რა უნდა იცოდეს მოზარდმა - მკურნალი.გე

ნანა ხუცაიძე

სიტყვა "მოზარდი" მზარდ ადამიანს ნიშნავს. მართალია, იგი უკვე აღარ არის ბავშვი, მაგრამ არც მოზრდილია. ერთი ცნობილი ფილმის პერსონაჟი თავის თავსა და თავის 16 წლის თანატოლებზე ასე ამბობს: "ჩვენ არა ბავშვობის უმაღლეს, არამედ მოზრდილობის უმდაბლეს საფეხურზე ვიმყოფებით". ეს მოზარდის ზუსტი დახასიათებაა. დიახ, ისინი ბავშვები არ არიან - არც ფიზიკურად, არც ფსიქოლოგიურად, არც ფიზიოლოგიურად, თუმცა სულ უფრო და უფრო უახლოვდებიან მათთვის უცნობ და საიდუმლოებით სავსე მოზრდილთა სამყაროს, მაგრამ მათი ცხოვრებისეული გამოცდილება იმდენად მწირია, არავის ესმის, რომ ისინი უკვე აბსოლუტურად დამოუკიდებელი ადამიანები არიან. სანატრელი გამოცდილების მოსაპოვებლად კი მრავალი მათგანი უმძიმეს სიტუაციებში იგდებს თავს. უბედურება ის არის, რომ ცნებაში "გამოცდილება" ხშირად გულისხმობენ სიგარეტის მოწევას, ალკოჰოლისა და ნარკოტიკების მიღებას და, რასაკვირველია, სექსს. მაგრამ მოზრდილი ადამიანების მცირე ნაწილი თუ დაეთანხმება იმ აზრს, რომ სწორედ მას ეს განასხვავებს მოზარდისაგან. როგორც ყოველთვის, ამ შემთხვევაშიც მოზრდილებს უკვე დაავიწყდათ, როგორები იყვნენ სიყმაწვილის ჟამს და ჯერ კიდევ არ იციან, როგორები იქნებიან რამდენიმე წლის შემდეგ.

რას ნიშნავს ეს?

სიყრმის პერიოდი - სათუთი საზღვარი ბავშვობასა და მოწიფულობას შორის - პრაქტიკულად ბინდით არის მოცული. ის, რაც მოხდა, წარსულში დარჩა, ხოლო ის, რაც მომავალში მოხდება, უცნობი და შემაშფოთებელია. ამ სიტუაციიდან გამოსავალი, რასაკვირველია, არსებობს. რაც უფრო უკეთ იცის ადამიანმა, რა ხდება მის თავს, მით უფრო მეტად არის იგი დაზღვეული სიტუაციის არასწორი აღქმისა და შეცდომებისგან. აქედან გამომდინარე, მნიშვნელოვანია, რაც შეიძლება მეტი გაიგოთ სიყრმის პერიოდში: გაიგოთ, რატომ იცვლება სხეულის ფორმები, ფსიქიკა, რისი ბრალია ხასიათის ასეთი ცვალებადობა, ნორმალურია თუ არა ეს,  რატომ გვესიზმრება ის, რაც ცხოვრებაში არასოდეს განგვიცდია, რა არის პოლუცია და მენსტრუაცია. მოზარდებს ხშირად ეუხერხულებათ მშობლებთან ამ თემაზე საუბარი, ჯერ კიდევ არ აქვთ ჩამოყალიბებული ჩვევა, ინტიმურ საკითხებზე ექიმს ესაუბრონ, ხოლო თანატოლები ისეთივე გაუცნობიერებლები არიან, როგორიც თავად. სწორედ ამიტომ თინეიჯერებს შორის უამრავი მითი დადის, რომლებიც ძირითადად სქესობრივ სფეროს ეხება. ზოგიერთი ასეთი მითი ნებისმიერ გათვითცნობიერებულ ადამიანს შოკს მოჰგვრიდა, მაგრამ მოზარდებს შორის ეს ინფორმაცია ელვის სისწრაფით ვრცელდება.

რა უნდა გააკეთოს ამ დროს მოზარდმა?

პირველ რიგში, ახსოვდეს, რომ თვითონ და მისი თანატოლები - არ არიან პირველები, ვინც ამგვარი პრობლემების წინაშე დგას, ამიტომ უპრიანია, მათ შესახებ რჩევა მიიღონ არა იმისგან, ვისაც ასევე მწირი წარმოდგენა აქვს, არამედ იმისგან, ვინც გაცილებით მეტი იცის. ბევრს აზრადაც არ მოსდის ელემენტარული რამ - რომ მათივე მშობლებმა, ვინც ჩასახა, გააჩინა და აღზარდა ერთი შვილი მაინც, როგორც სქესობრივი ცხოვრების, ისე ორსულობისა და მისგან თავდაცვის შესახებ გაცილებით მეტი იციან, ვიდრე თანაკლასელებმა. იმათზე მეტიც, ვინც უკვე გაითქვა სახელი თავისი "სასიყვარულო ისტორიებით". თუმცა აქვე უნდა ითქვას, რომ მშობლებმაც როდი იციან ყველაფერი ამ "აკრძალული თემის" შესახებ - ისინი ხომ სპეციალისტები არ არიან. მათ არ შეუძლიათ, სწორად უპასუხონ თავიანთი მოზარდი შვილის ყველა კითხვას. ამასთანავე, სამწუხაროდ, მათ შორის კიდევ მძლავრობს განწყობა: "ის, რაც ჩვენ ვიცით, არ უნდა იცოდე შენ". მოკლედ, ყველა მშობელთან გულითადი საუბარი შეუძლებელია. ეს შესაძლებელია მხოლოდ მასთან, ვისი ნდობაც აქვს მოზარდს. ამასთანავე, მთავარია, იმ კითხვებზე, რომლებზეც გიპასუხებთ, პასუხი დანამდვილებით იცოდეს (კი არ ხვდებოდეს ან ვარაუდობდეს, არამედ ზუსტად იცოდეს), ყველა სხვა კითხვა კი სწორად გადაამისამართოს.

---

მაგრამ ვისთან?

ის, რომ "წიგნი ცოდნის წყაროა", ჯერ ვერავის უარუყვია. იმ საკითხებზე, რომლებიც მოზარდებს აინტერესებთ, ამჟამად ბევრი იწერება. ზოგიერთი წიგნი სწორედ მოზარდთა აუდიტორიაზეა გათვლილი. ამ შემთხვევაში უპირატესობა უნდა მიენიჭოს არა ეროტიკულ, არამედ ექიმების მიერ შედგენილ ლიტერატურას. ფსიქოლოგები, სექსოლოგები, გინეკოლოგები საკმაოდ ბევრს წერენ მოზარდებისთვის. თუმცა მოზარდთა უმეტესობა დღეს ინფორმაციის მოსაძიებლად ინტერნეტს უფრო ხშირად მიმართავს, ვიდრე წიგნებს. ინტერნეტშიც შესაძლებელია მოიძებნოს საინტერესო ინფორმაცია თანამედროვე ყმაწვილებისთვის. რასაკვირველია, ლაპარაკი იმაზე, რომ სამედიცინო საიტები ჯობს მოზარდთა და, მით უმეტეს, ეროტიკულ საიტებს, ზედმეტია. სამედიცინო ლიტერატურა პასუხს გასცემს თქვენს მრავალ კითხვას. შეგიძლიათ აგრეთვე, სამედიცინო ინტერნეტგვერდების საშუალებით მონახოთ ექიმიც - როგორც წესი, ეს კლინიკებისა და სამედიცინო ცენტრების საიტებია. სპეციალისტი გაგიფანტავთ ეჭვებს, გაგიქარვებთ ამაო შიშს და ამასთანავე თავიდან აგაცილებთ რეალურ საფრთხეს. ამიტომ ექიმის არჩევა მეტად საპასუხისმგებლო საქმეა. სწორედ მასთან უნდა გქონდეთ გულითადი და გულახდილი ურთიერთობა, მას შეგიძლიათ მოუყვეთ ყველაფერი, რაც გაწუხებთ და დაუსვათ ნებისმიერი კითხვა. უკანასკნელ ხანს, საერთო დემოგრაფიული კრიზისის ფონზე, გახშირდა უნაყოფობა, რისი მიზეზიც ძირითადად მოზარდ ასაკში გაკეთებული აბორტები ან გადატანილი სასქესო ინფექციებია. გახსოვდეთ: არამც და არამც არ შეიძლება პირველი ორსულობის აბორტით დასრულება, რადგან ამას ხშირად მოჰყვება უშვილობა ან ორსულობის პერიოდის გართულებები. მაგრამ მხოლოდ აბორტები როდი იწვევს ამ საშინელებას - სქესობრივი კონტაქტით გადამდები ინფექციები, მათ შორის - ვირუსული ჰეპატიტი და აივ-ინფექცია, უმეტესად ელემენტარული ცოდნის უქონლობის შედეგია. არადა ამ დაავადებების თავიდან აცილება გაცილებით ადვილია, ვიდრე მკურნალობა, ხოლო ზოგიერთი მათგანი ჯერჯერობით არც კი იკურნება. საქმე ის არის, რომ ზოგიერთი ვირუსი ორგანიზმში მთელი სიცოცხლე რჩება. ერთადერთი, რაც დღესდღეობით შეუძლია მედიცინას - მედიკამენტების მუდმივი მიღებაა, რასაც მინიმუმამდე დაჰყავს აივ- ინფექციის ან ჰეპატიტის სიმპტომები. სხვა სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებები, მართლია იმდენად საშიში არ არის, მაგრამ მათაც შეუძლიათ, გამოიწვიონ არასასურველი შედეგები, მათ შორის - უშვილობა. არსებობს სხვა პრობლემაც: მოზარდს, რომელიც ნაადრევად იწყებს სქესობრივ ცხოვრებას, წარმოდგენაც არა აქვს ამ სფეროზე ან გაცილებით ნაკლები იცის, ვიდრე საჭიროა. სტატისტიკური მონაცემებით, ქალების უმეტესობა ორგაზმს პირველად სქესობრივი ცხოვრების დაწყებიდან რამდენიმე წლის შემდეგ აღწევს. რატომ? იმიტომ, რომ მანამდე იგი ვერ ხვდება, რა და როგორ უნდა გააკეთოს იმისთვის, რომ სიამოვნება თვითონაც მიიღოს და პარტნიორმაც. იმისათვის, რომ გვესმოდეს როგორც საკუთარი, ისე საყვარელი ადამიანის სურვილები, საჭიროა კარგად ვიცნობდეთ არა მარტო საკუთარ, არამედ მის სხეულსაც, ვიცოდეთ მისი მოთხოვნები, პატივი ვცეთ მის თავისებურებებს. და აი, დავუბრუნდით იმას, საიდანაც დავიწყეთ: მოზრდილი ადამიანი ბავშვისგან იმით კი არ განსხვავდება, რომ მეტის უფლება აქვს, არამედ იმით, რომ მეტი მოეთხოვება - მოეთხოვება, იფიქროს და იზრუნოს საკუთარ თავზე, ახლობლებზე, შეუძლია საკუთარ თავზე აიღოს პასუხისმგებლობა, რომ თვითონაც და მისმა პარტნიორმაც თავი კომფორტულად იგრძნონ. ორი ასეთი აზროვნების მქონე ადამიანი, ასაკისგან დამოუკიდებლად, ერთად ბედნიერი იქნება. თუნდაც მეტისმეტად ახალგაზრდა მამაკაცი (და არა ეგოისტური ბავშვი) არ დაუშვებს, რომ მისმა საყვარელმა ქალმა ჯანმრთელობა აბორტებით დაიმახინჯოს.

მოდი, შევაჯამოთ: რა უნდა იცოდეს მოწიფულობაში ახალფეხშედგმულმა ადამიანმა?

• როგორ ხდება ორგანიზმის ზრდა-განვითარება, მათ შორის ფიზიოლოგიურიც;
• რა არის და როგორ უნდა უნდა დაიწყოს სქესობრივი ცხოვრება;
• სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციური დაავადებების სიმპტომები და მათი პროფილაქტიკის მეთოდები;
• არასასურველი ორსულობისგან თავის დაცვა.

აგრეთვე - მოძებნოს ექიმი მანამდე, სანამ ის ნამდვილად დასჭირდება. მაშ ასე, მოზარდებო, ნუ დააყოვნებთ და დროულად მოიძიეთ თქვენთვის მეტად მნიშვნელოვანი ინფორმაცია!