ჟურნალის რედაქცია

რუბრიკას უძღვება "ოჯახის მკურნალის" ექსპერტი სამართლებრივ საკითხებში, იურისტი და ჟურნალისტი ირინე ღლონტი.

• რა უნდა ვიცოდეთ დროებითი შრომისუუნარობის, ექსპერტიზის ჩატარებისა და საავადმყოფო ფურცლის გაცემის შესახებ

განვმარტავთ, როგორი წესით საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა არა მხოლოდ უშუალოდ დასაქმებულის, არამედ მისი ოჯახის ავადმყოფი წევრის მოვლისთვის, კარანტინის დროს ან ავადმყოფის პროთეზირების მიზნით. გაცნობებთ აგრეთვე, ვის რა სახის სამართლებრივი პასუხისმგებლობა ეკისრება საავადმყოფო ფურცლის უსაფუძვლოდ გაცემის, გაგრძელების ან არასწორად გაფორმების შემთხვევაში და სხვა.

"ჯანმრთელობის დაცვის შესახებ" მოქმედი კანონიდან გამომდინარე, "დროებითი შრომისუუნარობის წესის" შესაბამისად, დროებითი შრომისუუნარობის ექსპერტიზის მიზანია დასაქმებულთა დროებითი შრომისუუნარობისა და შესაძლებლობის შეზღუდვის პრევენციული ღონისძიებების გატარება, ხოლო ძირითადი ამოცანებია:

• დასაქმებულთა დროებითი შრომისუუნარობის, მისი მიმდინარეობისა და ხანგრძლივობის განსაზღვრა;
• დროებითი შრომისუუნარობის დამადასტურებელი დოკუმენტის (საავადმყოფო ფურცელი ან ცნობა) გაცემა კანონით დადგენილ შემთხვევებში;
• რეკომენდაციების გაცემა იმ დასაქმებულებზე, რომლებიც არ არიან ცნობილი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირად, მაგრამ ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო საჭიროებენ დროებით ან მუდმივ გადაყვანას სხვა შესაფერის სამუშაოზე;
• რეკომენდაციების ან დასკვნების გაცემა მოსწავლეებზე (სტუდენტებზე), რომლებიც ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო საჭიროებენ ფაკულტეტის შეცვლას, აკადემიურ შვებულებას ან სწავლის სხვა სპეციალური პირობების შექმნას.

(გაგრძელება, დასაწყისი იხ. N8)

• გთხოვთ, გვაცნობოთ, გაიცემა თუ არა საავადმყოფო ფურცელი ხელოვნური განაყოფიერების შემთხვევაში, თუ აღნიშნული მიზეზით ქალი მოთავსებული იყო სტაციონარში. ასევე გვაინტერესებს, არის თუ არა გათვალისწინებული ბიულეტენის გაცემა ორსულობის ხელოვნური შეწყვეტის ან თვითნებური აბორტის დროს.

- ხელოვნური განაყოფიერების შემთხვევაში საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა სტაციონარში მოთავსების დღიდან ორსულობის ფაქტის დადგენამდე. რაც შეეხება აბორტს, საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა საერთო წესით შრომისუუნარობის მთელ პერიოდზე შემდეგ შემთხვევაში:

• • თვითნებური აბორტის დროს, რომელიც მოხდა ორსულობის 22 კვირის /154 დღის/ გასვლამდე;
  • ორსულობის ხელოვნური შეწყვეტის (აბორტის) შემთხვევაში.

დროებითი შრომისუუნარობის ექსპერტიზის ჩატარებისა და საავადმყოფო ფურცლის გაცემის მოქმედი წესის შესაბამისად, ოჯახის ერთ-ერთ წევრზე (მეურვეზე), რომელიც უშუალოდ უვლის პაციენტს, მკურნალი ექიმი საავადმყოფო ფურცელს გასცემს შემდეგ შემთხვევებში:

• • 15 წელს გადაცილებული ოჯახის ავადმყოფი წევრის მოვლისთვის, რომელიც მკურნალობს ამბულატორიულად, 3 კალენდარული დღის ოდენობით; საჭიროების შემთხვევაში შეიძლება 7 დღემდე გაგრძელება;
  • 7 წლამდე ასაკის ბავშვის ამბულატორიული მკურნალობისას მწვავე დაავადების მიმდინარეობის მთელ პერიოდზე, ქრონიკული დაავადების გამწვავებისას - რემისიის დადგომამდე; 7 წელს გადაცილებული ბავშვის მოვლისთვის - არა უმეტეს 20 დღის ვადით; აუცილებლობის შემთხვევაში დანარჩენ პერიოდზე გაიცემა თავისუფალი ფორმის სამედიცინო ცნობა;
  • 7 წლამდე ასაკის ბავშვის სტაციონარული მკურნალობისას - მკურნალობის მთელ პერიოდზე; 7 წლიდან - მოვლის საჭიროებისას მოვლის მთელ პერიოდზე.

• მყავს 14 წლის შვილი, რომელსაც აქვს სისხლის მძიმე დაავადება. ჩემი მეგობრის შვილი 13 წლისაა და გამოკვლევების შედეგად ერთი თვის წინ ავთვისებიანი სიმსივნე დაუდასტურდა. ალბათ წარმოიდგენთ ჩვენს მდგომარეობას. ვმუშაობთ (სხვა გზა არ გვაქვს), ხშირად გვიხდება ბავშვების საავადმყოფოში მოთავსება, რის გამოც გვიცდება სამსახური, რაც, ბუნებრივია, ჩვენს დამსაქმებელს არ მოსწონს. გთხოვთ გვაცნობოთ, მოქმედი კანონის თანახმად, ზემოაღნიშნულ შემთხვევაში რა ხანგრძლივობის საავადმყოფო ფურცელი გვეკუთვნის.

- თანაგიგრძნობთ და შვილების გამოჯანმრთელებას გისურვებთ, კითხვის პასუხად კი გაცნობებთ, რომ 15 წლამდე ასაკის იმ ბავშვების მოვლისთვის, რომლებსაც აქვთ სისხლის მძიმე დაავადება, ავთვისებიანი სიმსივნე, იმუნოდეფიციტის ვირუსი ან დამწვრობა, საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა სტაციონარში ყოფნის მთელ პერიოდზე.

თუ პირი შრომისუუნარო გახდა არამუდმივ საცხოვრებელ ადგილას, საავადმყოფო ფურცელი მისი მოვლისთვის სამედიცინო დაწესებულების ხელმძღვანელის (დირექტორის) თანხმობით გაიცემა იმ პირზე, რომელიც უშუალოდ უვლის პაციენტს. კარანტინის დროს საავადმყოფო ფურცელს გასცემს ექიმი ეპიდემიოლოგი ან ექიმი ინფექციონისტი, თუ ასეთი არ არის - მკურნალი ექიმი პირებზე, რომლებიც იმყოფებიან კონტაქტში ინფექციურ ავადმყოფებთან და ეპიდემიის გავრცელების აღკვეთის მიზნით არიდებულნი არიან სამუშაოს ან თვითონ არიან ბაცილამატარებლები, იმდენი დღით, რაც დადგენილია მოცემული ინფექციური დაავადებისთვის ან საჭიროა სანაციისთვის; ოჯახის ერთ-ერთ წევრზე (მეურვეზე) 7 წლამდე ასაკის ჯანმრთელი ბავშვის მოვლისთვის, სკოლამდელ დაწესებულებებზე ან სკოლამდელი ასაკის ბავშვებზე კარანტინის გამოცხადების შემთხვევაში - კარანტინის მთელ პერიოდზე.

---

• რა ხანგრძლივობის საავადმყოფო ფურცელი ეკუთვნით იმ პირებს, რომლებიც არიან დროებით შრომისუუნარონი, მაგრამ ჯანმრთელობის გაუარესების გარეშე შეუძლიათ სხვა სამუშაოს შესრულება?

- დროებითი შრომისუუნარობის ექსპერტიზის რეკომენდაციის საფუძველზე, დროებით შრომისუუნაროებს, რომელთაც ჯანმრთელობის გაუარესების გარეშე შეუძლიათ სხვა სამუშაოს შესრულება, საავადმყოფო ფურცელი მიეცემათ არა უმეტეს 3 კალენდარული თვით წლის განმავლობაში. აღსანიშნავია, რომ სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის ჩასატარებლად იმავე ან სხვა სპეციალიზებულ სამედიცინო დაწესებულებაში პაციენტები იგზავნებიან ყველა საჭირო სადიაგნოზო, სამკურნალო და სარეაბილიტაციო ღონისძიების ჩატარების შემდეგ შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსის დადგენის ან მკურნალობის გაგრძელების საკითხის გადასაწყვეტად:

• • გამოხატული არაკეთილსაიმედო კლინიკური და შრომითი პროგნოზის დროს, დროებითი შრომისუუნარობის ხანგრძლივობის მიუხედავად, მაგრამ არა უგვიანეს 4 თვისა;
  • კეთილსაიმედო კლინიკური და შრომითი პროგნოზის დროს არა უგვიანეს 6 თვისა;
  • ცალკეულ შემთხვევებში (ტრავმები, რეკონსტრუქციული ოპერაციების შემდგომი პერიოდი) - არა უგვიანეს 8, ხოლო ტუბერკულოზის დროს - 10 თვისა;
  • მომუშავე შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები შრომითი რეკომენდაციის შეცვლის მიზნით.

შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსის დადგენის შემთხვევაში, საავადმყოფო ფურცელი იხურება ამ სტატუსის დადგენის დღიდან.

• გაიცემა თუ არა საავადმყოფო ფურცელი საპროთეზო-ორთოპედიულ სტაციონარში ჰოსპიტალიზაციისას და რა ხანგრძლივობით? მაინტერესებს აგრეთვე, როგორია მისი გაცემის წესი ამბულატორიულ პირობებში პროთეზირების დროს.

- საპროთეზო-ორთოპედიულ სტაციონარში ჰოსპიტალიზაციისას საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა სტაციონარში ყოფნის მთელ პერიოდზე მგზავრობისათვის საჭირო დღეების გათვალისწინებით, მაგრამ არა უმეტეს 3 დღისა. ამბულატორიულ პირობებში პროთეზირებისათვის საავადმყოფო ფურცელი არ გაიცემა.

ავადმყოფებს, რომელთაც არ დაუდგინდებათ შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსი და უგრძელდებათ დროებითი შრომისუუნარობა, საავადმყოფო ფურცელი გაუგრძელდებათ შრომის უნარის აღდგენამდე ან სამედიცინო-სოციალურ ექსპერტიზაზე განმეორებით გაგზავნამდე, ხოლო იმ პირებს, რომლებსაც სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის ჩატარების შედეგად შრომისუნარიანად ცნობის გამო არ დაუდგინდათ შესაძლებლობის შეზღუდვის სტატუსი, საავადმყოფო ფურცელი ეხურებათ ამ გადაწყვეტილების მიღების დღიდან. იმ შემთხვევაში, როდესაც საავადმყოფო ფურცელი გაიცემა სამედიცინო დაწესებულების ხელმძღვანელის (დირექტორის) თანხმობით, მან საავადმყოფო ფურცელი უნდა დაადასტუროს ხელისმოწერით და ბეჭდის დასმით.

ექიმის მიერ დაწესებული რეჟიმის დარღვევად ჩაითვლება:

• • ამბულატორიულ მიღებაზე;
  • სამედიცინო-სოციალური ექსპერტიზის ჩატარებაზე დანიშნულ დღეს არასაპატიო მიზეზით გამოუცხადებლობა;
  • ექიმთან მიღებაზე არაფხიზელ მდგომარეობაში გამოცხადება;
  • ექიმის ნებართვის გარეშე სხვა დასახლებულ პუნქტში წასვლა;
  • სტაციონარის უნებართვოდ დატოვება.

რეჟიმის დარღვევის შემთხვევაში, საავადმყოფო ფურცლის გრაფაში "აღნიშვნები რეჟიმის დარღვევის შესახებ" ჩაიწერება რეჟიმის დარღვევის სახეები და დღეები. შრომისუუნაროს, რომელიც დანიშნულ დღეს არ გამოცხადდება ექიმთან არასაპატიო მიზეზით, საავადმყოფო ფურცელი გაუგრძელდება მხოლოდ ექიმთან გამოცხადების დღიდან. თუ შრომის უნარი აღდგენილია, გრაფაში "შეუდგა მუშაობას" ჩაიწერება "გამოცხადდა შრომისუნარიანი" თარიღის აღნიშვნით. საყურადღებოა, რომ რეჟიმის დარღვევად არ ჩაითვლება ჰოსპიტალიზაციაზე, სამედიცინო გამოკვლევებზე ან სამკურნალო პროცედურის ჩატარებზე უარის თქმა.

• გთხოვთ განგვიმარტოთ, ვისზე არ გაიცემა მოქმედი კანონის შესაბამისად სავადმყოფო ფურცელი.

- საავადმყოფო ფურცელი არ გაიცემა:

• • იმ პირებზე, რომლებმაც დამოუკიდებლად მიმართეს სამედიცინო დაწესებულებას საკონსულტაციოდ და არ არიან შრომისუუნარონი;
  • სამხედრო ვალდებულებსა და წვევამდელებზე, აგრეთვე პირებზე, რომლებიც გადიან გამოკვლევებს სამედიცინო დაწესებულებებში, ადგილობრივი თვითმმართველობის, სამხედრო განყოფილების, საგამომძიებლო ორგანოების, პროკურატურის ან სასამართლოს მიმართვის გარეშე;
  • სტუდენტების, პროფესიული სტუდენტებისა და ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებების მოსწავლეთა ავადმყოფობის შემთხვევებში;
  • უცხოელებზე, რომლებიც არ მუშაობენ საქართველოს საწარმოებში, ორგანიზაციებსა და დაწესებულებებში.

ზემოაღნიშნულ პირებზე გაიცემა თავისუფალი ფორმის სამედიცინო ცნობა. საავადმყოფო ფურცლის დაკარგვის შემთხვევაში გაიცემა დუბლიკატი სამუშაოდან წარმოდგენილი ცნობის (რომ მოცემულ პერიოდზე დასაქმებულს დახმარება აღარ მიუღია) საფუძველზე. საავადმყოფო ფურცლის დუბლიკატის გაცემის შესახებ ჩანაწერი კეთდება სამედიცინო საბუთებში (ამბულატორიული, სტაციონარული). საავადმყოფო ფურცლის დუბლიკატის გრაფაში "სამუშაოდან გათავისუფლება" შრომისუუნარობის ყველა დღე იწერება ერთ სტრიქონში. დუბლიკატის გაცემის თარიღი უნდა შეესაბამებოდეს დუბლიკატის შევსების თარიღს. დუბლიკატის ზემო მარჯვენა კუთხეში აღინიშნება - "დუბლიკატი".

არის ცალკეული შემთხვევები, როდესაც საავადმყოფო ფურცელი ამა თუ იმ მიზეზით (ფურცლის დასვრა, გაფუჭება და ა.შ.) უნდა გაუქმდეს. ამ დროს ფურცელი ჯვარედინად გადაიხაზება და მასზე დიაგონალურად იწერება, რომ გაუქმებულია. გაუქმებული ფურცელი ბარდება პასუხისმგებელ პირს, ხოლო შემდგომ ნადგურდება სათანადო აქტის შედგენით სამედიცინო დაწესებულების ხელმძღვანელის (დირექტორის) წერილობითი ბრძანებით.

საავადმყოფო ფურცლის უსაფუძვლოდ გაცემის, გაგრძელების ან არასწორად გაფორმებისათვის დისციპლინური ადმინისტრაციული, პროფესიული ან სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობა საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად ეკისრებათ სამედიცინო დაწესებულებების ექიმებს, ხოლო დროებითი შრომისუუნარობის ექსპერტიზისა და საავადმყოფო ფურცლის გაცემის, აღრიცხვისა და შენახვის მთელ საქმიანობაზე - სამედიცინო დაწესებულების ხელმძღვანელს (დირექტორს) ან ამ ხელმძღვანელის მიერ განსაზღვრულ დროებითი შრომისუუნარობის ექსპერტიზასა და საავადმყოფო ფურცლის გაცემაზე პასუხისმგებელ სხვა პირს.

თქვენთვის საინტერესო საკითხების თაობაზე მოგვმართეთ შემდეგ ნომერზე: 593 35 99 09