35 წლის შემდეგ წონის მომატება ზრდის ძუძუს კიბოს რისკს - რა არის ცნობილი ამ თვალსაზრისით
35 წლის შემდეგ წონის მომატება ზრდის ძუძუს კიბოს განვითარების რისკს. ეს გამოვლინდა სეულის ეროვნული უნივერსიტეტის სამედიცინო კოლეჯის მეცნიერების მიერ ჩატარებულ კვლევაში. ავტორთა დასკვნებს გამოცემა News Wise აქვეყნებს.
მეცნიერებმა გამოიკვლიეს 73,192 კორეელი ქალის ჯანმრთელობის მონაცემები და თვალყურს ადევნებდნენ მათი წონის ცვლილებას ცხოვრების ხუთ სხვადასხვა ეტაპზე. აღმოჩნდა, რომ ქალებს, რომლებმაც მოიმატეს 10 კგ-ზე მეტი 35 წლის შემდეგ, მკერდის კიბოს განვითარების მეტი რისკი ჰქონდათ. მათ შორის არის გრადაციაც: პრემენოპაუზის პერიოდის მქონე კორეელ ქალებში, რომლებმაც მოიმატეს 5-დან 9,9 კგ-მდე, რისკი 89%-ით მეტი იყო. ხოლო მათთან, ვინც მოიმატა 10 კგ-ზე მეტი, რისკი გაორმაგდა.
მეცნიერთა დასკვნები ასეთია: თუ წონას აკონტროლებთ და გარკვეული ასაკის შემდეგ წონაში არ მოიმატებთ, მაშინ სარძევე ჯირკვლის კიბოს რისკი საგრძნობლად შემცირდება. კვლევის შედეგები წარმოდგენილია ჟურნალში Cancer Biology & Medicine (CBM).
- სარძევე ჯირკვლის კიბო არის დაავადება, რომლის დროსაც მკერდის ქსოვილში პათოლოგიური უჯრედები იწყებენ უკონტროლოდ დაყოფას და სიმსივნეს წარმოქმნიან. მკურნალობის დაგვიანების ან არარსებობისას, სიმსივნე შეიძლება გავრცელდეს სხეულის სხვა უბნებზე და გამოიწვიოს სიკვდილი.
- ძუძუს კიბოს სიმსივნური უჯრედები იწყებენ ზრდას სარძევე სადინარებში და/ან ჯირკვლოვანი ქსოვილის წილებში. ადრეული ფორმა (in situ) არ არის სიცოცხლისთვის საშიში და შეიძლება გამოვლინდეს ადრეულ ეტაპებზე. სიმსივნური უჯრედები შეიძლება გავრცელდეს მკერდის მიმდებარე ქსოვილში (ინვაზია). სიმსივნე სიმსივნის შემდგომი ზრდისას, წარმოიქმნება ახალწარმონაქმნი ან შემკვრივება.
ინვაზიური კიბო შეიძლება გავრცელდეს ახლომდებარე ლიმფურ კვანძებში ან სხვა ორგანოებში (მეტასტაზირება). მეტასტაზები შეიძლება იყოს სიცოცხლისთვის საშიში და ფატალური.
მკურნალობის არჩევანი დამოკიდებულია ინდივიდუალურ პაციენტზე, სიმსივნის ტიპზე და მისი გავრცელების ხარისხზე. მკურნალობა კომბინირებულია და მოიცავს ქირურგიას, სხივურ თერაპიას და მედიკამენტებს.
პრობლემის მასშტაბი
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, 2022 წელს მკერდის კიბო 2,3 მილიონ ქალს დაუდგინდა და 670 000 სიკვდილი გამოიწვია მთელ მსოფლიოში. სარძევე ჯირკვლის კიბო მთელ მსოფლიოში გვხვდება ყველა ასაკის ქალებში სქესობრივი მომწიფების შემდეგ, სიხშირე იზრდება ასაკთან ერთად. შეფასებები აჩვენებს დისპროპორციას ძუძუს კიბოს გავრცელების მხრივ ქვეყნებში, რაც დამოკიდებულია ადამიანის განვითარების დონეზე. ამრიგად, ადამიანური განვითარების ძალიან მაღალი ინდექსის (HDI) მქონე ქვეყნებში ძუძუს კიბო დიაგნოზირებულია ყოველ მე-12 ქალში მისი სიცოცხლის განმავლობაში და მისგან სიკვდილი ხდება ყოველ 71-ე ქალში.
მეორეს მხრივ, დაბალი HDI-ის მქონე ქვეყნებში 27 ქალიდან მხოლოდ ერთს ემართება ძუძუს კიბო სიცოცხლის განმავლობაში, მაგრამ ყოველი 48 ქალიდან ერთი იღუპება მისგან.