მარიკა დვალი

მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილი შეიძლება უკავშირდებოდეს სრულიად განსხვავებულ მდგომარეობებს (მეტეორიზმი, ცისტიტი, შარდის ბუშტის კენჭი, ნაწლავის კოლიკა და ასე შემდეგ), თუმცა, როცა პაციენტი ქალია, უპირველესად, ტკივილის გინეკოლოგიური მიზეზები გვახსენდება. ქვემოთ შევეცდებით მოკლედ განვიხილოთ ზოგიერთი მათგანი.

ტკივილი მენსტრუაციის დროს

უხშირესად ასეთი ტკივილი მენსტრუალური ციკლის დაწყებიდან მალევე ვლინდება. ტკივილის მოსახსნელად საჭირო ხდება ტკივილგამაყუჩებელი საშუალებების მიღება. ციკლის დასრულებისას ტკივილი უკვალოდ გაივლის და პაციენტი თავს ჯანმრთელად გრძნობს.

ოვულაცია

ზოგიერთ ქალს აქვს ტკივილი მენჯის არეში მენსტრუალური ციკლის შუა პერიოდში, რაც ემთხვევა ოვულაციის პერიოდს – მტკივნეული მენსტრუაცია. ოვულაციის პერიოდში საკვერცხიდან თავისუფლდება კვერცხუჯრედი და სითხის ძალიან მცირე რაოდენობა. კვერცხუჯრედი მოძრაობს ფალოპის მილების გავლით საშვილოსნოსაკენ, ხოლო გამოყოფილი მცირედი სითხე ვრცელდება მენჯის არისაკენ, რა დროსაც, ზოგიერთ შემთხვევაში, იწვევს მენჯის გაღიზიანებასა და ტკივილს. ტკივილი შეიძლება გრძელდებოდეს წუთებიდან საათებამდე და ლოკალიზებული იყოს რომელიმე საკვერცხის მხარეს, იმის მიხედვით, რომელ საკვერცხეში მოხდა ოვულაცია. როგორც წესი, ტკივილი ხანმოკლეა და რაიმე განსაკუთრებული მკურნალობის აუცილებლობა არ არის.

სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები

მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილი შეიძლება იყოს სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციების (გონორეა, ქლამიდია) ერთ-ერთი ნიშანი. ბუნებრივია, აღნიშნულ მიზეზზე უნდა ვიფიქროთ, თუ პაციენტს ჰყავს სქესობრივი პარტნიორი.

აშშ-ის მონაცემებით, ქლამიდიური ინფექცია წლის განმავლობაში 2,86 მილიონ ადამიანს აქვს, გონორეა კი 820 000-ს.

მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილის გარდა, სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციის დროს პაციენტს შეიძლება ჰქონდეს მტკივნეული შარდვა, სისხლდენა ციკლის პერიოდებს შორის, ჭარბი და შეცვლილი გამონადენი საშოდან.

თუ აღწერილი სიმპტომები სექსუალურად აქტიურ პირს აღენიშნება, აუცილებელია ექიმთან ვიზიტი, კვლევა და მკურნალობის დანიშვნა. სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციების დიაგნოზის დადასტურების შემთხვევაში, მნიშვნელოვანია პარტნიორის ინფორმირება.

მენჯის ანთებითი დაავადება

ამ ტერმინით თანამედროვე ლიტერატურაში აღინიშნება საშვილოსნოს ინფექცია, რომელიც შეიძლება გავრცელდეს ირგვლივ მდებარე ქსოვილებზე. მენჯის ანთებითი დაავადების მიზეზია ბაქტერია, რომელიც საშოდან ან საშვილოსნოს ყელიდან შეაღწევს საშვილოსნოს ღრუში. ჩვეულებრივ, მენჯის ანთებითი დაავადება სქესობრივი გზით გადამდები დაავადებების – გონორეის ან ქლამიდიოზის გართულებაა. მენჯის არის ტკივილთან ერთად შესაძლოა აღინიშნებოდს სხვა სიმპტომებიც – საშოდან გამონადენი ან სისხლდენა.

მენჯის ანთებითი დაავადება ზრდის უნაყოფობის რისკს. არსებული მონაცემების თანახმად, 8 ქალიდან ერთს მენჯის ანთებითი დაავადების შემდეგ უნაყოფობის პრობლემა აქვს.

მენჯის ანთებითი დაავადების მკურნალობა ტარდება ანტიბიოტიკებით.

ენდომეტრიოზი

ენდომეტრიოზი არის დაავადება, რომლის დროსაც საშვილოსნოს შიგნითა შრის – ენდომეტრიუმის ზრდა იწყება საშვილოსნოს გარეთ. ენდომეტრიოზი შეიძლება იყოს მუცლის ქვედა ნაწილის ქრონიკული, ხანგრძლივი ტკივილის მიზეზი, რადგანაც საშვილოსნოს გარეთ არსებული ენდომეტრიუმი განიცდის ჰორმონულ ცვლილებებს, მენსტრუაციის პერიოდში ხდება სისხლმდენი. ტკივილის ინტენსივობა შეიძლება ვარირებდეს საშუალოდან ძალიან ძლიერამდე. ზოგ შემთხვევაში, ენდომეტრიოზი შეიძლება უნაყოფობის მიზეზი გახდეს.

საშვილოსნოსგარე ორსულობა

საშვილოსნოსგარე ორსულობის დროს განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი საშვილოსნოში იმპლანტაციის ნაცვლად, მის გარეთ (მაგალითად, ფალოპის მილში) იწყებს განვითარებას. საშვილოსნოსგარე ორსულობა შეიძლება გამოვლინდეს უეცარი ტკივილით მუცლის ქვედა ნაწილში, ტკივილის ფონზე კოლაფსით, საშვილოსნოდან სისხლდენით. თუ სავარაუდოა ორსულობა და ანალოგიური სიმპტომები აღმოცენდა, სასწრაფოდ უნდა მიმართოთ კლინიკას.

შეხორცებითი დაავადება

შეხორცებითი დაავადების დროს სხეულის გარკვეულ ნაწილში ჩნდება შემაერთებელი ქსოვილი, რომელიც აერთებს ჩვეულებრივ ერთმანეთთან დაუკავშირებელ სტრუქტურებს. ასეთი ქსოვილის წარმოქმნას თან ახლავს ტკივილი, რომელიც აღმოცენდება უჩვეულო შეხორცებებთან ორგანიზმის ადაპტაციის გამო.

შემაერთებელი ქსოვილის ფორმირების მიზეზი შეიძლება იყოს წარსულში გადატანილი ინფექცია, ენდომეტრიოზი ან სხვა ადგილობრივი პროცესები. შეხორცებითი დაავადება ზოგჯერ ქრინიკული ტკივილის მიზეზია. გარდა ამისა, არ არის გამორიცხული სხვა სიმპტომებიც იმის მიხედვით, თუ სხეულის რომელ უბნებს მოიცავს შეხორცებები. სათანადო ჩვენების არსებობისას, სიმპტომების შესამსუბუქებლად, შესაძლოა დაიგეგმოს ქირურგიული ჩარევა შეხორცებების სამკურნალოდ.

საკვერცის ცისტა

საკვერცხის ცისტა ხშირად ფორმირდება, როცა მომწიფებული ფოლიკული არ სკდება, კვერცხუჯრედი არ გამოთავისუფლდება და ამის ნაცვლად სითხით სავსე წარმონაქმნი – ცისტა ყალიბდება. ცისტის ზომების მატება შეიძლება მუცლის შებერვის, ზეწოლის შეგრძნების და მენჯის არეში ტკივილის მიზეზი გახდეს.

როგორც სპეციალისტები აღნიშნავენ, საკვერცხის ცისტების უდიდესი ნაწილი არასიმსივნურია და თავისთავად ქრება. ზოგჯერ შეიძლება ცისტა გასკდეს ან განვითარდეს სისხლდენა, რასაც მოჰყვება უეცარი, მკვეთრი, ძლიერი ტკივილი. ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია მიმართვა სამედიცინო დაწესებულებაში. ჩვეულებრივ, საკვერცხის ცისტა გამოვლინდება ექოსკოპიური კვლევით. არსებული სურათის გათვალისწინებით, ექიმის რეკომენდაცია შეიძლება მოიცავდეს ექოსკოპიური კონტროლით დაწყებული, ოპერაციულ მკურნალობამდე ეტაპებს.

საშვილოსნოს მიომა (ფიბრომა)

ფიბრომა არის საშვილოსნოს გარკვეულ უბანში აღმოცენებული ფიბროზულ-კუნთოვანი ქსოვილი. მიუხედავად იმისა, რომ ფიბრომა არ არის ავთვისებიანი სიმსივნე, მისი ზრდა შეიძლება ტკივილის, მენჯის არეში დისკომფორტის, ზურგის ქვედა ნაწილის ტკივილის და მტკივნეული სქესობრივი კავშირის მიზეზი იყოს. გარდა ამისა, საშვილოსნოს გარკვეულ არეში არსებული ფიბრომა შეიძლება მენსტრუაციისას ტკივილისა და ჭარბი სისხლდენის მიზეზი გახდეს. ფიბრომათა დიდი ნაწილის შემთხვევაში საკმარისია მხოლოდ დაკვირვება – ექოსკოპიური კონტროლი 6-8 თვეში ერთხელ. ფიბრომის ზრდისას იგეგმება ოპერაციული მკურნალობა.

ავთვისებიანი სიმსივნე

იშვიათ შემთხვევებში მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილის მიზეზი შეიძლება გახდეს სასქესო სისტემის ორგანოთა (საკვერცხის, საშვილოსნოს) სიმსივნე. მუცლის ქვედა ნაწილში ლოკალიზებული ტკივილის გამო პაციენტის მიმართვისას ექიმი ყოველთვის ითვალისწინებს აღნიშნულის ალბათობას და გეგმავს სათანადო კვლევებს საშიში დაავადებების გამოსარიცხად.

როდის არის ექიმთან ვიზიტი აუცილებელი

მუცლის ქვედა ნაწილის ტკივილი ხშირად სულაც არ უკავშირდება რაიმე სერიოზულ სამედიცინო პრობლემას, თუმცა, არის გარკვეული ნიშნები, რომელთა უყურადღებოდ დატოვებაც დაუშვებელია. ექიმთან ვიზიტი აუცილებელია ახლად აღმოცენებული ძლიერი ტკივილის შემთხვევაში, სასქესო სისტემის ინფექციის სიმპტომების არსებობისას. დაუყოვნებლად უნდა მიმართოთ ექიმს, როცა მუცლის ქვედა ნაწილში ტკივილს ერთვის სისხლდენა ან ტკივილთან ერთად ვლინდება ტემპერატურის მომატება, გულისრევა, ღებინება. ტკივილის მიზეზის დადგენა და ამ მიზნით, რიგ შემთხვევებში, პაციენტის დეტალური გამოკვლევა მნიშვნელოვანია სერიოზული გართულებების არიდებისა და მკურნალობის ოპტიმალური მეთოდის შერჩევისთვის.