პრობლემები და ფსიქოლოგიური დახმარება - მკურნალი.გე

ნანა კალანდაძე

.

• " მე წარმატება ყოველთვის გვერდს მივლის... ძალიან უიღბლო ვარ. ვერ ჩავაბარე უმაღლეს სასწავლებელში, ძალიან მიჭირს კარგი სამუშაოს შოვნა. ყოველთვის სხვა მასწრებს. თუ რიგში ვდგავარ, ნებისმიერი საქონელი ჩემ წინ მთავრდება... აღარ ვიცი, როგორ მოვიქცე."

გამართლება ან არგამართლება ისაა, თუ როგორ ვაფასებთ ჩვენ თვითონ მომხდარს. ისწავლეთ წარუმატებლობაში დადებითის დანახვა. ვერ მოასწარით რაიმეს შეძენა? - სამაგიეროდ, არ დაგეხარჯათ ფული. ვერ იშოვეთ სამსახური? - სამაგიეროდ, თქვენ დაგრჩათ თავისუფალი დრო იმისათვის, რომ მოძებნოთ რამე უფრო უკეთესი. არსებობს ასეთი ჩინური თქმულება: ერთი გლეხის ერთადერთი შვილი ცხენიდან გადმოვარდა და ფეხი მოიტეხა. მეზობლები შესძახოდნენ: "როგორ არ გაუმართლაო!" შემდეგ იმპერატორმა მეზობელ სახელმწიფოს ომი გამოუცხადა და ყველა ახალგაზრდა კაცი საომრად წაიყვანეს, უმეტესობა ცოცხალი არ დაბრუნებულა. მხოლოდ იმ გლეხის დამტვრეული შვილი არ წასულა ომში. ვის გაუმართლა?

• "ჩემმა შვიდი წლის გოგონამ გამომიცხადა, რომ სინამდვილეში მას სხვა დედა ჰყავს, ნამდვილი... ის ჩემზე კეთილია და უკეთესი. ის აუცილებლად მოძებნის მას და თავისთან წაიყვანს. საიდან აქვს ჩემს გოგონას ასეთი აზრები?"

ბავშვს ფანტაზიები სხვა, "ნამდვილ" მშობლებთან დაკავშირებით უჩნდება მაშინ, როცა ის ნაწყენია, როცა მას არ ჰყოფნის ყურადღება და ალერსი, მისი არ ესმით... თვით იდეა კი აღებულია ან ზღაპრიდან, ან ფილმებიდან, ან წიგნიდან. ეს პოპულარული სიუჟეტია: მთავარი გმირი, რომელმაც ბევრი განსაცდელი გამოიარა, ფინალში პოულობს მოსიყვარულე ოჯახს. შემდგომში, როცა გოგონა კიდევ გეტყვით მსგავს რაიმეს, ჰკითხეთ: "შენ ჩემზე ნაწყენი ხარ?" გამოარკვიეთ, კონკრეტულად რის გამოა განაწყენებული. დაუთმეთ მეტი ყურადღება შვილს, ხშირად უთხარით, რომ თქვენ ის ძალიან გიყვართ.

• " ჩემი მეგობარი გოგონა ძალზე ულამაზოდ მომექცა. უნდოდა თავი დაეღწია ერთი მომაბეზრებელი ბიჭისგან და ჩემი ტელეფონის ნომერი მისცა. მანაც არაერთხელ დამირეკა და თავხედურად მელაპარაკა. ნაწყენი ვარ მეგობარზე. მით უფრო, რომ თავს დამნაშავედ არ თვლის. ვფიქრობ, მას სხვა დროსაც შეუძლია ასე მოიქცეს..."

ძნელია მეგობრად ჩათვალო ის, ვინც პასუხისმგებლობას გახვევს თავს იმ უსიამოვნებებზე, რომელიც თავად შეემთხვა. თქვენი ეჭვი ალბათ საფუძველს მოკლებული არ არის. ამიტომ თუ არ გსურთ, ისევ მსგავს სიტუაციაში აღმოჩნდეთ, შეეცადეთ ამ გოგონასთან ურთიერთობისას დაიცვათ დისტანცია. თუ მისთვის სულერთი არ არის მისადმი თქვენი დამოკიდებულება, შეეცდება ყველაფერი გააკეთოს, რათა თქვენი ნდობა კვლავ მოიპოვოს.

• "ჩემმა ბიჭუნამ ეზოში "ცუდი სიტყვები" აითვისა. ის მხოლოდ ოთხი წლის არის და გამუდმებით უწმაწური სიტყვებით გვიმასპინძლდება. როგორ გადავაჩვიო ამ საშინელ სიტყვებს?"

ამ ასაკში ბავშვს არ ესმის მსგავსი სიტყვების მნიშვნელობა და მხოლოდ ბაძავს ასაკით მასზე უფროს ბავშვებს, ამის გამო ნუ დასჯით. როცა "ვირს" დაგიძახებთ, აუხსენით, რომ ვირი შინაური ცხოველია. ჰკითხეთ, ჰგავხართ კი ვირს თქვენ ან მამამისი? ამასთან, გაითვალისწინეთ, რომ ამ ასაკში ბავშვები ზოგჯერ მშობლების ჯიბრზე იქცევიან. განგებ აკეთებენ იმას, რასაც უკრძალავენ. შეეცადეთ თქვენი პოზიცია დაიცვათ, მიიქციოთ ყურადღება. აღარ ეთამაშოთ, სანამ არ შეწყვეტს ცუდი სიტყვებით მომართვას.

• "ჩემი და მზადაა თავის შეყვარებულს ქვეყნის დასასრულამდეც კი გაჰყვეს, არ ვიცი, როგორ დავაკავო. მისი საქმრო სამხედროა. მას საზღვარგარეთ აგზავნიან. ჩემს დას სურს თან გაჰყვეს."

შეიძლება თქვენს დას ცხოვრებისეული გამოცდილება არ ჰყოფნის, მაგრამ მისი მისწრაფება და სურვილი ოჯახური ცხოვრებისადმი იმდენად დიდია, რომ მზად არის ყველგან თან გაჰყვეს საქმროს და სირთულეებს არ შეუშინდეს. ნუ გადაწყვეტთ საკითხს მის ნაცვლად. თუ გაუჭირდება, დახმარებას თვითონ გთხოვთ.

• "ვერაფრით ვერ მოვაწესრიგე ურთიერთობა ჩემი მეუღლის პატარა გოგონასთან. ის თვლის, რომ მე ვარ დამნაშავე მის დედ-მამას შორის მომხდარ განხეთქილებაში. როგორ მოვიქცე?"

გოგონას ჯერ კიდევ არ აქვს ჩამოყალიბებული შეფასების მკვეთრი სისტემა. ამიტომ მისი აზრი შეიძლება ბევრჯერ შეიცვალოს. ყურადღება მიაქციეთ არა მის სიტყვებს, არამედ დააკვირდით მის ქცევას. ნუ შეეცდებით მას რაიმე დაუმტკიცოთ, დაარწმუნეთ სიმართლეში. შეეცადეთ ჩართოთ ის ერთობლივ საქმიანობაში: ისეირნეთ, ითამაშეთ, მოიფიქრეთ ერთად გასართობები. თქვენ ხომ ერთი მიზანი გაქვთ - იცხოვროთ საყვარელ ადამიანებთან ერთად. როცა გოგონა წამოიზრდება, შესაძლებელი გახდება მისთვის მშობლებს შორის განხეთქილების მიზეზის ახსნა და მასზე საუბარი.

• "სამუშაოს დაკარგვის შემდეგ ჩემი ქმარი ძალიან შეიცვალა, საშინლად გაღიზიანებულია და ეჭვიანი. აკონტროლებს ჩემს ყოველ ნაბიჯს, დღეში რამდენჯერმე მირეკავს და მეკითხება, სად ვარ და რას ვაკეთებ. როგორ დავამშვიდო?"

თქვენი მეუღლისათვის მნიშვნელოვანია ოჯახის მარჩენალის სტატუსი. ახლა, როცა მან სამსახური დაკარგა, ეჩვენება, რომ თქვენს თვალში დამცირდა... შეეცადეთ დაეხმაროთ თქვენს საყვარელ ადამიანს, გადაიტანოს ეს რთული პერიოდი. იყავით უფრო ყურადღებიანი, თქვენ თვითონ დაურეკეთ, ხშირად უთხარით, როგორ გიყვართ და როგორ გჯერათ მისი.

• "ჩემი საყვარელი ადამიანი ახლახან დაშორდა ცოლს, მაგრამ არ ჩქარობს ხელი მთხოვოს მე. არ მესმის, რატომ იქცევა ასე. ჩვენ უკვე რამდენიმე წელია ვხვდებით ერთმანეთს."

როგორც ჩანს, განქორწინების მიზეზი გახდა ცოლთან უთანხმოება და არა რომანი თქვენთან. დაუსვა წერტილი უიღბლო ქორწინებას. მაგრამ თქვენი მეგობარი ალბათ ჯერ არ არის მზად კვლავ გაებას ოჯახურ უღელში. უნდა გავიდეს ნახევარი წელი მაინც, რომ მან შეძლოს მომხდარის "გადახარშვა". ამ დროის გავლის შემდეგ, თუ თქვენ მოითმენთ, შეძლებთ დაელაპარაკოთ მას მომავალ გეგმებზე.