მომეცი, მინდა, ჩემია!
ჯერ კიდევ არ შეიმჩნევა მათში მესაკუთრის თვისებები. 2 წლის შემდეგ კი საკუთარი ნივთების მიმართ ბევრს განსაკუთრებული დამოკიდებულება უჩნდება. თუ მათ სათამაშოს ვინმე ეხება, უცხო ადამიანი ან თანატოლი, ბავშვები იწყებენ ნერვიულობას, უჭირთ თავანთი საკუთრების სხვებისთვის განაწილება. მშობლებს უჩნდებათ შიში, რომ ეს სიხარბის მაჩვენებელი არ იყოს.
უპირველესად, უნდა გავიგოთ, საიდან იღებს სათავეს სიხარბე. ხშირად ამისკენ თავად მშობლები უბიძგებენ ბავშვს.
თუ ოჯახის ყველა წევრი უსიტყვოდ ასრულებს ბავშვის ახირებებს, დადგება დღე, როცა ის თავს სამყაროს ჭიპად წარმოიდგენს, გაუჩნდება განსაკუთრებულობის რწმენა და სხვათა მანიპულირების მოთხოვნილება.
სიხარბის მაპროვოცირებელი შესაძლოა ეჭვიანობაც იყოს. უფროსი შვილი, რომელიც ხედავს, რა მზრუნველობითა და სინაზით ეპყრობა დედა უმცროსს, უნებურად ეჭვიანობას იწყებს, ეჩვენება, რომ ის აღარ სჭირდებათ, აღარ უყვართ. ესაუბრეთ ბავშვს, აუხსენით, რომ უმცროსი დის ან ძმის დაბადების შემდეგ მისდამი დამოკიდებულება არ შეგცვლიათ, ასევე სთხოვეთ, თავად გადაწყვიტოს, რომელი ნივთებია (სათამაშოები, ნახატები და ა.შ.) მისთვის გამორჩეულად ძვირფასი და მიეცით უფლება, არ ათხოვოს ისინი უმცროსს.
როგორ ვებრძოლოთ სიხარბეს?
ნუ დაუსახავთ შვილს მაგალითად თანატოლებს - ამან შესაძლოა მხოლოდ გააღიზიანოს და გააბრაზოს ის, საპირისპიროდ მოქცევა აიძულოს, უარეს შემთხვევაში კი, მის წინააღმდეგ განაწყოს. ნუ დაუძახებთ ბავშვს ხარბს - ამით შესაძლოა შთაუნერგოთ, რომ ის ცუდია; აზრი საკუთარი სიხარბის შესახებ შეიძლება ქვეცნობიერში ჩაებეჭდოს და ხასიათის ეს თვისება ნორმად მიიჩნიოს. ასევე არ შეიძლება სათამაშოს ძალით წართმევა და სხვა ბავშვისთვის გადაცემა.
ასე არაფრით მოიქცეთ! შესთავაზეთ პატარას, რომელიმე ბავშვს გაუცვალოს სათამაშო, თან ზუსტად განუსაზღვრეთ დრო (5-10 წუთით). დროდადრო სთხოვეთ, მოგცეთ თავისი ნივთებით სარგებლობის უფლება, მის საყვარელ სკამზე დაჯდომის ნება და ა.შ. თუ უარს იტყვის, აუხსენით, რომ სხვისთვის რამის გაყოფა ყოველთვის სასიამოვნოა, სიკეთე, ხელგაშლილობა ადამიანს სხვა ადამიანთან კონტაქტში ეხმარება. გულუხვობის ნებისმიერი გამოვლინება წაახალისეთ, ახლობლების ან თანატოლების მიმართ გამოჩენილი ხელგაშლილობისთვის აუცილებლად შეაქეთ. შესთავაზეთ პატარას, რაიმე აჩუქოს ბებიას, ბაბუას, დას, ძმას, ბიძაშვილს, ნებისმიერ სხვა ახლობელსა თუ ნათესავს. თუ საბავშვო ბაღში მიდის, გაატანეთ კანფეტები, რათა მეგობრებს გაუმასპინძლდეს. უკითხეთ წიგნები, სადაც მოთხრობილია, სადამდე მიიყვანა მთავარი გმირები სიხარბემ. ეცადეთ, ბავშვი დიდი სიფრთხილით გადააჩვიოთ სიხარბეს, რომ, იმავდროულად, სხვა კომპლექსი არ გაუჩინოთ.
დაბოლოს, უბრალოდ გიყვარდეთ - სიყვარულითა და მზრუნველობით გარემოცული ადამიანი არასოდეს გახდება ხარბი.
