ლალი ჩხიკვაძე

• კორეის მასალებისმცოდნეობის მეცნიერების ინსტიტუტისა და სეულის წმინდა მარიამის საავადმყოფოს სამეცნიერო კვლევითმა ჯგუფმა დოქტორ ჰო სანგ-ჯეონგის ხელმძღვანელობით შეიმუშავა ინოვაციური ტექნოლოგია, რომელსაც შეუძლია ოსტეოართრიტის და რევმატოიდული ართრიტის დიაგნოსტიკა სულ რაღაც 10 წუთში სინოვიალური სითხის ანალიზით. ნამუშევარი გამოქვეყნდა ჟურნალ Small-ში.

კვლევის თანახმად, 65 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანების 50%-ზე მეტს აღენიშნება ოსტეოართრიტის სიმპტომები, ხოლო რევმატოიდული ართრიტი, რომელიც მძიმე ქრონიკული დაავადებაა, და ცხოვრების განმავლობაში გავლენას ახდენს დაახლოებით 100-დან 1 ადამიანზე.მიუხედავად იმისა, რომ დაავადების სიმპტომები შეიძლება მსგავსი იყოს, მათი მიზეზები და მკურნალობა განსხვავებულია, ამიტომ ადრეული და ზუსტი დიაგნოზი გადამწყვეტია. აქამდე დიაგნოზი ეყრდნობოდა რენტგენის, MRI-ს და სისხლის ანალიზებს, რომლებიც ძვირი, შრომატევადი და ყოველთვის ზუსტი არ იყო.

• სინოვიალური სითხე არის ბლანტი, გამჭვირვალე ნივთიერება, რომელიც ავსებს სახსრების ღრუებს. ის მოქმედებს როგორც ბუნებრივი ლუბრიკანტი, ამცირებს ხახუნს ძვლის სასახსრე ზედაპირებს შორის და კვებავს ხრტილოვან ქსოვილს. ამ სითხის შემადგენლობის ცვლილება შეიძლება მიუთითებდეს სახსრების სხვადასხვა დაავადების, მათ შორის ართრიტის განვითარებაზე.
• მეცნიერებმა ყურადღება გაამახვილეს სინოვიალური სითხის შემადგენლობაში არსებული მეტაბოლიტების - ორგანიზმში ქიმიური პროცესების ნარჩენი პროდუქტები - შესწავლაზე. მათ გამოიყენეს სინათლის სხივის გაფანტვის გაძლიერებული ზედაპირული კომბინაციური ტექნოლოგია, რომელიც მილიონჯერ აძლიერებს მოლეკულების ოპტიკურ სიგნალებს. ამის წყალობით შესაძლებელი გახდა ართრიტის განვითარებაზე პასუხისმგებელი ნივთიერებების კვალის აღმოჩენა.
• გარდა ამისა, გუნდმა შეიმუშავა კომპაქტურ ქაღალდზე დაფუძნებული სენსორი ოქროს ნანოსტრუქტურებით, რომელიც ეფექტურად შთანთქავს ტენიანობას და იძლევა ბიოლოგიური სითხეების სწრაფ ანალიზს.
• 120 პაციენტზე ჩატარებულ კლინიკურ კვლევებში ტექნოლოგიამ აჩვენა ოსტეოართრიტისა და რევმატოიდული ართრიტის დიაგნოსტიკა და დიფერენცირება 94%-ზე მეტი სიზუსტით. რევმატოიდული ართრიტის სიმძიმის განსაზღვრის შედეგმა მიაღწია 95%-ზე მეტ სიზუსტეს.
• დოქტორმა ჰო სანგ ჯეონგმა აღნიშნა: „ კომერციალიზაციისას ეს ტექნოლოგია დაგვეხმარება არა მხოლოდ სწრაფ დიაგნოზში, არამედ მკურნალობის ეფექტურობის მონიტორინგშიც. მომავალში ჩვენ ვგეგმავთ მისი გამოყენების გაფართოებას სხვა დაავადებებზეც“.

ეგვიპტელმა ექიმებმა ახალი დაავადება აღმოჩინეს

„ახლოაღმოსავლური ტკივილის სინდრომი“ - ასე უწოდეს ალ-აზჰარის უნივერსიტეტის (კაირო, ეგვიპტე) რევმატოლოგიის განყოფილების თანამშრომლებმა მათ მიერ აღმოჩენილ ახალ დაავადებას.

2014 წლის ნოემბრიდან 2019 წლის დეკემბრამდე ეგვიპტისა და საუდის არაბეთის საავადმყოფოებს მიმართა დაახლოებით 4 ათასმა ადამიანმა, რომელთაც დასმული ჰქონდათ დიაგნოზი რევმატოიდული ართრიტი. საუბარია შემაერთებელი ქსოვილის ქრონიკულ აუტოიმუნურ ანთებით დაავადებაზე, რომელსაც თან ახლავს ტკივილი, შეშუპება და სახსარში მოძრაობის შეზღუდვა.

თუმცა, პაციენტების უფრო დეტალურმა კვლევამ აჩვენა, რომ მათ ჰქონდათ არა რევმატოირდული ართრიტი, არამედ ფიბრომიალგია - ჩონჩხ-კუნთოვანი ქრონიკული ტკივილები მთელს სხეულში. ამას გარდა, ყველა პაციენტს აღენიშნებოდა D ვიტამინის მნიშვნელოვანი დეფიციტი და ანომალიურად მაღალი პარათირეიდული ჰორმონის დონე - პარათირეოიდული ჯირკვლის მომატებული აქტივობის გამო. რენტგენოლოგიურმა სურათმა კი აჩვენა ძვლის ზოგიერთ უბნებზე დეზის მსგავსი წანაზარდები.

როგორც მკვლევარები აღნიშნავენ, მიუხედავად მზის სხივების სიჭარბისა, ახლო აღმოსავლეთის მოსახლეობაში ძალიან მაღალია D ვიტამინის დეფიციტის დონე, რასაც უკავშირებენ მძიმე ლითონების, პირველ რიგში კადმიუმის ასევე ტყვიის მომატებულ შემცველობას რეგიონის ნიადაგსა და წყალში, საიდანაც ხვდება საკვებში. კადმიუმი გროვდება თირკმელებში, რომელიც უმნიშვნელოვანეს როლს ასრულებს ორგანიზმის მიერ D ვიტამინის ათვისებაში. ამ ვიტამინის დეფიციტი იწვევს მეორეული ჰიპერპარათირეოდიზმის და ფიბრომიალგიის სიმპტომების განვითრებას.

როგორც მკვლევარები აღნიშნავენ, დაავადებას სახელი „ახლო აღმოსავლური ტკივილის სინდრომი“ იმიტომ ეწოდა, რომ ყველა პაციენტი იყო ახლო აღმოსავლეთიდან. თუმცა დაავადება სულაც არაა აუცილებელი დაკავშირებული იყოს გეოგრაფიასთან და პოტენციურად შესაძლებელია ნებისმიერ ადამიანს განუვითარდეს, ვისაც აღენიშნება D ვიტამინის დეფიციტი და იმყოფება მძიმე ლითონების ზემოქმედების ქვეშ.