რა არის ღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება (ღააცდ) და როგორ მოვახდინოთ მისი პრევენცია?
“პაციენტთა სკოლის “ფარგლებშიიწყებს სხვადასხვა სამედიცინო დარგის წამყვანი სპეციალისტების მიერ მომზადებულ საგანმანათლებლო სტატიებსა და მათთან საინტერესო ინტერვიუების გამოქვეყნებას mkurnali.ge-ს მკითხველებისთვის.
4Hospitals, როგორც კორპორაციული სოციალური პასუხისმგებლობის მქონე კომპანია ზრუნავს საზოგადოების ცნობიერების ამაღლებაზე სხვადასხვა დაავადების შესახებ, რაც ხელს შეუწყობს დაავადების პრევენციას ან სიმპტომების დროულ გამოვლენას და შესაბამის მკურნალობას. 4Hოსპიტალს -ის შესახებ დამატებითი ინფორმაცია შეგიძლიათ იხილოთ მის ფესიბუკის გვერდზე: https://www.facebook.com/4Hospitals/.
დღეს წარმოგიდგენთ ექიმ ენდოკრინოლოგ ნუტრიციოლოგ ნინო ნადირაძის ინტერვიუსღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება (ღააცდ) შესახებ. რა არის ღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება (ღააცდ)?
/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ */
ado.slave('adoceanadvertlinegelpmmhkfobb', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });
ღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება (ღააცდ) ეს ზოგადი ტერმინია, რაცასახავს ღვიძლში ცხიმების ჩალაგებას, რომელიც არ არის გამოწვეული ალკოჰოლის მიღებით. ის ფართოდ გავრცელებული დაავადებაა დახშირად გვხვდება იმ პირებში, ვისაც აღენიშნებათჭარბი წონა, სიმსუქნე და/ან შაქრიანი დიაბეტი.
რამდენად სერიოზულ საფრთხეს უქმნის ღააცდ ჯანმრთელობას?
ზოგიერთი პირის ჯანმრთელობისთვის ღვიძლში მცირე რაოდენობით ცხიმის ჩალაგება არ წარმოადგენს მნიშვნელოვან სამედიცინო პრობლემას, თუმცა დანარჩენი ნაწილისთვის ეს შეიძლება სერიოზულ დაავადებად იქცეს. ღააცდ ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადების რისკს, როგორიცაა, მაგ., მიოკარდიუმის ინფარქტი, ინსულტი. ეს მდგომარეობა განსაკუთრებით სახიფათოა იმ პირთათვის, ვისაც უკვე დიაგნოსტირებული აქვს ტიპი2 შაქრიანი დიაბეტი, რომელთაც ისედაც აქვთ გულ-სისხლძარღვთა დაავადების განვითარებისძალიან მაღალი რისკი.
შაქრიანი დიაბეტის დიაგნოსტირების შემთხვევაში,რამდენად შესაძლებელია ღააცდ-ს თავიდან აცილება?
უნდა აღინიშნოს, რომ შაქრიანი დიაბეტის თანაარსებობა ამძიმებს ღვიძლის ამ დაავადების მიმდინარეობას და პირიქით, დაზიანებული ღვიძლი ხელს უშლის სპეციალისტს შაქრიანი დიაბეტის მართვაში.ტიპი2შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში ღააცდ-ის განვითარების რისკის შემცირებაპირდაპირ ასოცირებულია სხეულის მასის კლებასთან და ფიზიკური აქტივობისზრდასთან. ეს ფაქტორები, ასევე, განაპირობებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკის შემცირებას.
რას წარმოადგენს ღვიძლი და რა ფუნქცია აკისრია მას?
ღვიძლი ერთერთი უმნიშვნელოვანესი მეტაბოლური ორგანოა, რომელსაც გააჩნია უნარი, შეინახოს ორგანიზმისთვის აუცილებელი „საწვავი“- გლიკოგენი საკვებიდან მიღებული შაქრის გადამუშავებით, ხოლოსაჭიროების შემთხვევაში,გამოყოს სისხლში გლუკოზის სახით. ცხიმების და ცილების ცვლის შედეგად მიღებული ტოქსინების განეიტრალება ხდება ღვიძლის მიერ. ნაღველი, რომელიც მონაწილეობსცხიმების მონელებაში, ასევე, გამომუშავდება ღვიძლში.
რა სტადიებს გამოყოფენ ღააცდ-ის მიმდინარეობაში?
პირობითად გამოყოფენ ღააცდ-ის 4 სტადიას, 1-ლი-როდესაც ღვიძლში ცხიმების ჩალაგება ხდება უსიმპტომოდ, მე-2 სტადიაზე თუ ღვიძლი ზიანდება და ანთებითი პროცესი იწყება, ვითარდება სტეატოჰეპატიტი, ამ დროს შეიძლება გამოვლინდეს დისკომფორტი ან ყრუ ტკივილიმარჯვენა ფერდქვეშა არეში. მე-3 სტადიაზე ღვიძლის ქსოვილის შემაერთებელიქსოვილით ჩანაცვლება ხდება. ღვიძლს დაზიანების საწყის ეტაპზე ჯერ კიდევ შეუძლია ნორმალური ფუნქციის შესრულება, მაგრამ თუ ეს პროცესი გრძელდება ხანგრძლივი დროის განმავლობაში, მისი ფუნქციური სტატუსი იზღუდება. დგება მე-4 სტადია, როდესაც ღვიძლის ქსოვილის უმეტესი ნაწილი ჩანაცვლებულია შემაერთებელი ქსოვილით, ანუ ვითარდება ციროზი და საბოლოოდ ვითარდება ღვიძლის უკმარისობა. არცთუ ისე იშვიათიაღააცდ-ის დროს ღვიძლის კიბოს განვითარების ალბათობა. ის ღვიძლის კიბოს გამომწვევ მიზეზებს შორის მესამე ადგილზეა.
აქვს თუ არა ღააცდ-ს რაიმე კლინიკური სიმპტომები, რის გამოც უნდა მიმართოთ ექიმს?
აღსანიშნავია, რომ ღვიძლის არაალკოჰოლურ ცხიმოვან დაავადებას კონკრეტულად მისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები და კლინიკური გამოვლინება ხშირ შემთხვევაში არ ახასიათებს და მისი დიაგნოსტირება ხდება გარკვეული ინსტრუმენტული და ლაბორატორიული გამოკვლევების საფუძველზე სპეციალისტის მიერ. პაციენტები ჭარბი წონით, სიმსუქნით, შაქრიანი დიაბეტით, ღვიძლის დაავადებით ანამნეზში ან მემკვიდრეობაში, მიკუთვნებიან ღააცდ-ის განვითარების მაღალი რისკის ჯგუფს.
რა მკურნალობა უნდა დაინიშნოს ღააცდ-ის დიაგნოზის შემთხვევაში?
სამწუხაროდ, ღააცდ-ის კონკრეტული მედიკამენტური მკურნალობა დღეისთვის არ არსებობს. ამასთან დაკავშირებით უამრავი კლინიკური კვლევა მიმდინარეობს დღეს მსოფლიოში. თუმცა ეს არ ნიშნავს იმას, რომ მკურნალობა არ ინიშნება, რადგან აღნიშნული დიაგნოზის პარალელურად ბევრი სხვა მეტაბოლური დარღვევა ფიქსირდება, რომელიც საჭიროებს მართვას. ჯერჯერობით მკურნალობის ძირითადი მეთოდი ღააცდ-ის დიაგნოზის შემთხვევაში ფიზიკური აქტივობის გაზრდა და ჯანსაღი კვების პრინციპებით სხეულის მასის შემცირებაა თანმხლები მეტაბოლური დარღვევევების კორექციასთან ერთად.
R
