რა შეუძლია ბავშვს
კოვზი აიღოს ხელში და თუ საშუალებას მივცემთ, წლინახევრისთვის უკვე დამოუკიდებლად ჭამაც შეეძლება. ორი წლის პატარას შეუძლია ხელების დაბანა, გამშრალება, გახსნილი ტანსაცმლის გახდა.
სამი წლის ასაკში ბავშვმა შეიძლება ჩაიცვას, შეიკრას ღილები, შეინარჩუნოს წესრიგი ოთახში და დაეხმაროს დედას საოჯახო საქმიანობაში. თუ მას მნიშვნელოვან რამეს დავავალებთ, პატარა სიამაყისა და საკუთარი ღირსების გრძნობით აივსება.
სამი წლის ბავშვი ხშირად იმეორებს სიტყვებს "მე თვითონ". ამ პერიოდში დამოუკიდებლობისკენ სწრაფვა განსაკუთრებით თვალში საცემია. მთავარია, დროულად შევამჩნიოთ ეს მომენტი და პატარას დავეხმაროთ. თუ ბავშვს რამე არ გამოსდის, ნუ იჩქარებთ, მის ნაცვლად გააკეთოთ. სცადეთ, დაეხმაროთ - ერთად ყველაფერს მოახერხებთ.
არ დაგავიწყდეთ შექება!
ხშირად შეაქეთ შვილი. გახსოვდეთ, რომ ქება აღზრდის მძლავრი იარაღია. ნუ დაიშურებთ ალერსიან სიტყვებს. ეს საჭირო ქცევების განმტკიცებაში დაგეხმარებათ. თუმცა გონიერება ქების დროსაც აუცილებელია. ერიდეთ ფუჭ, ზედმეტ ქებას, თორემ სიტყვები ძალას დაკარგავს. ქება აუცილებლად მიზანმიმართული უნდა იყოს. როცა ბავშვის საქციელით კმაყოფილი ხართ, უნდა უთხრათ არა ის, რომ კარგი ბიჭია (გოგონაა), არამედ ის, რომ ძალიან კარგად მოიქცა და აუხსნათ, რატომ. ამასთანავე, ქება მყისიერი უნდა იყოს, ნუ გადადებთ მას სამომავლოდ.
პატარა აუცილებლად მოახერხებს!
დამოუკიდებლობის შესწავლის მთავარი პრინციპის თანახმად, არასოდეს გააკეთოთ ბავშვის ნაცვლად ის, რისი გაკეთებაც პატარას თავადაც შეუძლია. თუ მან ხელების დაბანა ისწავლა, ესე იგი ეს უკვე მისი საქმეა. დედამ მხოლოდ უნდა აკონტროლოს, როგორ ასრულებს ამას შვილი. ვერც ერთი დასწავლა ვერ იტანს სიჩქარეს. ეს პრინციპი აუცილებლად უნდა დაიცვათ და თუ არ გცალიათ, რამის შესწავლა სხვა დროისთვის გადადეთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში თქვენც იჩქარებთ, პატარასაც ააჩქარებთ, ის განერვიულდება და ცდის სურვილი აღარ ექნება.
ბავშვთან ერთად საქმიანობისას ყოველთვის კეთილგანწყობილი უნდა იყოთ. არ უსაყვედუროთ ბავშვს შეუსრულებელი დავალების გამო, უბრალოდ აუხსენით, რას იწვევს უპასუხისმგებლობა, გარკვეული წესების შეუსრულებლობა. პატარამ უნდა იცოდეს, რომ თუ თევზებს არ აჭმევს, ისინი დაიხოცებიან, თუ ყვავილს არ მორწეყავს, ის გახმება, თუ სათამაშოებს არ აალაგებს, სახლში არეულობა იქნება...
სწავლა ძალიან ადვილია თამაშის დროს. მაგალითად, შეიძლება მოვაწყოთ შეჯიბრება - ვინ უფრო სწრაფად გაიხსნის თასმებს ან შეიკრავს ღილებს. შეიძლება შეჯიბრება სათამაშოების ალაგებაშიც. თავი არიდეთ შეფასებებს და შვილის სხვა ბავშვებთან შედარებას. თუ პატარას ეტყვით, რომ მისი მეგობარი ყოჩაღია, რადგან თავად იხდის და იცვამს, ეს მეგობრისადმი ცუდ დამოკიდებულებას წარმოშობს და არა დამოუკიდებლობის სურვილს. შედარება მხოლოდ მაშინ არის მისაღები, როცა თქვენი შვილის სხვადასხვა საქციელზეა საუბარი. პატარები ადვილად იზიარებენ თანატოლთა გამოცდილებას, საბავშვო ბაღში თანატოლების მაგალითით შთაგონებულები სწრაფად სწავლობენ კოვზის გამოყენებას, დამოუკიდებლად დადიან ტუალეტში, ალაგებენ სათამაშოებს. აუცილებლად მიაქციეთ ყურადღება, რა გამოსდის ბავშვს. თუ მას მუდამ შევუსწორებთ რაიმეს, საკუთარი უძლურების კომპლექსი ჩამოუყალიბდება.
დაიმახსოვრეთ, ბავშვი შეცდომებზე სწავლობს. დამოუკიდებლობის განსავითარებლად ძალზე მნიშვნელოვანია პირადი მაგალითი. თუ თქვენ არ ხართ მიჩვეული წესრიგსა და მოვალეობების შესრულებას, შვილსაც ნუ მოსთხოვთ. ბავშვები ისე იქცევიან, როგორც ჩვენ შთავაგონებთ. როცა პატარას საქმიანობას თან ახლავს სიტყვები: "მიდი, ნუ გეშინია, ყველაფერი გამოგივა!" - ის მართლაც წარმატებაზეა ორიენტირებული.
