საჭიროა თუ არა "მერვეების" ამოღება?
კბილის ამოღება არის ქირურგიული ჩარევა, რომელზეც ორგანიზმი გარკვეულ რეაგირებას ახდენს. დავიწყოთ იმით, თუ რა სიმპტომებია ნორმალური სიბრძნისკბილის ამოღების შემდეგ და რა არა.
თუ ოპერაციის შემდეგ შეშუპება, ჰემატომები, სისხლდენა და ტკივილი აღინიშნება, ეს, უსიამოვნოა, თუმცა ნორმალური. ყველა ეს სიმპტომი უნდა გაქრეს 3-5 დღის განმავლობაში, ან გაგრძელდეს ერთ კვირამდე, თუ ამოღება რთული იყო. სხეულის ტემპერატურის მატებაც შესაძლებელია, მაგრამ მცირედით დამხოლოდ 1-3 დღის განმავლობაში.
ექიმი ამ დროს ნიშნავს ტკივილგამაყუჩებლებს და იძლევა მოვლის რეკომენდაციებს, რომელთა დაცვაც მკაცრად არის საჭირო. თუ მათ უგულებელყოფთ, შეიძლება განვითარდეს არა მხოლოდ ხანგრძლივი და არასასიამოვნო სამკურნალო პერიოდი, არამედ მთელი რიგი გართულებები.
მაგრამ ზოგჯერ ყველაფერი ისე არ მიდის, როგორც ჩვენ გვსურს. და ამ შემთხვევაში ჩნდება სიმპტომები, რომლებსაც ყურადღება უნდა მიექცეს. სიგნალები, როდესაც საჭიროა სასწრაფოდ მიმართოთ ექიმს:
• ტკივილი, რომელიც დროთა განმავლობაში არ ქრება, მაგრამ მატულობს. მით უმეტეს, თუ მას თან ახლავს ტემპერატურის მუდმივი მატება, პულსაცია, წვისშეგრძნება, და ა.შ.- ასეთი კლინიკური სურათი ანთებითი პროცესის განვითარებაზე მიუთითებს.
• შეშუპების გაზრდა. ეს შეიძლება მეტყველებდეს ანთებაზე ან ალერგიაზე - ორივე საკმაოდ საშიშია და სასწრაფო მოქმედებას მოითხოვს.
• სხეულის ტემპერატურის მომატება. ეს შეიძლება იყოს ანთებითი პროცესების განვითარების ნიშანი, მიუთითებდეს, რომ კბილის ან მისი ფესვის ფრაგმენტებირჩება ამოღების ადგილზე, ან მიუთითებდეს რბილი ქსოვილის, ძვლის, ნერვის დაზიანებაზე და ა.შ.
• სისხლდენა. ამასაც სასწრაფო სამედიცინო დახმარება სჭირდება - სავარაუდოდ დიდი სისხლძარღვი დაზიანდა
ზემოაღნიშნული სიმპტომები შეიძლება მიუთითებდეს, რომ განვითარდა რომელიმე გართულება. ყველაზე გავრცელებულია მშრალი კბილბუდის სინდრომი - რომელიც ჩნდება მაშინ, როდესაც კოლტი არ წარმოიქმნება კბილბუდეში, საიდანაც კბილის ამოღება ხდება, ან როდესაც ის იქიდან გამოირეცხება.
კოლტი იცავს კბილბუდეს, ხელს უწყობს ქსოვილების სწრაფ შეხორცებას. შესაბამისად, კოლტის მოშორება იწვევს ტკივილს, რომელიც ზოგჯერ ყურისკენაც კივრცელდება. და გრძელვადიან პერსპექტივაში, თუ ზომები არ მიიღება, ეს გამოიწვევს ალვეოლიტს - ანთებით დაავადებას, რომელიც დაკავშირებულიაკბილბუდის დაჩირქებასთან.
ალვეოლიტისთვის დამახასიათებელი სიმპტომებია: ტკივილი, ღრძილების შეშუპება და სიწითლე, ცუდი სუნი.
შესაძლოა იყოს ნადები ან დაჩირქდეს ძვალი. არავითარ შემთხვევაში არ უნდა უმკურნალოთ თვითნებურად ალვეოლიტს და არც უნდა ელოდოთ, რომ ისთავისთავად გაქრება. ამ შემთხვევაში აუცილებლად უნდა მიმართოთ ექიმს.
პრობლემური კბილის ამოღების შემდეგ გართულებების თავიდან ასაცილებლად, უპირველეს ყოვლისა, არ უნდა შეეხოთ ჭრილობას თითით, მით უმეტეს, უცხოსაგნებით (მაგალითად, კოვზის სახელური ან კბილის ჩხირი). ჭრილობა უნდა იყოს სუფთა!
მაგრამ ამავდროულად, არ უნდა გამოივლოთ სავლები პირის ღრუში ძალიან ხშირად ან აქტიურად - წინააღმდეგ შემთხვევაში შეიძლება მოაშოროთ კოლტი.
ასევე, კბილის ამოღების შემდეგ, აკრძალულია ნებისმიერი ქმედება, რომელიც ხელს უწყობს კოლტის მოშორებას და სისხლის გათხელებას. ესენია: ფიზიკური დატვირთვა, ცხელი აბაზანები, აბანო, საუნა, ცხელი შხაპი. უმჯობესია, ყველა თერმული პროცედურა მინიმუმამდე დავიყვანოთ. სხვათა შორის, ცხელი გარემოხელს უწყობს პათოგენური მიკროორგანიზმების ზრდას.
კბილბუდის ტრავმა და ინფექცია შეიძლება მოხდეს, თუ პაციენტი ღეჭავს ნაოპერაციებ მხარეს, ჭამს მძიმე, მყარ, ძალიან ცხელ ან ძალიან ცივ საკვებს. იგივეეხება სასმელებს.
მაგრამ მეორე უკიდურესობა - კბილების გახეხვაზე უარის თქმა - სიკეთეს არ გამოიწვევს. რბილი ნადები კბილებზე საუკეთესო საკვებია ბაქტერიებისთვის, ხოლო კბილბუდეში მყოფმა ბაქტერიებმა შეიძლება გამოიწვიოს ინფექცია.
იმისათვის, რომ ჭრილობა შეხორცდეს რაც შეიძლება სწრაფად და თავიდან აიცილოთ გართულებები, აუცილებელია:
• კბილის ამოღებიდან პირველი 3-4 საათის განმავლობაში არაფერი ჭამოთ და დალიოთ.
• დაიდეთ ლოყაზე ცივი კომპრესი პირველი რამდენიმე საათის განმავლობაში: ეს შეამცირებს ტკივილს, შეშუპებას და ხელს უშლის პათოგენური ბაქტერიებისგამრავლებას.
• მიიღეთ ექიმის მიერ დანიშნული ყველა მედიკამენტი. არ არის რეკომენდებული დანიშნულების თვითნებურად შეცვლა. მედიკამენტების მიღების კურსიჩვეულებრივ 5-7 დღეა.
• გამოჯანმრთელების პერიოდში (10−14 დღე) მიირთვით მეორე მხარეს, შეარჩიეთ ოთახის ტემპერატურის რბილი საკვები.
როგორ გაიხეხოთ კბილები ექსტრაქციის შემდეგ
ფრთხილად და ორი ჯაგრისით. მთელი პირის ღრუ - ჩვეულებისამებრ, კბილის ჯაგრისით და პასტით, ხოლო ადგილი, სადაც ოპერაცია გაკეთდა - რბილისაბავშვო ჯაგრისით. შეეცადეთ ჯაგრისი არ შეეხოს ჭრილობას და ნაკერებს. ასევე უკეთესია შეხორცების პერიოდში მოერიდოთ ირიგატორის გამოყენებას.
რატომ არ ხდება სიბრძნის კბილები პროთეზირება?
ჩვეულებრივ, სიბრძნის კბილის გარდა ნებისმიერი კბილის ამოღების შემდეგ ექიმი ყოველთვის გვირჩევს არ გადაიდოს პროთეზირება, რათა დავიცვათპერიიმპლანტიტისაგან და პირის ღრუ უსიამოვნო გართულებებისგან. მაგრამ სიბრძნის კბილის შემთხვევაში სტომატოლოგს სხვა მიზანი აქვს – მნიშვნელოვანია შეხორცების დაჩქარება და ინფექციის, ანთების და ალვეოლიტის თავიდან აცილება.
საქმე იმაშია, რომ სიბრძნის კბილი კბილ-ყბის სისტემის რუდიმენტული ელემენტია. ის აღარ მონაწილეობს ღეჭვაში ისე აქტიურად, როგორც სხვა კბილები დაამიტომ ქირურგები მას მშვიდად იღებენ, შემდგომი იმპლანტაციისა და პროთეზირების დაგეგმვის გარეშე.
