ლალი ჩხიკვაძე

• სარძევე ჯირკვლის კიბო სიმსივნის ყველაზე გავრცელებული სახეობაა და შეიძლება გამოვლინდეს ნებისმიერ ასაკში 30 წლიდან და ზემოთ. ყველაზე ხშირად, პაციენტების ასაკი 45-დან 60 წლამდეა.

სარძევე ჯირკვლის კიბო უპირველეს ყოვლისა დაკავშირებულია ჰორმონალურ დონესთან, სისხლში ესტრადიოლისა და პროგესტერონის რაოდენობის ცვლილებასთან. ასაკთან ერთად, ჰორმონების დონე თანდათან იკლებს, ზოგჯერ კი პირიქით, ჰორმონის დონე იწყებს მატებას და ჭარბი ჰორმონები უარყოფითად მოქმედებს ჯირკვლის ქსოვილზე.

სარძევე ჯირკვლის კიბოს მეორე მიზეზი არის ორგანიზმში სხვადასხვა მუტაციების არსებობა; მათგან ყველაზე ცნობილია BRCA1 და BRCA2 გენების მუტაცია, რომლებიც დაკავშირებულია სარძევე ჯირკვლისა და საკვერცხის კიბოს განვითარების რისკთან.

• კანის კიბო მეორე ყველაზე გავრცელებული კიბოა ქალებში.

არსებობს კანის კიბოს შემდეგი სახეობები: ბაზალურუჯრედოვანი (ყველა სახის ავთვისებიანი ნეოპლაზმების დაახლოებით 80%), ბრტყელუჯრედოვანი (დაახლოებით 15%), მელანომა და სხვა.

კანის ყველა სახის კიბოს შორის ყველაზე საშიში მელანომაა. იმისდა მიუხედავად, რომ კანის კიბოს შემთხვევების საერთო რაოდენობის მხოლოდ 4%-ს შეადგენს, მელანომა კიბოს ყველაზე აგრესიული სახეობაა, რომელიც სწრაფად მეტასტაზირდება სხვადასხვა ორგანოებში.

ქალებში კანის კიბოს განვითარების ერთ-ერთი მიზეზი არის მზის სხივების გადაჭარბებული ზემოქმედება, სოლარიუმები, მჟავა პილინგი, ლაზერული ეპილაცია.

• მესამე ადგილზეა საშვილოსნოს კიბო (ენდომეტრიუმის კიბო).

ენდომეტრიუმის კიბოს შემთხვევების ზრდა გინეკოლოგიაში აიხსნება ქალების სიცოცხლის ხანგრძლივობის ზრდით და პოსტმენოპაუზის დროს გატარებული დროის გაზრდით, აგრეთვე ისეთი პათოლოგიების სიხშირის ზრდით, როგორიცაა ქრონიკული ჰიპერესტროგენიზმი, ანოვულაცია, უნაყოფობა, და ენდომეტრიოზი.

საშვილოსნოს კიბო ვითარდება პერიმენოპაუზურ და პოსტმენოპაუზურ ქალებში.

კიბოს განვითარების თავიდან ასაცილებლად საჭიროა ყოველწლიური გამოკვლევების ჩატარება ექიმთან (გინეკოლოგთან, მამოლოგთან, დერმატოლოგთან და სხვა).

კანის კიბოს თავიდან ასაცილებლად რეკომენდირებულია წელიწადში ორჯერ (გაზაფხული, შემოდგომა) დერმატოლოგთან ან ონკოლოგთან კონსულტაცია.