ნანა ხუცაიძე

• რეგულარული ფიზიკური ვარჯიში და ოპტიმალური წონის შენარჩუნება;
• თამბაქოს წევისთვის თავის დანებება;
• ცხოველური ცხიმისა და სუფრის მარილის შეზღუდვა;
• ხილითა და ბოსტნეულით მდიდარი რაციონი.

გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკის შემცირება თურმე ზოგიერთ ვიტამინსაც შესძლებია. მათ ანტიოქსიდანტებს უწოდებენ.

რას აკეთებენ ანტიოქსიდანტები?

ისინი ხელს უშლიან ოქსიდაციის პროცესში ქოლესტერინის ჩართვას. ოქსიდაცია ეწოდება სისხლში ქოლესტერინის ჟანგბადთან რეაქციას. ეს რეაქცია ხელს უწყობს სისხლძარღვის შიდა კედელზე ქოლესტერინის მიმაგრებას, რაც ავიწროებს სისხლძარღვის სანათურს და ხელს უშლის სისხლის მოძრაობას. სწორედ ეს არის ათეროსკლეროზი.

ხილ-ბოსტნეული და მასში შემავალი ვიტამინები ხელს უშლის ოქსიდაციის პროცესს. E და C ვიტამინები საუკეთესო ვიტამინურ ანტიოქსიდანტებად მიიჩნევა. თუ უკვე გაქვთ გულის დაავადება, E და C ვიტამინები გულის შეტევების თავიდან აცილებაში დაგეხმარებათ.

საკმარისია თუ არა ვიტამინებით მდიდარი რაციონი?

სამწუხაროდ, რისკის შესამცირებლად E და C ვიტამინების გაცილებით დიდი დოზებია საჭირო, ვიდრე საკვებთან ერთად ვიღებთ. ასე რომ, ექიმმა შესაძლოა ვიტამინები დანამატების სახითაც დაგინიშნოთ, თუ:

• ერთხელ მაინც გაქვთ გადატანილი გულის შეტევა (ინფარქტი, სტენოკარდია);
• გულის იშემიური დაავდების გამო გადატანილი გაქვთ ქირურგიული ოპერაცია (შუნტირება ან ბალონირება);
• გადატანილი გაქვთ ინსულტი;
• მაღალი გაქვთ სისხლში ქოლესტერინის დონე;
• მაღალი გაქვთ არტერიული წნევა;
• ეწევით.

ვიტამინების დღიური დოზა

სასურველია, ზემოთ ნახსენები ვიტამინები მიიღოთ შემდეგი დოზით:

E ვიტამინი - 400 IU (საერთაშორისო ერთეული) დღეში ერთხელ; C ვიტამინი - 500 მგ დღეში ორჯერ.

პაციენტთა უმრავლესობას ამ დოზით ვიტამინების მიღებისას გვერდითი მოვლენები არ აღენიშნება. იშვიათია გულისრევის შეგრძნება, მუცლის შებერვა, ფაღარათი.

თუ ჯანმრთელობის სხვა პრობლემის გამო ექიმმა სისხლის ანალიზი დაგინიშნათ, არ მიიღოთ C ვიტამინი ანალიზამდე სამი დღის განმავლობაში.

E ვიტამინს, თუ მისი ყოველდღიური დოზა 800. ერთეულს უტოლდება, აქვს სისხლის გამათხელებელი თვისებაც, ასე რომ, თუ უკვე იღებთ სისხლის გამათხელებელ პრეპარატს, მაგალითად, ვარფარინს (კუმადინს), E ვიტამინის დოზა შეამცირეთ. ამის თაობაზე შეუთანხმდით თქვენს ექიმს.

რომელი საკვები შეიცავს E და C ვიტამინებს?

E ვიტამინით მდიდარია:

• ნუში;
• ბრინჯი;
• მზესუმზირას ზეთი;
• ნიგოზი, თხილი;
• ხორბალი.

C ვიტამინით მდიდარია:

• ბულგარული წიწაკა;
• ფორთოხალი;
• ჟოლო;
• მაყვალი;
• ანანასი;
• პომიდორი;
• გრეიპფრუტი;
• მარწყვი;
• კივი;
• კომბოსტო.

ფართოდ გავრცელებული მულტივიტამინური კომპლექსები ვიტამინების კარგ ბალანსს შეიცავს, თუმცა მათში შემავალი C და E ვიტამინები გულის დაავადებების თავიდან ასაცილებლად საკმარისი არ არის.