რატომ არის მნიშვნელოვანი სრულ სიბნელეში ძილი?
მეცნიერებმა ჩაატარეს ექსპერიმენტი, რომელშიც 20 ჯანმრთელი ახალგაზრდა მონაწილეობდა. ისინი შემთხვევით დაყვეს ორ ჯგუფად. ერთმა ჯგუფმა პირველი ღამე სიბნელეში გაატარა (ოთახის განათება არ აღემატებოდა 3 ლუქსს), ხოლო მეორე 100 ლუქსის ზომიერ განათებაში. ლუქსი არის განათების საზომი ერთეული SI ერთეულების საერთაშორისო სისტემაში. მეორე ჯგუფს ორივე ღამე სიბნელეში ეძინა.
როდესაც მკვლევარებმა ორივე ჯგუფის მონაწილეებში კარდიომეტაბოლური ჯანმრთელობის ქულები შეადარეს, აღმოჩნდა, რომ არც თუ ისე ნათელ შუქზე გატარებულმა მხოლოდ ერთმა ღამემ უარყოფითი გავლენა მოახდინა ამ მაჩვენებლებზე.
ასე რომ, პირველი ჯგუფის მონაწილეებში, განათებულ ოთახში ძილის შემდეგ მეორე დილას, ქსოვილის მგრძნობელობა ჰორმონ ინსულინის მიმართ შემცირდა მეორე ჯგუფთან შედარებით, რაც იწვევს სიმსუქნეს, მეტაბოლურ სინდრომს და ტიპი 2 დიაბეტს. გარდა ამისა, შუქზე ძილმა გამოიწვია გულისცემის მატება. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ გულ-სისხლძარღვთა სისტემა მუშაობს ზღვრამდე, რაც დაკავშირებულია გულის დაავადების გაზრდილ რისკთან.
მიღებული შედეგები გულისხმობს, რომ საძინებლის სუსტი განათებაც კი იწვევს სიმპათიკური და პარასიმპათიკური ნერვული სისტემების მუშაობის დისბალანსს.
ღამით უნდა შემცირდეს სიმპათიკური ნერვული სისტემის აქტივობა, რომელიც ახორციელებს სხეულის მობილიზებას სიფხიზლის მდგომარეობაში, ხოლო პარასიმპათიკური ნერვული სისტემის (რომელიც არეგულირებს სხეულს ძილის დროს) აქტივობა უნდა გაიზარდოს, და პირიქით. თუმცა, სინათლე ააქტიურებს სიმპათიკურ ნერვულ სისტემას, რის გამოც სხეული ძილის დროს არ ისვენებს და მისი ფიზიოლოგიური ფუნქციები ქვეითდება, განმარტავენ მეცნიერები.
ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია იმის უზრუნველყოფა, რომ ღამის ძილი მიმდინარეობდეს ბნელ ოთახში. შეეცადეთ გამორთოთ ოთახის ყველა განათება და თუ ღამის განათება გჭირდებათ, გამოიყენეთ დაბალი განათება, რომელიც მაქსიმალურად ახლოს იქნება იატაკთან. ასევე მნიშვნელოვანია განათების ფერი - ყვითელი, ნარინჯისფერი და წითელი შუქი ნაკლებად მოქმედებს ტვინზე, ვიდრე ლურჯი ან თეთრი. გარდა ამისა, ძილის წინ უნდა ჩამოწიოთ ჟალუზები და მჭიდროდ დახუროთ ფარდები, რომლებიც ქუჩის განათებას არ შემოუშვებენ ოთახში, გვირჩევენ მეცნიერები.