პარკინსონის დაავადება - გამომწვევი მიზეზები და პრევენცია
პარკინსონის დაავადების სიმპტომები ხსვადასხვანაირად გამოიხატება და ვითარდება. ის ხშირად ხელის კანკალით იწყება, დროთა განმალობაში სიმპტომები უარესდება და შესაძლოა, რომ ზოგ ადამიანს დემენცია განუვითარდეს. პარკინსონის დაავადება არის ნევროლოგიური დარღვევა, რომელიც ვითარდება თავის ტვინში. სამწუხაროდ, ჯერჯერობით პარკინსონის დაავადების გამომწვევი მიზეზების დადგენა შეუძლებელია.
პარკინსონის დაავადების ადრეული ნიშნები შეიძლება იყოს:
- მოძრაობის მანერის შეცვლა;
- კოორდინაციისა და წონასწორობის დარღვევა;
- ნერვების დაზიანების გამო საუბრის მანერის ცვლილება;
- ხმის კანკალი;
- ძილის პრობლემები, რომლებიც გამოწვეულია ფეხების მოუსვენრობით და სხვა ფაქტორებით;
- კალიგრაფიის ცვლილება. საინტერესო ფაქტია ის, რომ პარკინსონის დაავადების მქონე ადამიანები წერენ წვრილ და მაღალ ასოებს;
- განწყობის ცვლილება, მათ შორის დეპრესია;
- ღეჭვის და ყლაპვის გაძნელება;
- დაღლილობა;
- დემენცია, ბოდვები და ჰალუცინაციები, რომლებიც დროთა განმავლობაში შეიძლება გაუარესდეს.
ამ სიმპტომების არსებობა არ ნიშნვს იმას, რომ ადამიანს აუცილებად პარკინსონის დაავადება აქვს. მსგავსი სიმპტომები სხვა ბევრ დაავადებასაც გააჩნია.
რამდენიმე გარემო ფაქტორმა შეიძლება პარკინსონის დაავადების რისკ ფაქტორები გაზარდოს, მაგალითად:
წარსულში ტვინის ტრავმული დაზიანება - სპორტის დროს თავის დაზიანებებმა შეიძლება გაზარდოს პარკინსონის რისკი.
ტოქსინების ზემოქმედება
სქესი - დამტკიცებულია, რომ მამაკაცებში 50%-ით მეტია ამ მდგომარეობის განვითარების ალბათობა, ვიდრე ქალებში
ასაკი - მდგომარეობა ხშირად ვლინდება 60 წლის ასაკიდან.
პრევენცია
პარკინსონის დაავადების თავიდან აცილება შეუძლებელია, მაგრამ ზოგიერთი ცხოვრებისეული ჩვევა შეიძლება დაგეხმაროთ რისკის შემცირებაში:
- პესტიციდებისა და ჰერბიციდების გამოყენების თავიდან აცილება
- ცნობილი ტოქსინების შემცველი პროდუქტების ალტერნატივების გამოყენება, როგორიცაა პარაკვატი
- მოერიდეთ თავის ტრავმას
თავის ტვინის ტრავმული დაზიანებისგან თავის დასაცავად ადამიანებს შეუძლიათ მიმართონ შემდეგ ზომებს:
- კონტაქტური სპორტის დროს დამცავი თავსაბურავის ტარება
- ჩაფხუტის ტარება ველოსიპედის ან მოტოციკლეტის დროს
- მანქანით მგზავრობისას უსაფრთხოების ღვედის გამოყენება
- მიმართეთ სამედიცინო დახმარებას ტვინის შერყევის დროს
ვარჯიში
რეგულარული ფიზიკური ვარჯიში შეიძლება დაეხმაროს პარკინსონის დაავადების პრევენციას ან მკურნალობას.