რჩევები

ევროპის რომელ ქალაქებშია ყველაზე დაბინძურებული ჰაერი

01.02.2021

რეიტინგი შედგენილია ჰაერის დაბინძურებასთან დაკავშირებული სიკვდილიანობის მაჩვენებლის მიხედვით.

ქალაქში თითოეული დამაბინძურებელი ნივთიერების საშუალო დონის განსაზღვრისათვის გამოიყენებოდა სამი მათემატიკური მოდელი. ერთმანეთს ადარებდნენ 2015 და 2018 წლების მონაცემებს. მეცნიერების დასკვნით: PM2.5 და NO2 ნაწილაკების მაჩვენებელი რომ ყოფილიყო ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ დადგენილ უსაფრთხო ნორმებში, ერთი წლის განმავლობაში შესაძლებელი იქნებოდა ნაადრევი სიკვდილის 51000 და 900 შემთხვევის შესაბამისად, თავიდან აცილება.

დადგენილ იქნა, რომ NO2-თან დაკავშირებული სიკვდილიანობის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი იყო ესპანეთის, ბელგიის, იტალიისა და საფრანგეთის ქალაქებში. PM2.5 ნაწილაკებიდან სიკვდილიანობის ყველაზე მაღალი რიცხვი ფიქსირდებოდა იტალიის მდინარე პოს სანაპიროებზე, პოლონეთის და ჩეხეთის სამხრეთით. ევროპული ქალაქების ტოპ-10 PM2.5 ნაწილაკებიდან გამოწვეული სიკვდილიანობის მაჩვენებლის მიხედვით ასე გამოიყურება: ბრეშია (იტალია), ბერგამო (იტალია), კარვინა (ჩეხეთი), ვიჩენცა (იტალია), სილეზიის მეტროპოლია (პოლონეთი), ოსტრავა (ჩეხეთი), იასტშემბრე-ზდრუი (პოლონეთი), გავიროვი (ჩეხეთი).

NO2-ით გამოწვეული სიკვდილიანობის მაჩვენებლით ათეულში შედის შემდეგი ქალაქები: მადრიდი (ესპანეთი), ანტვერპენი (ბელგია), ტურინი (იტალია), პარიზი (საფრანგეთი), მილანი (იტალია), ბარსელონა (ესპანეთი), მოლიეტ-დელ-ვალიესი (ესპანეთი), ბრიუსელი (ბელგია), ხერნე (გერმანია) და არჟანტეი (საფრანგეთი).

უსაფრთხო ქალაქების რიცხვში მოხვდა ფინეთის, ისლანდიის, ნორვეგიისა და შვედეთის ქალაქები.

ლალი ჩხიკვაძე
ამ ავტორის სხვა სტატიები

კომენტარები (1)

სოსო

ატმოსფერული ჰაერის გაწმენდის შემოთავაზებული ტექნოლოგია ანალოგიურია ქალაქის წყალშემკრები სანიაღვრე კოლექტორისა, სადაც მცირე ნიაღვრები იკრიბებიან მაგისტრალურ წყალგამტარში და მერე ჩადიან მდინარეებში. აქ წყლის მასებს თვითდინებით ამოძრავებს დედამიწის გრავიტაციული ველი. იგივე ხდება ქალაქის საჰაერო აუზის აეროზოლებისგან გაწმენდის ტექნოლოგიაში, სადაც ჰაერის მასებს თვითდინებით აამოძრავებს ატმოსფერულ წნევათა ველი, რომელიც მოახდენს აეროზოლების უტილიზაციას ქალაქგარეთ დაუსახლებელ ტერიტორიაზე, შემდეგ კი ჩაერთვებიან ატმოსფეროს თვითგაწმენის პროცესში ატმოსფეროში ჰაერის მასების მოძრაობას განაპირობებენ წნევათა ველები, რომლებიც ქმნიან ციკლონებსა და ანტიციკლონებს როცა ქალაქის თავზე ატმოსფერული წნევების ციკლონური ცირკულაციაა, მაშინ ჰაერის აღმავალი ნაკადები ბუნებრივად ახდენენ აეროზოლებით დაბინძურებული საჰაერო აუზის თვითგაწმენდას და სუფთა ჰაერით რეგენერაციას. ხოლო, როცა ქალაქზე დგას ანტიციკლონი, მაშინ მაღალი წნევა ზევიდან აწვება, აგუბებს ჰაერსა და მასში მყოფ აეროზოლებს ქალაქის თავზე. წარმოიქმნება სმოგი, ქალაქი გახვეულია აეროზოლების ღრუბელში. ანტიციკლონის პერიფერიებისკენ კი ყოველთვისაა წნევათა ვარდნა. ეს ფაქტი გამოიყენება ჩემს მიერ შემოთავაზებულ ტექნოლოგიაში ქალაქის საჰაერო აუზის გასაწმენდად აეროზოლური სმოგისაგან. ტექნოლოგია მდგომარეობს შემდეგში: ქალაქის მთელ ტერიტორიაზე იქმნება ჰერმეტული მილსადენების კოლექტორული ქსელი. ამ ბადის კვანძის წერტილები თანაბრადაა განფენილი ქალაქის მთელ ტერიტორიაზე და გახსნილია ღია ატმოსფეროში. ამ კვანძის წერტილებსა და მაგისტრალის ბოლოებს შორის წნევათა გრადიენტის გამო, ბადის კვანძის წერტილებიდან შეიწოვება დაბინძურებული ჰაერი კოლექტორული ქსელის მილსადენებში, რომლებიც იკრიბებიან მაგისტრალურ მილსადენში, მისი ბოლო კი ქალაქგარეთ დაუსახლებელ პუნქტებში იქნება გახსნილი. ანტიციკლონსა და მის პერიფერიას შორის წნევათა ბუნებრივი გრადიენტით დაიწყება აეროზოლებიანი ჰაერის ნაკადების მოძრაობა ქსელური კოლექტორის კვანძებიდან მაგისტრალური მილსადენის მეორე ბოლოსაკენ, საიდანაც გაიტყორცნებიან გახსნილი სარქველიდან ღია ატმოსფეროში ვერტიკალური მიმართულებით და ჩაერთვებიან თვითგაწმენდის ატმოსფერულ პროცესებში. შესაძლებელია ჰაერის აეროზოლებისგან, ვირუსებისა და ბაქტერიებისგან გაფილტვრაც უშუალოდ მილსადენში მოძრაობისას. ამით მოხდება სათბურის გაზების უტილიზაცია და გლობალური დათბობის პროცესების შერბილება, ეპიდემიების განეიტრალება. ატმოსფეროს უწყვეტობის გამო, აეროზოლების შემცველი ჰაერის მასებისგან დაცლის პარალელურად მოხდება ანტიციკლონის პერიფერიებიდან სუფთა ჰაერის მასებით ქალაქის საჰაერო აუზის თვითდინებით შევსება. ეს იქნებოდა ქალაქის საჰაერო აუზის ბუნებრივი ვენტილაცია. როცა ბუნებრივი გაწოვისთვის ხელსაყრელი სინოპტიკური სიტუაციები არ იქნება, შესაძლებელია სხვა ხელოვნური ენერგეტიკული წყაროების გამოყენება. ამ შემთხვევაში შესაძლებელია ქალაქის საჰაერო აუზის ვენტილაციის სხვა სქემებიც ანალოგიური, აეროდინამიკური მილსადენების უფრო რთული სქემებით შესაძლებელია ამინდის ისეთ სტიქიებთან ბრძოლა, როგორებიცაა წყალდიდობები, გვალვები, სიცხეები, მოყინვები, ქარიშხლები, სეტყვა და სხვა. ამ ტექნოლოგიებით, ატმოსფერული პროცესების დამანგრეველი ენერგიები გამოიყენება მათივე გასანეიტრალებლად ამ სქემების განხორციელებისას აუცილებელია სინოპტიკური სიტუაციის ფლობა ყოველ სამ საათიანი ბარიული ტოპოგრაფიის რუკებით, რომლებიც ყოველდღე დგება ამინდის სამსახურში. თუ ვინმე დაინტერესდება, ტექნიკურ ეკონომიკურ დეტალებს მერე გავაცნობ ნახაზს დავასკანირებ და გამოგიგზავნით სოსო შაქარაშვილი

თარიღი : 02-02-2021


/* (c)AdOcean 2003-2021, Advertline.https:mkurnali.ge.mkurnali zones.________ _____ 2 */
ado.slave('adoceanadvertlinegexcihqsorul', {myMaster: 'gC_g7BxQlx9UWDeCK7yaEdkgIoxg2l6o6JUmNs2rvgn.i7' });