ხანგრძივი კოვიდის სიმპტომები, შესაძლოა, ცთომილი ნერვის დისფუქციაზე მეტყველებდეს
ახალი კვლევის თანახმად, ხანგრძლივი კოვიდი და მისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები შესაძლოა, ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე იყოს დამოკიდებული.
ცთომილი ნერვი (ვაგუსი) თავის ტვინის მეათე წყვილი ნერვია, რომელიც თავის ტვინს სხვადასხვა ორგანოსთან აკავშირებს, მათ შორის: გულთან, ფილტვებთან, ნაწლავებთან და კუნთებთან, რომლებიც ყლაპვაში მონაწილეობენ. ცთომილი ნერვი ანუ ვაგუსი მონაწილეობს მეტყველების, გულისცემის, დაღლილობის რეფლექსის, ოფლიანობისა და საჭმლის მონელების პროცესში.
კვლევის ავტორების თქმით, მათ, ვისაც ხანგრძლივი კოვიდი აქვთ, ცთომილი ნერვის პრობლემებიც აღენიშნებათ. მათ შეიძლება კოვიდმა ყლაპვის გაძნელება, თავბრუსხვევა, აჩქარებული გულისცემა, დაბალი არტერიული წნევა და დიარეა დაუტოვოს.
აღნიშნული კვლევის შედეგები და დასკვნა 2022 წლის აპრილში მიკრობიოლოგიისა და ინფექციური დაავადებების ევროპის კონგრესზე იქნება წარდგენილი.
კოვიდ ინფიცირებულები, რომლებსაც ცთომილი ნერვის დისფუნქცია აღენიშნებათ, ნერვის სტრუქტურული ან ფუნქციური ცვლილებები აქვთ. მაგალითად, ნერვის გასქელება, ყლაპვის გაძნელება და სუნთქვის დარღვევა.
კვლევისას იმ პაციენტების მდგომარეობა შეისწავლეს, რომლებსაც ხანგრძლივი კოვიდი ჰქონდათ. 348 პაციენტიდან 66%-ს მინიმუმ ერთი სიმპტომი მაინც აღენიშნებოდა, რომელიც ცთომილი ნერვის დაზიანებაზე მიუთითებდა.
ნერვის დისფუნქციასთან დაკავშირებული ყველაზე გავრცელებული სიმპტომი დიარეა აღმოჩნდა 73%-ში. 59%-ს აჩქარებული გულისცემა ჰქონდა, ხოლო 45% თავბრუსხვევას უჩიოდა. რაც შეეხება დაბალ არტერიულ წნევას, 14%-ს აღენიშნებოდა. შემთხვევათა 45%-45%-ში ყლაპვის გაძნელება და ხმის პრობლემები აღინიშნებოდა.
22 პაციენტის რეგულარული დაკვირვებიდან აღმოჩნდა, რომ 19 მათგანს ცთომილ ნერვთან დაკავშირებული 3 ან მეტი სიმპტომი აღენიშნებოდა, რომელთა ხანგრძლივობაც 14 თვე იყო.
22 პაციენტიდან 6-ს ნერვის ცვლილება კისრის არეში აღენიშნებოდა, რაც მკვლევარებმა ულტრაბგერითი გამოკვლევით დააფიქსირეს. მათ ცთომილი ნერვის გასქელება და გაზრდილი ექოგენურობა აღმოაჩნდათ, რაც ანთებაზე მიუთითებდა.
22 პაციენტიდან 10-ს დიაფრაგმის პრობლემები ჰქონდა, ეს კი სუნთქვაში უშლიდათ ხელს. 13 პაციენტი კი ყლაპვის პრობლემებს უჩიოდა, რომელთაგან 9-ს მჟავა რეფლუქსი აწუხებდა. 3 მათგანს კი დიაფრაგმის თიაქარი აღმოაჩნდა.
ზოგიერთ პაციენტს ხმაც შეეცვალა, მაგალითად, 7 პაციენტს დისფონია ანუ ხმის დაკარგვა განუვითარდა.
კვლევები გრძელდება და როგორც ადრეული მონაცმები აჩვენებს, ხანგრძლივი კოვიდის ზოგიერთი სიმპტომი ნერვულ სისტემაზე პირდაპირი ზემოქმედების შედეგია.