ფოსფორი - რისთვის არის ეს მინერალი აუცილებელი?
კალციუმი, ყველაზე უხვი მინერალია ორგანიზმში, გადამწყვეტია ჩონჩხის და კბილების ჯანმრთელობისთვის. ფოსფორს ეფექტურად მუშაობისთვის კალციუმი სჭირდება. ეს ორი მინერალი ერთად მუშაობს სხეულის კრიტიკული ფუნქციების მხარდასაჭერად, როგორიცაა ძლიერი ძვლები, კუნთების ფუნქციის შენარჩუნება და ნერვების ჯანმრთელობა.
ფოსფორი აუცილებელი მიკროელემენტია ყველა უჯრედში. მისი მთავარი ამოცანაა ძლიერი ძვლებისა და კბილების შენარჩუნება. მაგრამ ის ასევე მნიშვნელოვანია ენერგიის გამომუშავებისთვის, დაზიანებული უჯრედებისა და ქსოვილების აღდგენისთვის.
ფოსფორს აქვს ჯანმრთელობის რამდენიმე სარგებელი:
ხელს უშლის ოსტეოპოროზს
ორგანიზმში არსებული თითქმის მთელი ფოსფორი - 85% - ძვლებსა და კბილებშია. დანარჩენი სისხლში და რბილი ქსოვილის უჯრედებშია. ორგანიზმი ფოსფორს და კალციუმს აქცევს კალციუმის ფოსფატის მარილებად. ეს მარილები აძლიერებს ძვლებს, ხელს უწყობს ოსტეოპოროზის თავიდან აცილებას.
იცავს გულს
ფოსფორი თირკმელებს ეხმარება ზედმეტი კალციუმის მოცილებაში. თუ არ იღებთ საკმარის ფოსფორს, კალციუმი შეიძლება დაგროვდეს სისხლძარღვებში, რამაც გამოიწვიოს არტერიების გამკვრივება, ათეროსკლეროზი და კორონარული არტერიის დაავადება. ორივე მდგომარეობა ზრდის გულის დაავადებების რისკს.
ხელს უწყობს ნერვული სისტემის ჯანმრთელობას
ფოსფორი ეხმარება ნერვულ სისტემას შეუფერხებლად ფუნქციონირებაში ნეიროტრანსმიტერების გათავისუფლების გამო. ეს ქიმიური მესენჯერები ატარებენ სიგნალებს ნერვებიდან სხვა ნერვებზე, კუნთებსა და უჯრედებზე. სწორედ ეს ნერვული სიგნალები იწვევს კუნთების ნებაყოფლობით და უნებლიე მოძრაობებს.
ხელს უწყობს ჯანსაღ შარდ-სასქესო სისტემას
ფოსფატს შეუძლია დაეხმაროს შარდში ჭარბი კალციუმის მოცილებაში, სადაც ბაქტერიები იზრდება.
ფოსფატის დანამატები ასევე შეიძლება დაგეხმაროთ, თუ მიდრეკილება გაქვთ თირკმელებში კალციუმის ფოსფატის ქვების განვითარებისკენ. ფოსფატი ზრდის შარდის მჟავიანობას, ხელს უშლის ქვების წარმოქმნას.
რა საკვები შეიცავს ფოსფორს?
ცილებით მდიდარი საკვები, როგორიცაა ხორცი და რძის პროდუქტები, ბუნებრივად მდიდარია ფოსფორით. ასევე შეგიძლიათ მიიღოთ ფოსფორი ვეგანური ცილის გარკვეული წყაროებიდან. მაგრამ ორგანიზმი მეტ ფოსფორს შთანთქავს ცხოველური პროდუქტებისგან, ვიდრე მცენარეები.
ფოსფორის კარგი წყაროებია:
- რძის რძე და პროდუქტები, როგორიცაა იოგურტი, ხაჭო და ყველი;
- კვერცხი;
- თევზი;
- პარკოსნები, როგორიცაა ოსპი, ლობიო და ბარდა;
- თხილეული და თესლი;
- წითელი ხორცი;
- ბოსტნეული, მათ შორის კარტოფილი;
- მთლიანი მარცვლეული, როგორიცაა ყავისფერი ბრინჯი და შვრიის ფაფა
რა არის ფოსფორის დეფიციტი?
ფოსფორის დეფიციტი იშვიათია.
მაგრამ გარკვეულმა მდგომარეობებმა შეიძლება გაართულოს ფოსფორის ათვისება.
ეს მოიცავს:
- ალკოჰოლის მოხმარების დარღვევას;
- ჰიპოთირეოზს;
- არასწორ კვებს;
- პარათირეოიდული დაავადებას
რა არის ფოსფორის დეფიციტის ნიშნები?
ფოსფორის დეფიციტის სიმპტომები შეიძლება იყოს
- ანემია;
- ძვლის ტკივილი და მოტეხილობები;
- კუნთების სისუსტე
თირკმელების ქრონიკული დაავადების მქონე ადამიანებს აქვთ ფოსფორის უჩვეულოდ მაღალი დონის განვითარების რისკი. ამ დროს ფოსფორი შეიძლება დაგროვდეს სისხლში, რაც ზრდის თირკმელების უკმარისობის, გულის დაავადებების და სხვა სერიოზული გართულებების რისკს.
თუ გაქვთ თირკმელების ქრონიკული დაავადება, მნიშვნელოვანია დიეტა, რომელიც შეიცავს დაბალ ფოსფორს, კალიუმს და მარილს.
დანამატების მიღებამდე დოზების სწორად შერჩევისთვის და ფოსფორის ჭარბი მიღების თავიდან აცილებისთვის, უმჯობესი გაიაროთ ექიმთან კონსულტაცია.
