როგორ მოვერიოთ ჭარბ ქოლესტერინს
რიცხვს მიაკუთვნებენ. მის ბიოსინთეზში მონაწილეობს თითქმის ყველა ორგანო, უმთავრესად კი - ღვიძლი.ქოლესტერინი აუცილებელია, ვინაიდან, ჯერ ერთი, უჯრედთა საშენ მასალას წარმოადგენს, მეორეც, დიდ როლს ასრულებს ორგანიზმის ცხოველმყოფელობაში, კერძოდ, ნერვული სისტემის ფუნქციონირებაში, მაგრამ თუ ჭარბად დაგროვდა, სისხლძარღვის კედლებზე ფოლაქებად დაილექება და მათ სანათურს შეავიწროვებს, ამან კი შესაძლოა არტერიის სრული ბლოკირება გამოიწვიოს.
თუ სისხლის მიწოდება გულს შეუწყდა, ვითარდება მიოკარდიუმის ინფარქტი, თუ თავის ტვინს - ინსულტი. სისხლში ქოლესტერინის მატებას ადამიანი კარგა ხანს ვერ გრძნობს. მას ან შემთხვევით, სულ სხვა მიზეზით ჩატარებული გამოკვლევისას აღმოაჩენენ, ან თავისთავად ვლინდება, მაგრამ უკვე მძიმე შედეგით - გულის იშემიური დაავადებით, სტენოკარდიით, მიოკარდიუმის ინფარქტით, ცერებროვასკულური დაავადებით, ინსულტით... ყოველივე ამის თავიდან აცილება შესაძლებელია, თუ გვეცოდინება პროფილაქტიკის ხერხები და თანმიმდევრულად გამოვიყენებთ მათ.
-
რა იწვევს ქოლესტერინის მატებას?
თუ ადამიანის ყოველდღიურ რაციონში ცხიმის შემცველობა დიდია, სისხლში ქოლესტერინის დონე იმატებს, თუმცა ზოგჯერ მისი მატება ქოლესტერინით ღარიბი საკვების მიღების დროსაც აღინიშნება. ეს ორგანიზმის მიერ ქოლესტერინის გაძლიერებული გამომუშავების ბრალია. მედიცინას ჯერჯერობით ვერ აუხსნია, რატომ იმატებს ერთი და იმავე ოდენობისა და შემადგენლობის საკვების მიღებისას ქოლესტერინის დონე ზოგიერთის ორგანიზმში უფრო მეტად, მეორის ორგანიზმში კი - ნაკლებად.
-
როგორ ვუშველოთ თავს?
მოკლე ხანში ქოლესტერინის დონის დაქვეითება შეუძლებელია. ათეროსკლეროზს წლების განმავლობაში ებრძვიან. არსებობს სისხლში ქოლესტერინის დონის ნორმალიზების რამდენიმე საშუალება. პირველი და უმთავრესი სწორი კვებაა, რომლის მეოხებითაც ქოლესტერინის დონე 10-15%-ით დაიწევს.
ქოლესტერინს უხვად შეიცავს ბატის, იხვის, ცხვრის, ღორის მსუქანი ხორცი, ქაშაყი, კვერცხის გული, ხიზილალა, ტვინი, ღვიძლი, თირკმელი, ნაღების კარაქი, ცხიმიანი ძეხვი და ლორი, მოუხდელი რძე, შაქარი, თეთრი ხორბლის პური, ნაყინი, არაჟანი, ცხიმიანი ყველი, კრემი, ხორცის ბულიონი, კრაბი, კრევეტი და ყველა ჩვენგანისთვის საყვარელი სწრაფი კვების პროდუქტები. მათ უნდა ერიდოთ, თუმცა სულმთლად უარის თქმას, ცხადია, არ გირჩევთ, მით უფრო, რომ ჩამოთვლილი სურსათი მრავალი სხვა სასარგებლო ნივთიერების წყაროა. ცილა რომ არ მოგაკლდეთ, შეიძლება მიირთვათ უცხიმო რძე, ხაჭო და იოგურტი, ნაკლებცხიმიანი ყველი, მაწონი, ბოსტნეულის წვნიანი, სოიის პროდუქტები. ხორცი - შეზღუდული რაოდენობით, ისიც უცხიმო (საქონლის, კურდღლის, ქათმის). ზოგადად საკვებში ასეთ დროს ცხიმის შემცველობა უნდა იყოს შეზღუდული.
მცენარეულ საკვებში ქოლესტერინი თითქმის არ არის, ამიტომ მიირთვით მეტი ხილ-ბოსტნეული, მწვანილი, ნიგოზი, მსხვილად დაფქული მარცვლე-ულის პროდუქტები, მზესუმზირას, ზეითუნის, სოიის ზეთი, ბრინჯი, წიწიბურა.
რეკომენდებულია, მიიღოთ დღეში 1 ლიტრამდე დიეტური რძე, ამდენივე მინერალური წყალი, ჩაი, ან ბალახისა თუ კენკრის წვენი. განსაკუთრებით სასარგებლოა ბაბუაწვერას, ჭინჭრის, კუნელის წვენი.
მხოლოდ დიეტა საკმარისი არ არის. მეტი იმოძრავეთ, შეასრულეთ გამამხნევებელი ვარჯიშები, უარი თქვით სიგარეტზე.
უცხიმო საკვები და სუფთა ჰაერზე სპორტული დატვირთვა საუკეთესო საშუალებაა სისხლში ქოლესტერინის დონის დასაწევად და მის სათანადო დონეზე შესანარჩუნებლად. ყურადღება მიაქციეთ, რომ მიიღოთ დახარჯულზე ნაკლები კალორია. სხვაგვარად სისხლში ქოლესტერინის დონე მოიმატებს და ვერც ჭარბ წონას გადაურჩებით. თუ ამ რეკომენდაციებს ზედმიწევნით იცავთ, მაგრამ ეფექტს ვერ გრძნობთ (ამისთვის 2-3 თვეა საჭირო), აუცილებლად მიმართეთ ექიმს. ამჟამად ფარმაცევტულ ბაზარზე მრავალი ისეთი პრეპარატი იყიდება, რომელსაც ქოლესტერინის დონის დაქვეითება შეუძლია.