზული სინდრომი გლომერულონეფრიტმაც შეიძლება გამოიწვიოს, აგრეთვე ზოგიერთმა თირკმლებზე ტოქსიკური ზემოქმედების მქონე მედიკამენტმა, განსაკუთრებით არასტეროიდულმა ანთების საწინააღმდეგო საშუალებებმა (აასს). ზოგჯერ სინდრომი ალერგიის შედეგია, მაგალითად მწერების ნაკბენზე, შხამიანი მუხის ან შხამიანი თუთუბოს საკვებად გამოყენებაზე. ნეფროზული სინდრომის ზოგიერთი სახე მემკვიდრეობითია.

იწყება უმადობით, ქუთუთოების და სხეულის სხვა ნაწილების შეშუპებით სხეულში ნატრიუმისა და წყლის შეკავების გამო, მუცლის ტკივილით, კუნთების განლევით. შესაძლოა მუცლის გარშემოწერილობის გაზრდა მასში დიდი რაოდენობით სითხის დაგროვების გამო (ასციტი). სითხე შეიძლება ფილტვის გარშემო არსებულ სივრცეშიც დაგროვდეს (პლევრული გამონაჟონი), რაც ქოშინს იწვევს, მუზლების შეშუპება.

ნეფროზულ სინდრომ მკურნალობენ მედიკამენტებით. ხოლო ნეფროზული სინდრომის არამედიკამენტური მკურნალობისთვის რეკომენდებულია ცილისა და კალიუმის საშუალო რაოდენობის შემცველი საკვების მიღება, რომელშიც ნაჯერი ცხიმების, ნატრიუმისა და ქოლესტეროლის მცირე რაოდენობა უნდა იყოს. ზოგჯერ პაციენტს ცილის მიღების შეზღუდვასაც ურჩევენ.

თუ მუცლის ღრუში სითხე დაგროვდა, კუჭის მოცულობა მცირდება და ადამიანს ხშირად უწევს საკვების მცირე ულუფების მიღება. მაღალი არტერიული წნევის საწინააღმდეგოდ შარდმდენები ინიშნება. ისინი ამცირებს სითხის შეკავებას და შეშუპებას, მაგრამ შეიძლება თრომბების წარმოქმნის რისკი გაზარდოს. ამის საწინააღმდეგოდ ინიშნება ანტიკოაგულანტები – შედედების საწინააღმდეგო საშუალებები.

თუკი დაავადების გამომწვევი მიზეზი ცნობილია, ამ შემთხვევაში დაავადების მიზეზს ებრძვიან. მაგალითად, ინფექციის მკურნალობამ შეიძლება მის მიერ გამოწვეული ნეფროზული სინდრომის უკუგანვითარება გამოიწვიოს. თუ სხვა ნივთიერებები ან მედიკამენტებია მიზეზი, მათი მოხსნა შესაძლოა ეფექტური გამოდგეს. ადამიანები, რომლებიც ალერგიულნი არიან გამღიზიანებლებს. თუ განკურნებადი მიზეზის პოვნა ვერ ხერხდება, პაციენტს შეიძლება დაენიშნოს კორტიკოსტეროიდები და იმუნიტეტის დამთრგუნველი სხვა საშუალებები.