/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.left */ ado.slave('adoceanadvertlinegemlehhvkgtg', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.Right */ ado.slave('adoceanadvertlinegezllnkselsb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.header */ ado.slave('adoceanadvertlinegewmceopopnw', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.Top */ ado.slave('adoceanadvertlinegeldphnqspnx', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.C1 */ ado.slave('adoceanadvertlinegerbrkgwogih', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });

რუბრიკები

/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.A1 */ ado.slave('adoceanadvertlinegeuakedjfski', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });

ოჯახის მკურნალის ანონსი

ჟურნალის გამოწერა შეგიძლიათ საიტიდან
www.elva.ge
კატეგორია : ბავშვის კვება

გამარჯობა, 3 წლის ბავშვს ვერაფრით ვერ ჩამოვუყალიბე მაგიდასთან ნორმალურად კვების კულტურა. ყველა უნარი კარგად აქვს განვითარებული, იცის ჩანგლით და კოვზის ჭამა, ყველაფერი ესმის, კარგად ლაპარაკობს. მაგრამ... მთელი დღე შია, მთელი დღე მაცივართან დგას, ოღონდ ვერ გავაგებინე ის, თუ რა უნდა ჭამოს, რომ დანაყრდეს და ყოველ ნახევარ საათში არ მოშივდეს. მთელი დღის განმავლობაში ჭამს ლუკმა-ლუკმა, პურს ნამცეც-ნამცეც, წიწკნის, ანამცეცებს და ა.შ. წესიერად მოკბეჩა და საკვებისთვის მიყოლება ვერ ვასწავლე. უმეტესად არც არაფერს აყოლებს პურს და არც დამანაყრებელ საჭმელს ჭამს, მოშივდება, მივა სალათის ფოთლებს ჭამს, მერე კიდევ მოშივდება, ახლა ბულგარულ წიწაკას ჭამს და ა.შ გაუთავებლად მთელი დღე. მირჩიეთ რამე, ან მითხარით ეს ნორმაა? დატანჯული ვარ უკვე, მის შიმშილზე მეტად უკვე ის მაწუხებს, რომ სამზარეულოდან ვერ გამოვდივარ მთელი დღე.

/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.A2 */ ado.slave('adoceanadvertlinegelpqjfspjnr', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.B1 */ ado.slave('adoceanadvertlinegeocirjtildc', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });

მედიცინის ისტორია

გრიპის ისტორია

გრიპის ისტორია
მედიცინის ისტორიაში ცნობილია გრიპის A სეროვარიანტით გამოწვეული ეპიდემიები და პანდემიები:

* 1889-1890, H2N8 - მძიმე ეპიდემია;

* 1900-1903, H3N8 - ზომიერი ეპიდემია;

* 1918-1920 H1N1 - მძიმე პანდემია (ისპანკა - ესპანური გრიპი);

/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */ ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });

* 1933-1935, H1N1 - საშუალო სიმძიმის ეპიდემია;

* 1946-1947, H1N1 - საშუალო სიმძიმის ეპიდემია;

* 1957-1958, H2N2 - მძიმე პანდემია (აზიური გრიპი);

* 1968-1969, H3N2 - ზომიერი პანდემია (ჰონკონგის გრიპი);

* 1977-1978, H1N1 - საშუალო სიმძიმის პანდემია;

* 1995-1996, H1N1 და H3N2 - მძიმე პანდემია;

* 2006-2007, H5N1 - ზომიერი პანდემია (ფრინველის გრიპი);

* 2009, H1N1 - ზომიერი პანდემია (ღორის გრიპი).

ისპანკამდე

ისტორიულ წყაროებში გრიპის ეპიდემიის შესახებ პირველი ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 876 წელს ჩნდება, თუმცა უკვე დადგენილი გრიპის პირველი ეპიდემია 1173 წლით თარიღდება, როდესაც იტალია, გერმანია და ინგლისი ციებ-ცხელებით მიმდინარე კატარული დაავადების დიდმა ეპიდემიურმა ტალღამ მოიცვა.

XIX საუკუნის ბოლომდე გრიპი კონტაგიოზურ (ერთი ადამიანისგან მეორეზე უშუალოდ გადამდებ) დაავადებად არ მიიჩნეოდა - ის, ვინაიდან ელვის სისწრაფით ედებოდა დიდ დასახლებულ პუნქტებს, მიაჩნდათ მიაზმურ პათოლოგიად, რომელიც ადამიანისთვის მავნე, უხილავი ობიექტებით - მიაზმებით ვრცელდებოდა. სახელწოდება "ინფლუენცა" სამედიცინო ნაშრომებში პირველად 1732-1738 წლებში გამოჩნდა, ხოლო "გრიპი" - 1742-1743 წლებში.

ტერმინის წარმოშობის შესახებ ორი მოსაზრება არსებობს. პირველის თანახმად, იგი მომდინარეობს იმ მწერის ფრანგული სახელიდან ლა გრიპპე, რომლის მასობრივი შემოსევაც აღინიშნა ინგლისსა და საფრანგეთში ეპიდემიის დროს - სწორედ მას მიაწერეს დაავადების გადამტანის ფუნქცია. მეორე ვერსიით, იგი გერმანული "რეიფენ"-ისგან ან ფრანგული "აგრიპპერ"-ისგან წარმოდგება, რაც ხარბად დატაცებას, მიტაცებას ნიშნავს. XIX საუკუნემდე გრიპს ხშირად კატარულ ეპიდემიას, კონტაგიოზულ ცეფალგიას და კატარულ ცხელებას უწოდებდნენ.

ისპანკა

ისპანკა 1918-1920 წლებში ესპანეთიდან წამოსული გრიპის უდიდესი პანდემიაა, რომელმაც ოფიციალურად 20 მილიონზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა. ეს პირველ მსოფლიო ომში დაღუპულთა რიცხვზე ორჯერ მეტია. დღემდე ცნობილ ვირუსებს შორის ისპანკას გამომწვევი ყველაზე დაუნდობელი, მასშტაბური და მრისხანე აღმოჩნდა.

შემოდგომის მიწურულს და ზამთრის დამდეგს, როდესაც ესპანეთში გრიპის რამდენიმე შემთხვევა აღინიშნა, არავის გაჰკვირვებია - ზამთარი სურდოსა და სიცხის გარეშე ხომ არც არსებობს, მაგრამ ვირუსი განსაკუთრებული აღმოჩნდა... პირველი გარდაცვლილები ბავშვები და ქალები იყვნენ, ისინი უმთავრესად ფილტვების ანთებით, მენინგოენცეფალიტითა და ტვინის შეშუპებით იღუპებოდნენ. ესპანეთში მალე კარანტინი გამოცხადდა, დაწესდა მკაცრი კონტროლი საზღვრებსა და ქვეყანაში შემომავალ-გამავალ მგზავრებზე, მაგრამ უკვე გვიანი იყო - გრიპის ვირუსი მეზობელ ქვეყნებსაც მოედო. ესპანეთსა და მის მეზობელ ქვეყნებში მოსახლეობა პირბადეებით დადიოდა, ჯიბით ხახვსა და ნიორს ატარებდა, დაავადებულთა ჭურჭლისა და ტანსაცმლის იზოლაცია და დეზინფექცია ყოველდღიურ აუცილებლობად იქცა, მაგრამ ვერაფერი გააწყვეს - ვირუსმა 2 წელიწადში დედამიწის მოსახლეობის 70% მოიცვა.

მომაკვდინებელი ვირუსი ყველაზე მეტად ბავშვებსა და ქალებს ერჩოდა, განსაკუთრებით მათ, ვისაც მიზეზთა გამო დასუსტებული ჰქონდა ორგანიზმის დამცავი ძალები, შინაგანად დათრგუნული და დეპრესიული იყო. ისპანკა დაუნდობლად ანადგურებდა ფაბრიკა-ქარხნების მუშებს, რომლებიც დღეში 10-12 საათს შრომობდნენ და მძიმე ფიზიკური შრომისგან ისედაც ძლივს იდგნენ ფეხზე. უკანასკნელმა გამოკვლევებმა ცხადყო, რომ ისპანკას პანდემიის დროს დაღუპულთა ოფიციალური რაოდენობა რეალურზე ორჯერ ნაკლებია. რეალურად მის მსხვერპლთა რიცხვი 40-50 მილიონს აღწევს.

სპეციალისტთა აზრით, გრიპის მორიგი პანდემიები გარდაუვალია, მაგრამ როდის იქნება ისინი, ზუსტად არავინ იცის. ამგვარი პანდემია საშუალოდ 30-40 წელში ერთხელ იჩენს თავს. მსოფლიოში 30 წელიწადზე მეტია აქტიურად ცირკულირებს A გრიპის H3N2 შტამი, ამიტომ მორიგ პანდემიას ნებისმიერ დროს უნდა ველოდოთ, თუმცა ახლა 1920 წელი არ არის და ვიმედოვნებთ, არც გრიპის მორიგი პანდემიის შედეგები იქნება მაშინდელის მსგავსი.

კომენტარები (0)
გააკეთე კომენტარი
სახელი *
კომენტარი *
*კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ.
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ 2 */ ado.slave('adoceanadvertlinegexcihqsorul', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.B2 */ ado.slave('adoceanadvertlinegezonfnieurf', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });

კატეგორიის სხვა სტატიები

როგორ ატარებენ მეცნიერები ცდებს თავიანთ თავზე
როგორ ატარებენ მეცნიერები ცდებს თავიანთ თავზე
როდესაც არ არსებობდა ლაბორატორიული თაგვები, ან საზოგადოდ, თანამედროვე ლაბორატორიები, მკვლევარებს და პრაქტიკოს-ექიმებს, რომლებსაც სურდათ პაციენტების ტანჯვის შემსუბუქება ან დაავადებისგან მათი დაცვა, უწევდათ ჰიპოთეზის შემოწმება შემთხვევით პაციენტებსა და თავიანთ თავზე, კოლეგებსა და ნათესავებზე.
სრულად
სანგრის ცხელება
სანგრის ცხელება
ბრილის ჩრდილოეთ ამერიკული სნეულება, მექსიკური ცხელება, ტკიპისმიერი ცხელება, კლდოვანი მიდამოების ცხელება, იაპონური მდინარისმიერი ცხელება, ვოლინის ცხელება,
სრულად
ქართველი მეცნიერის – მარი მაჩაბლის უდიდესი აღმოჩენა
ქართველი მეცნიერის – მარი მაჩაბლის უდიდესი აღმოჩენა
„გოლდენ რეიშის“ საინფორმაციო ვებ-გვერდზე, ერთ-ერთ სტატიაში შეხვდებით ასეთ ინფორმაციას:
სრულად
მსოფლიო და ქართული მედიცინა მუზეუმში
მსოფლიო და ქართული მედიცინა მუზეუმში
მედიცინა ისეთივე ძველია, როგორც კაცობრიობა.
სრულად
პირბადემ კაცობრიობა საშიში ეპიდემიებისგან იხსნა
პირბადემ კაცობრიობა საშიში ეპიდემიებისგან იხსნა
COVID-19-ის პანდემიის პერიოდში სამედიცინო პირბადემ მჭიდროდ დაიმკვიდრა ადამიანთა ცხოვრებაში ადგილი.
სრულად
საინექციო შპრიცი, რეტგენოგრაფია, ენდოსკოპიური დიაგნოსტიკა - მედიცინის აღმოჩენები
საინექციო შპრიცი, რეტგენოგრაფია, ენდოსკოპიური დიაგნოსტიკა - მედიცინის აღმოჩენები
აღმოჩენები, რომლებმაც მედიცინა შეცვალა
სრულად
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.b3_desktop */ ado.slave('adoceanadvertlinegerbhlkrglvj', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
კატეგორია : უროლოგია

-ვარ 18 წლის ვაჟიშვილი. მაწუხებს ნაადრევი ეაკულაცია. ბევრი კითხვამაქ და ამწამს მხოლოდ თქვენ შეგიძლიათ ჩემი დახმარება გთხოვთ ამომწურავი პასუხი გამეცით! საკმაოდ ხშირად ვიღგზნები რაც შემაწუხებელია. რამდენად შესაძლებელია ნაადრევი ეაკულაცია უშვილობის მიზეზი გახდეს? მეშინია. აღგზნებისას და ასევე კუჭში გასვლისას ანალურ ხვრელში და მიმდებარე ტერიტორიებზე უსიამოვნო შეგრძნება მაქვს რასაც თითის შეყოფა ან მუშტის დარტყმა თითქოს სასიამოვნოდ ხდის და ანეიტრალებს მარა ვხვდები რომ ეს ნორმა არაა. თითქოს მეწვის და მუშტს რომ მივარტყამ სასიამოვნოა. ასევე მუცლის დაბლაც ხელის დაჭერაც უცნაურ გრძნობას იწვევს ანალურ ხვრელთან და მიმდებარე ტერიტორიასთან. ვიცი რომ უამრავი ნერვი გადის ამ ადგილებში და მგრძნობიარე ნერვებიმაქ თუ რახდება? მგონია რო ან კიბომაქ ან შვილი არასდროს მეყოლება ან თავს მოვიკლავ ბოლოს ან რაღაცა საშინელება. ჩემი შველა ახლა თქვენგან ამომწურავი პასუხი იქნება და არა იმის რჩევა რო ჰოპ და ექიმს ეწვიეთ და ვსო ეგ მეც ვიცი.

სამკურნალო წერილები

ხველების დროს ჯანჯაფილი გიშველით
ხველების დროს ჯანჯაფილი გიშველით
გთავაზობთ მკითხველის მიერ გამოგზავნილ სამკურნალო რეცეპტს, რომელიც ხველის დროს გამოგადგებათ.
სრულად

სამკურნალო წერილები

კვლიავისა და კამის თესლის ნაყენი ყაბზობის წამალია
კვლიავისა და კამის თესლის ნაყენი ყაბზობის წამალია
სრულად

სამკურნალო წერილები

პროსტატიტის დროს კაკლის უღლების ნაყენი მოგგვრით შვებას
პროსტატიტის დროს კაკლის უღლების ნაყენი მოგგვრით შვებას
გთავაზობთ მკითხველების მიერ გამოგზავნილ სამკურნალო რეცეპტს.
სრულად

ეპიდემია და პანდემია - მკურნალი.გე

ენციკლოპედიაგამომთვლელებიფიტნესიმერკის ცნობარიმთავარიკლინიკებიექიმებიჟურნალი მკურნალისიახლეებიქალიმამაკაციპედიატრიასტომატოლოგიაფიტოთერაპიაალერგოლოგიადიეტოლოგიანარკოლოგიაკანი, კუნთები, ძვლებიქირურგიაფსიქონევროლოგიაონკოლოგიაკოსმეტოლოგიადაავადებები, მკურნალობაპროფილაქტიკაექიმები ხუმრობენსხვადასხვაორსულობარჩევებიგინეკოლოგიაუროლოგიაანდროლოგიარჩევებიბავშვის კვებაფიზიკური განვითარებაბავშვთა ინფექციებიბავშვის აღზრდამკურნალობასამკურნალო წერილებიხალხური საშუალებებისამკურნალო მცენარეებიდერმატოლოგიარევმატოლოგიაორთოპედიატრავმატოლოგიაზოგადი ქირურგიაესთეტიკური ქირურგიაფსიქოლოგიანევროლოგიაფსიქიატრიაყელი, ყური, ცხვირითვალიკარდიოლოგიაკარდიოქირურგიაანგიოლოგიაჰემატოლოგიანეფროლოგიასექსოლოგიაპულმონოლოგიაფტიზიატრიაჰეპატოლოგიაგასტროენტეროლოგიაპროქტოლოგიაინფექციურინივთიერებათა ცვლაფიტნესი და სპორტიმასაჟიკურორტოლოგიასხეულის ჰიგიენაფარმაკოლოგიამედიცინის ისტორიაგენეტიკავეტერინარიამცენარეთა მოვლადიასახლისის კუთხემედიცინა და რელიგიარჩევებიეკოლოგიასოციალურიპარაზიტოლოგიაპლასტიკური ქირურგიარჩევები მშობლებსსინდრომიენდოკრინოლოგიასამედიცინო ტესტიტოქსიკოლოგიამკურნალობის მეთოდებიბავშვის ფსიქოლოგიაანესთეზიოლოგიაპირველი დახმარებადიაგნოსტიკაბალნეოლოგიააღდგენითი თერაპიასამედიცინო ენციკლოპედიასანდო რჩევები

გრიპის ისტორია

* 1889-1890, H2N8 - მძიმე ეპიდემია;

* 1900-1903, H3N8 - ზომიერი ეპიდემია;

* 1918-1920 H1N1 - მძიმე პანდემია (ისპანკა - ესპანური გრიპი);

* 1933-1935, H1N1 - საშუალო სიმძიმის ეპიდემია;

* 1946-1947, H1N1 - საშუალო სიმძიმის ეპიდემია;

* 1957-1958, H2N2 - მძიმე პანდემია (აზიური გრიპი);

* 1968-1969, H3N2 - ზომიერი პანდემია (ჰონკონგის გრიპი);

* 1977-1978, H1N1 - საშუალო სიმძიმის პანდემია;

* 1995-1996, H1N1 და H3N2 - მძიმე პანდემია;

* 2006-2007, H5N1 - ზომიერი პანდემია (ფრინველის გრიპი);

* 2009, H1N1 - ზომიერი პანდემია (ღორის გრიპი).

ისპანკამდე

ისტორიულ წყაროებში გრიპის ეპიდემიის შესახებ პირველი ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე 876 წელს ჩნდება, თუმცა უკვე დადგენილი გრიპის პირველი ეპიდემია 1173 წლით თარიღდება, როდესაც იტალია, გერმანია და ინგლისი ციებ-ცხელებით მიმდინარე კატარული დაავადების დიდმა ეპიდემიურმა ტალღამ მოიცვა.

XIX საუკუნის ბოლომდე გრიპი კონტაგიოზურ (ერთი ადამიანისგან მეორეზე უშუალოდ გადამდებ) დაავადებად არ მიიჩნეოდა - ის, ვინაიდან ელვის სისწრაფით ედებოდა დიდ დასახლებულ პუნქტებს, მიაჩნდათ მიაზმურ პათოლოგიად, რომელიც ადამიანისთვის მავნე, უხილავი ობიექტებით - მიაზმებით ვრცელდებოდა. სახელწოდება "ინფლუენცა" სამედიცინო ნაშრომებში პირველად 1732-1738 წლებში გამოჩნდა, ხოლო "გრიპი" - 1742-1743 წლებში.

ტერმინის წარმოშობის შესახებ ორი მოსაზრება არსებობს. პირველის თანახმად, იგი მომდინარეობს იმ მწერის ფრანგული სახელიდან ლა გრიპპე, რომლის მასობრივი შემოსევაც აღინიშნა ინგლისსა და საფრანგეთში ეპიდემიის დროს - სწორედ მას მიაწერეს დაავადების გადამტანის ფუნქცია. მეორე ვერსიით, იგი გერმანული "რეიფენ"-ისგან ან ფრანგული "აგრიპპერ"-ისგან წარმოდგება, რაც ხარბად დატაცებას, მიტაცებას ნიშნავს. XIX საუკუნემდე გრიპს ხშირად კატარულ ეპიდემიას, კონტაგიოზულ ცეფალგიას და კატარულ ცხელებას უწოდებდნენ.

ისპანკა

ისპანკა 1918-1920 წლებში ესპანეთიდან წამოსული გრიპის უდიდესი პანდემიაა, რომელმაც ოფიციალურად 20 მილიონზე მეტი ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა. ეს პირველ მსოფლიო ომში დაღუპულთა რიცხვზე ორჯერ მეტია. დღემდე ცნობილ ვირუსებს შორის ისპანკას გამომწვევი ყველაზე დაუნდობელი, მასშტაბური და მრისხანე აღმოჩნდა.

შემოდგომის მიწურულს და ზამთრის დამდეგს, როდესაც ესპანეთში გრიპის რამდენიმე შემთხვევა აღინიშნა, არავის გაჰკვირვებია - ზამთარი სურდოსა და სიცხის გარეშე ხომ არც არსებობს, მაგრამ ვირუსი განსაკუთრებული აღმოჩნდა... პირველი გარდაცვლილები ბავშვები და ქალები იყვნენ, ისინი უმთავრესად ფილტვების ანთებით, მენინგოენცეფალიტითა და ტვინის შეშუპებით იღუპებოდნენ. ესპანეთში მალე კარანტინი გამოცხადდა, დაწესდა მკაცრი კონტროლი საზღვრებსა და ქვეყანაში შემომავალ-გამავალ მგზავრებზე, მაგრამ უკვე გვიანი იყო - გრიპის ვირუსი მეზობელ ქვეყნებსაც მოედო. ესპანეთსა და მის მეზობელ ქვეყნებში მოსახლეობა პირბადეებით დადიოდა, ჯიბით ხახვსა და ნიორს ატარებდა, დაავადებულთა ჭურჭლისა და ტანსაცმლის იზოლაცია და დეზინფექცია ყოველდღიურ აუცილებლობად იქცა, მაგრამ ვერაფერი გააწყვეს - ვირუსმა 2 წელიწადში დედამიწის მოსახლეობის 70% მოიცვა.

მომაკვდინებელი ვირუსი ყველაზე მეტად ბავშვებსა და ქალებს ერჩოდა, განსაკუთრებით მათ, ვისაც მიზეზთა გამო დასუსტებული ჰქონდა ორგანიზმის დამცავი ძალები, შინაგანად დათრგუნული და დეპრესიული იყო. ისპანკა დაუნდობლად ანადგურებდა ფაბრიკა-ქარხნების მუშებს, რომლებიც დღეში 10-12 საათს შრომობდნენ და მძიმე ფიზიკური შრომისგან ისედაც ძლივს იდგნენ ფეხზე. უკანასკნელმა გამოკვლევებმა ცხადყო, რომ ისპანკას პანდემიის დროს დაღუპულთა ოფიციალური რაოდენობა რეალურზე ორჯერ ნაკლებია. რეალურად მის მსხვერპლთა რიცხვი 40-50 მილიონს აღწევს.

სპეციალისტთა აზრით, გრიპის მორიგი პანდემიები გარდაუვალია, მაგრამ როდის იქნება ისინი, ზუსტად არავინ იცის. ამგვარი პანდემია საშუალოდ 30-40 წელში ერთხელ იჩენს თავს. მსოფლიოში 30 წელიწადზე მეტია აქტიურად ცირკულირებს A გრიპის H3N2 შტამი, ამიტომ მორიგ პანდემიას ნებისმიერ დროს უნდა ველოდოთ, თუმცა ახლა 1920 წელი არ არის და ვიმედოვნებთ, არც გრიპის მორიგი პანდემიის შედეგები იქნება მაშინდელის მსგავსი.