რას შეიძლება ვუწოდოთ მავნე ჩვევა
ამგვარი ავტომატური ქმედებები მეორდება, რადგან მათი გავლენის ქვეშ მოქცეული ადამიანი სუსტი ნებისყოფის გამო ვერ ახერხებს მათზე უარის თქმას. ამგვარ ქმედებებს მედიცინაში დაავადებად ან პათოლოგიურ დამოკიდებულებად განიხილავენ, თუმცა მათ გვერდით არსებობს ისეთი მავნე ჩვევებიც, რომლებსაც დაავადებებს ვერ ვუწოდებთ. ისინი ნერვული სისტემის გაუწონასწორებლობის შედეგად ჩამოყალიბებული ქცევითი დარღვევებია, რომლებიც სხვადასხვა ვითარებაში სხვადასხვანაირად ვლინდება.
რას შეიძლება ვუწოდოთ მავნე ჩვევა?
ალკოჰოლიზმს;ნარკომანიას;თამბაქოს წევას;შოპინგომანია-ონიომანიას;აზარტულ თამაშებზე დამოკიდებულებას;საკვების ჭარბ მიღებას;ტელედამოკიდებულებას;ინტერნეტდამოკიდებულებას;ფრჩხილების კვნეტას;კანის წვალებას;ცხვირის თითით წვალებას (რინოტილექსომანია);სახსრების ტკაცუნს;ტექნომანიას;ფანქრის ან კალმის ღრღნას;ფურთხებას;უცენზურო სიტყვებით საუბარს;"პარაზიტი" სიტყვების ხშირ გამოყენებას.
ალკოჰოლიზმი
ყველაზე გავრცელებული მავნე ჩვევაა, რომლის დროსაც ადამიანს უჩნდება ალკოჰოლური სასმელებისადმი პათოლოგიური ლტოლვა, ნეგატიური შედეგების მიუხედავად, ვერ ახერხებს სასმელზე უარის თქმას და ეს ჩვევაც, დროთა განმავლობაში, სერიოზულ დაავადებად - ალკოჰოლიზმად ყალიბდება.
ნარკომანია
ნარკოტიკული ნივთიერებების ბოროტად გამოყენების შედეგად ქრონიკულად პროგრესირებადი დაავადებაა. სხვადასხვა ნარკოტიკი სხვადასხვანაირ ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ დამოკიდებულებას აყალიბებს. ერთთათვის დამახასიათებელია სუსტი ფიზიკური, მაგრამ ძლიერი ფსიქოლოგიური დამოკიდებულება, მეორეთათვის - ძლიერი ფიზიკური დამოკიდებულება შედარებით სუსტი ფსიქოლოგიური დამოკიდებულების ფონზე, უმეტესობა კი ერთდროულად იწვევს როგორც ფსიქოლოგიურ, ისე ფიზიკურ დამოკიდებულებას.
თამბაქოს წევა
ეს არის მცენარეული წარმოშობის ნედლეულის წვის შედეგად წარმოშობილი კვამლის შესუნთქვა, რის შედეგადაც ნედლეულში არსებული აქტიური ნივთიერებები ფილტვებისა და სასუნთქი გზების მეშვეობით ორგანიზმში ხვდება. ყველაზე ხშირად ეწევიან თამბაქოს, ჰაშიშს, მარიხუანას, ოპიუმს, კრეკს...
ონიომანია
იგივე შოპინგომანია, შოპოჰოლიზმი - ფსიქოემოციური მდგომარეობაა, როდესაც ახალი ნივთების შეძენა ადამიანისთვის დასვენებად, გართობად და ცხოვრების აზრად იქცევა. ყველაზე ხშირად იგი იმ ქალებს ემართებათ, რომლებსაც ყურადღების ნაკლებობა, მარტოობა და შინაგანი სიცარიელე ტანჯავთ. ხშირად ონიომანია საყვარელი მამაკაცის დაკარგვით გამოწვეული დეპრესიის დროს ვლინდება. მაღაზიებში სიარულისას შოპოჰოლიკი განიცდის ადრენალინის მოზღვავებას, უჩნდება ძალაუფლების, თავისუფლებისა და საკუთარ ცხოვრებაზე კონტროლის შესაძლებლობის ილუზია.
ლუდომანია
ფსიქოლოგიური დამოკიდებულების ერთ-ერთი ფორმაა, რომლის დროსაც ადამიანი ვერ ახერხებს აზარტულ თამაშებზე უარის თქმას. ასეთივე დამოკიდებულება ახასიათებს კომპიუტერულ თამაშებსაც.
უზომო კვება
ასეთ რეაქციას იწვევს დეპრესია, საყვარელი ადამიანის დაკარგვა ან სხვა ემოციური სტრესი, განსაკუთრებით - სიმსუქნისადმი მიდრეკილ პირებში. უზომო კვება ფსიქოლოგიურთან ერთად ფიზიოლოგიური პრობლემაც არის, რადგან სათავეს უდებს ჭარბი კილოგრამების დაგროვებას, ნივთიერებათა ცვლის მოშლას და პათოლოგიური ძვრების მთელ წყებას ორგანიზმში. უკანასკნელ ხანს მრავალმა მეცნიერმა გამოთქვა ვარაუდი, რომ სტრესის დროს საკვების გაძლიერებულ მიღებას გენეტიკური განწყობა განაპირობებს.