ლალი ჩხიკვაძე

ბავშვის ფიზიოლოგია

მიუხედავად იმისა, რომ ბავშვის მოძრაობები ჯერ კიდევ აჩქარებულია, ის უკვე სწავლობს სხეულის კონტროლს: გვიჭერს თითებს და ცდილობს თავის აწევას. მუცელზე დაწოლისას თავი რამდენიმე წამით უჭირავს. ზოგიერთ ბავშვს სამი კვირის ასაკში შეუძლია თავი დაიჭიროს 10-15 წამის განმავლობაში, მოაბრუნოს ის გვერდიდან გვერდზე, მაგრამ შემდეგ იღლება და ისევ წვება.

როგორც წესი, ამ ასაკში ჭიპის ჭრილობა ხორცდება. თუმცა, თუ ჭიპლარი საკმარისად ფართოა, ჭიპლარის ჭრილობა შეიძლება შეხორცდეს 1 თვის ასაკამდეც.

სამი კვირის ბავშვი მუცელზე უნდა დააწვინოთ, როცა მას ღვიძავს. მუცელზე ძილი ზრდის ახალშობილთა უეცარი სიკვდილის სინდრომის რისკს. ამიტომ მას ზურგზე უნდა ეძინოს.

მუცელზე დროის გატარება ხსნის ჩვილის კოლიკას, ასწავლის ბავშვს თავის მაღლა აწევას და ამცირებს თავის ძვლების გაბრტყელების რისკს. ჩვილების ძვლები ძალიან რბილია და დიდი ხნის განმავლობაში ერთ პოზიციაზე წოლისას, შეიძლება თავის ქალა დეფორმირდეს.

რა შეუძლია ბავშვს

• აფიქსირებს მზერას თქვენს სახეზე. ბავშვისთვის ეს ჯერჯერობით ყველაზე საინტერესოა.
• 3 კვირა – დრო, როდესაც ჩნდება პირველი შეგნებული ღიმილი.
• უსმენს ბგერებს და განასხვავებს დედის ხმას ყველა დანარჩენისგან.
• იწყებს პირველი ბგერების გამოცემას (ტირილის გარეშე).
• ადაპტირდება თქვენი სხეულის პოზიციასთან, როცა ის მკლავებში გიჭირავთ.

მხედველობა და სმენა

სიფხიზლის დროს ბავშვი უფრო და უფრო იკვლევს მის გარშემო არსებულ სამყაროს. მას უკვე შეუძლია მზერა ნათელ, კონტრასტულ სურათებსა და თქვენს სახეზე დააფიქსიროს.

ბავშვის აქტიური ღვიძილის დრო დაახლოებით 30-60 წუთი გრძელდება. ეს საკმარისად დიდი დრო შეიძლება გამოიყენოთ ორივე თქვენგანის სასარგებლოდ. მაგალითად, უმღერეთ მას სიმღერები ან მოუყევით ისტორიები.

ბავშვს შეუძლია აქტიური რეაგირება მოახდინოს დედის ხმაზე, რადგან ის მისთვის ნაცნობია დაბადებიდან. დედის ხმისა და ღიმილის საპასუხოდ მან შეიძლება გაიღიმოს ან იღუღუნოს. ბავშვმა უკვე იცის, როგორ მოუსმინოს უცნობ ბგერებს. თუმცა, ერთფეროვანი ხმა მას საერთოდ არ უფანტავს ყურადღებას. ამიტომ გარე ხმაური არ აღვიძებს მას ძილის დროს.

ძილი

ძილის ხანგრძლივობა, ახალშობილობასთან შედარებით, შესამჩნევად მცირდება. ბავშვი აქტიურად იღვიძებს კვებამდე და მის შემდეგ, უყურებს მის გარშემო არსებულ სამყაროს.

ეს არის სიფხიზლის დრო, რომელიც ძალიან მნიშვნელოვანია სამი კვირის ბავშვის ძილის რეჟიმში. ეს არის დაახლოებით 30-60 წუთი (საშუალოდ დაახლოებით 30-40 წუთი). ბევრი მშობელი ფიქრობს, რომ თუ ბავშვს დიდხანს გააღვიძებენ, ის უფრო სწრაფად დაიძინებს და დიდხანს იძინებს. მაგრამ ეს ასე არ არის.

ბავშვის ნერვული სისტემა ჯერ არ არის მზად რაიმე გადატვირთვისთვის, ის ადვილად გადაიტვირთება და ამ მდგომარეობაში ძილი მოუსვენარი და წყვეტილი ხდება. ბავშვი კი ჭირვეულია. ამიტომ, ბავშვის ჯანსაღი ძილისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია რეჟიმის დაცვა და გაღვიძების დრო. ანუ, თუ ბავშვს ერთი საათი არ სძინავს, მაშინ უნდა ეცადოთ, დააძინოთ.

საჭმელი

ბავშვის ცხოვრების მესამე კვირას, როგორც წესი, დედის ლაქტაცია უკვე დარეგულირებულია. მან ისწავლა ბავშვის მშიერი ტირილის ამოცნობა და მისი შფოთვის ყველა სხვა მიზეზისგან გამორჩევა. შემდეგ კი მოულოდნელად ჩნდება განცდა, რომ ბავშვს არ ჰყოფნის რძე – მოუსვენარი გახდა და უფრო ხშირად დაიწყო ტირილი. თუ ადრე მკერდზე იძინებდა ან უბრალოდ წყნარდებოდა ჭამის შემდეგ, ახლა მისი დამშვიდება არც ისე ადვილია. არ ინერვიულოთ, ეს პირველი ლაქტაციის კრიზისია და რაც მთავარია, ის დიდხანს არ გაგრძელდება და გამოსწორდება.

რა უნდა გააკეთოთ, თუ ლაქტაციის კრიზისი გაქვთ?

1. უფრო ხშირად მიიწვინეთ ბავშვი მკერდზე. რაც უფრო ხშირად და მეტად წოვს ბავშვი ძუძუს, მით მეტ რძეს გამოიმუშავებს დედა.

2. მეტი დაისვენეთ. მეძუძური დედისთვის სიმშვიდე ძალიან მნიშვნელოვანია. ამ პერიოდში დააწესეთ წესი: როცა ბავშვს სძინავს, დედას სძინავს.

3. არ შეიზღუდოთ თავი სითხეებისა და საკვების მხრივ (განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ცილა).

ბავშვის კვების სიხშირე ამ პერიოდში დაახლოებით 10-12-ჯერ არის (ზოგჯერ უფრო ხშირად).

ბავშვების ნახევარს აღენიშნება რეგურგიტაციის, სულ მცირე, 1 ეპიზოდი დაბადებიდან 3 თვემდე. თუ ბავშვი წონას კარგად იმატებს, მაშინ ამაში ცუდი არაფერია (ამ მოვლენას გაურთულებელ რეფლუქსს უწოდებენ).

გაურთულებელი რეფლუქსი არ საჭიროებს მკურნალობას ან გამოკვლევას, ის თავისთავად გადის. ეს არის ჩვილების ფიზიოლოგიური თვისება. მათ აქვთ მოკლე საყლაპავი და ძალიან პატარა კუჭი.

ფიზიკური განვითარება

ბავშვები ძალიან მგრძნობიარენი ხდებიან შეხებისა და სხვა ტაქტილური შეგრძნებების მიმართ. ალბათ, შეგიმჩნევიათ, რომ ჩაცმა-გახსნისას ბავშვი ხმამაღლა ტირის, მაშინ, როცა მას მოსწონს მსუბუქი შეხება და მოფერება.

ბავშვს უვითარდება წონასწორობის გრძნობა. თუმცა, ხელების მოძრაობები ჯერ კიდევ არ არის კოორდინირებული, სათამაშოს დაჭერაც ჯერ კიდევ უჭირს, მაგრამ უკვე იცის, როგორ შეკრას და გახსნას მუშტი.

ახალშობილები უცრემლოდ ტირიან

მათი საცრემლე ჯირკვლები ჯერ კიდევ მწიფდება და ცრემლების წარმოქმნას დაბადებიდან მესამე და მეთორმეტე კვირას შორის იწყებს.