გამორჩეულად ნიჭიერი
რა გავაკეთო, რომ ბავშვმა შესაძლებლობები სრულად გამოავლინოს?
გაუფრთხილდით ამ ფაქიზ ნიჭს.ვუნდერკინდი - ეს არის ბავშვი, რომელიც გონებრივი განვითარებით უსწრებს თანატოლებს, თუმცა ასეთი ბავშვების 85-90% მოზარდ ასაკში კარგავს თავის უნიკალურ შესაძლებლობებს და ჩვეულებრივ ადამიანად იქცევა.
ამ დროს ზოგიერთს ძალიან უჭირს თავისი "რიგითობის" გაცნობიერება - ცოტა ხნის წინ ხომ ირგვლივ მყოფები აღფრთოვანებულნი იყვნენ მათით, ახლა კი ყურადღებას აღარავინ აქცევს... ამიტომ ნუ იჩქარებთ, ბავშვი ვუნდერკინდად გამოზარდოთ. მიმართეთ ფსიქოლოგს - ის შეაფასებს ბავშვის ნიჭიერების ხარისხს და გეტყვით, სასარგებლო იქნება თუ არა ეს მისთვის.
სპეციალისტები ამტკიცებენ, რომ ტალანტი 50%-ით ნიჭისგან შედგება, ხოლო 50%-ით - შრომისმოყვარეობისგან. რა შეგვიძლია გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ბავშვის ტალანტი ბოლომდე გაიფურჩქნოს?
- მიეცით საშუალება, სიცოცხლის პირველივე დღეებიდან რაც შეიძლება აქტიურად იმოძრაოს - ეს ხელს უწყობს აზროვნების, გრძნობების, წარმოსახვის განვითარებას. ამასთანავე, პირველი სამი წლის განმავლობაში მოტორიკის განვითარება ყველაზე მეტად ასტიმულირებს ინტელექტს.
- სხვისი გამოცდილების გაზიარება, განცდათა გათავისება ადამიანს სწრაფად ამწიფებს და მრავალმხრივ პიროვნებად აყალიბებს. რაც შეიძლება მეტი წაუკითხეთ პატარას, დაათვალიერებინეთ მხატვართა ალბომები, უამბეთ დიდი აღმოჩენების, მეცნიერული მიღწევების შესახებ...
- ნუ აარიდებთ თავს კითხვებს, რომლებსაც პატარა ცნობისმოყვარე გისვამთ. უპასუხეთ მათ რაც შეიძლება დაწვრილებით. დაინახავთ, პასუხების ძიება თავადაც როგორ გაგიტაცებთ.
- ნუ მოაბეზრებთ ბავშვს თავს ზედმეტი მზრუნველობითა და მუდმივი ზედამხედველობით - მასაც სჭირდება მარტო დარჩენა, ფიქრი, თამაში, უბრალოდ დივანზე კოტრიალი ან ფილმის ყურება.
- განუვითარეთ ბავშვს ემოციური ინტელექტი - ასწავლეთ თანაგრძნობა, წაახალისეთ სხვათა დახმარების სურვილი.
- პატივი ეცით ბავშვის ინტერესებს, თუნდაც ისინი გულუბრყვილო და სულელური მოგეჩვენოთ. ნუ ეცდებით, შვილი სტანდარტების მიხედვით განავითაროთ.
- წაახალისეთ ბავშვის ფანტაზია - ეს შემოქმედებითი უნარის არსებობას მოწმობს.
- მიაჩვიეთ პატარა სიბეჯითეს, გამოუმუშავეთ შრომისმოყვარეობა. ეს მას სარგებლობას მოუტანს, განურჩევლად იმისა, გახდება თუ არა გენიოსი.
ზომიერი მოთხოვნები
ტალანტი არცთუ ისე მსუბუქი ტვირთია. ზეშესაძლებლობათა განვითარებისთვის განსაკუთრებული პირობებია საჭირო. ფსიქოლოგები, რომლებიც გამორჩეულ, ნიჭიერ ბავშვებთან მუშაობენ, მშობლების დამღუპველ შეცდომებზე მიუთითებენ:
- რაც უფრო აშკარა ტალანტი აქვს ბავშვს, მით უფრო მეტად უჩნდებათ მშობლებს ტრაბახის ან მოგების ნახვის სურვილი. ნუ გაგიტაცებთ ბავშვის წარმატებებით მანიპულირება - მისი ორგანიზმის შესაძლებლობებს ზღვარი აქვს!
- ბავშვი, რა ნიჭიერიც არ უნდა იყოს, სულის სიღრმეში მაინც ბავშვად რჩება და აუცილებლად უნდა ითამაშოს თანატოლებთან. თუ ბავშვს მოზრდილ ადამიანად ჩავთვლით და მაღალ მოთხოვნებს წავუყენებთ, ძალიან გაუჭირდება სოციუმში ჩაწერა.
- ბავშვს აინტერესებს მუსიკა (სპორტი, პოეზია, მათემატიკა)? მხოლოდ ამას ნუ დასჯერდებით, ეცადეთ, ბავშვი რაც შეიძლება მრავალმხრივად და ჰარმონიულად განავითაროთ. პატარა ბიოლოგმა აუცილებლად უნდა იაროს სპორტულ სექციაში, სპორტსმენმა მეცნიერებები უნდა შეისწავლოს, მუსიკოსმა - ენები, ტექნიკა...
ყველა დედას მიაჩნია, რომ მისი შვილი ნიჭიერია. საინტერესოა, აქვთ თუ არა გენიოსებს განმასხვავებელი ნიშნები. თქვენი შვილი "არაჩვეულებრივია", თუ:
- მეტისმეტად ცნობისმოყვარეა: ჩვილ ასაკში დიდხანს და ყურადღებით ათვალიერებდა საგნებს, თითქოს სწავლობდა, მოგვიანებით ცდილობდა, ყველაფერი დაწვრილებით გამოეკვლია, კითხულობდა ყველაფერს იმ თემაზე, რაც აინტერესებდა;
- მიდრეკილია დამოუკიდებელი აზროვნებისკენ: ხსნის ნებისმიერ ამოცანას, ავლენს ფანტაზიას, მისი დასკვნები საინტერესო და ორიგინალურია;
- აქვს თანაგრძნობის უნარი - ცრემლებს ვერ იკავებს, როცა ზღაპრის გმირები გასაჭირში არიან;
- კარგად აქვს განვითარებული ინტუიცია - ზოგჯერ ესმის და გრძნობს ისეთ რაღაცებს, რომელთა ახსნა ყველა მოზრდილსაც კი არ შეუძლია.