ლალი ჩხიკვაძე

როგორც წესი, პაციენტი ამ მდგომარეობის საშიშროებას გებულობს პროფილაქტიკური გამოკვლევის დროს. მაგრამ მაშინაც კი, ის სავარაუდოდ ხელს ჩაიქნევს მკურნალობაზე მანამ, სანამ არ განუვითარდება ძლიერი თავის ტკივილი ან გამრუდებული ხერხემალი.

ბავშვთა 70%-ს და მოზრდილთა 30%-ზე მეტს ესაჭიროება ორთოდონტიული მკურნალობა, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ აქვთ სტომატოლოგიური ანომალიები და დეფორმაციები: არასწორი თანკბილვა და კბილების არასწორი პოზიცია.

გარდა ამისა, ყბების არაფიზიოლოგიური დახურვა პროვოცირებას ახდენს TMJ - საფეთქელ ქვედა ყბის სახსრის დისფუნქციას (ისევე გავრცელებული, როგორც კარიესი).

ქვედა ყბა უჭირავს კუნთების სისტემას და საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსარს. ამ პატარა „საკეტს“ შეუძლია იბრუნოს თავისი ღერძის გარშემო, გადაადგილდეს წინ და უკან და გვერდიდან გვერდზე.

კისრის პირველი ორი ხერხემლის მალა პირდაპირ კავშირშია უნიკალური სახსრის მოძრაობასთან და ყბის პოზიციასთან. როდესაც ზედა და ქვედა ყბა სწორად არ არის დახურული (კბილთა ოკლუზია), საღეჭი კუნთები, სახის ნერვები და TMJ ზედმეტად იძაბება.

შედეგად, პაციენტს აღენიშნება კბილების გაზრდილი ცვეთა, ქრონიკული თავის ტკივილი, შაკიკი, ტანდეგობის დარღვევა, კისრის ტკივილი, ძილის პრობლემები და სასუნთქი გზების შევიწროებაც კი - ეს ყველაფერი საფეთქელ- ყბის სახსრის დისფუნქციის შედეგია.

საფეთქელ-ქვედაყბის სახსრის დისფუნქცია არის პათოლოგია, რომელიც ხშირად იწვევს ინვალიდობას. ეს არის საშინელი თავის ტკივილი, ჭამის ან სწორად ძილის უუნარობა. და ისეთი მდგომარეობით, როგორიცაა ანკილოზი, პირის ღრუს გახსნა ზოგადად შემოიფარგლება ერთი სანტიმეტრით, ადამიანი იწყებს მხოლოდ დაბლენდერებული საკვების ან ფაფის ჭამას. პირის ღრუს აპარატი გამართულად არ ფუნქციონირებს, ასეთ პაციენტებს საკმაოდ უჭირთ ჰიგიენის დაცვა და იწყება გართულებები კბილებთან და პირის ღრუსთანდაკავშირებით.

TMJ-ის პრობლემები თანდათანობით ვლინდება. არასწორად იქნა დაყენებული გვირგვინი და ირღვევა ბიომექანიკა. ჯერ ჩნდებაშებოჭილობა , შემდეგ კი ართრიტი.

თუ მწვავე ართრიტს არ ვუმკურნალებთ ან ცუდად ვუმკურნალებთ, ის ქრონიკული ხდება. ქრონიკული ართრიტი გადადის საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსრის ართროზში და მკურნალობის გარეშე შეიძლება განვითარდეს იგივე ანკილოზი, რომელიც იწვევს ინვალიდობას.

გარდა სტომატოლოგიური ანომალიების აშკარა მიზეზებისა (კბილების არარსებობა, ტრავმები, არასწორად დაყენებული ბრეკეტები ან გვირგვინები), ასევე არსებობს მემკვიდრეობა და მავნე ჩვევები, რომლებიც ბავშვობაში აზიანებდა სახსარს.

მავნე ჩვევები

რატომ იბადება ზოგიერთი ადამიანი „სრულყოფილი“ ღიმილით, ზოგს კი დიდი შრომა უწევს მის მისაღებად?

ბევრი მიზეზია, რაც იწვევს თანკბილვის ანომალიებს და დეფორმაციას. მაგალითად, ეგრეთ წოდებული მავნე ჩვევები: სკოლის ასაკშისაგნების, თითების, ბურთულიანი კალმების წოვა . თავის არასწორი პოზიცია ძილის დროს, არასწორი ტანდეგობა.

ეს იწვევს კბილ-ყბის სისტემის ფუნქციონალური მდგომარეობის მოშლას - ირღვევა კუნთებს შორის ფუნქცია. წინა კბილები, მაგალითად, იწყებენ წინსვლას, ქვედა ყბა ინაცვლებს უკან ან გვერდზე.

ფრჩხილების კვნეტა, რა თქმა უნდა, საზიანოა. მაგრამ კალმის წოვას, ტუჩების კბენას - მშობლები ყურადღებას არ აქცევენ ასეთ მავნე ჩვევებზე. მაშინ, როცა 1-2 წელი საკმარისია, რომ განვითარება არასწორი მიმართულებით წავიდეს.

ჩვევების უმეტესობა ნევროლოგიური ხასიათისაა. ანომალიის მიზეზის აღმოფხვრის გარეშე შეუძლებელია წინსვლა.