ლალი ჩხიკვაძე

შესაძლებელია ვივარაუდოთ, მალე განვითარდება თუ არა ჭკუასუსტობა.

გერმანელი სპეციალისტები არკვევდნენ სისხლში გარკვეული მკრორნმ-ის (მოლეკულები, რომლებიც მონაწილეობენ ცილების წარმოების რეგულაციაში) შემცველობა შეესაბამება თუ არა მომავალში დემენციის განვითარებას. ამისათვის მეცნიერებმა ჩაატარეს კვლევა თაგვებსა და უჯრედულ კულტურებზე, ასევე გაანალიზეს იმ მოხალისეების სისხლი, რომლებმაც კოგნიტიური ტესტირების კარგი შედეგები აჩვენეს.

მეცნიერებმა გამოავლინეს სამი მკრორნმ, რომელთა შემცველობის დონე კორელირებდა ინტელექტუალურ შესაძლებლობებთან. ამის შემდეგ მეცნიერებმა შეადარეს ჯანმრთელი ახალგაზრდა ადამიანების და ზომიერი კოგნიტიური დარღვევების მქონე ხანდაზმული პაციენტების სისხლში მიკრორნმ-ის შემცველობა. რაც უფრო დაბალი იყო მათი შემცველობა ჯანმრთელ ადამიანებში, მით უკეთეს შედეგებს აჩვენებდნენ ისინი კოგნიტიურ ტესტებში. ზომიერი კოგნიტიური დარღვევების მქონე პაციენტების 90%-ში, რომელთაც აღენიშნებოდათ მათი დონის მომატება, ორი წლის განმავლობაში განვითარდა ალცჰაიმერის დაავადება.

ამგვარი კორელაცია დამტკიცდა თაგვებშიდაც. ამასთან, სამი მიკრორნმ-ის შემცველობის დონის მატება შეიძლება დაფიქსირებულიყო კოგნიტიური უნარების დაქვეითებამდე დიდი ხნით ადრე. მეცნიერების შეფასებით, ამ მარკერების არსებობა, 2-5 წლის შემდეგ ჭკუასუსტობის განვითარების ნიშანია.

მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ სამი მიკრორნმ მოქმედებს თავის ტვინში ანთებით პროცესებზე და ნეიროპლასტიურობაზე (ნეირონებისერთმანეთთან კავშირის დამყარების უნარი). მეცნიერების აზრით, ისინი არა მარტო მარკერებია, არამედ აქტიურად მოქმედებენ პათოლოგიურ პროცესებზე, რაც მათ თერაპიის პოტენციურ სამიზნედ აქცევს.