მეცნიერებმა სმენის გასაუმჯობესებლად უჩვეულო მეთოდი მოიგონეს - მკურნალი.გე

ლალი ჩხიკვაძე

რომ ცდომილი ნერვის გააქტიურებამ შეიძლება გააუმჯობესოს თაგვებში სმენითი ინფორმაციის აღქმის უნარი. კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა Nature Neuroscience-ში (NatureNeuro).

ცდომილი ნერვი არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და რთული ნერვი ორგანიზმში. ის გადასცემს სიგნალებს თავის ტვინსა და შინაგან ორგანოებს შორის.

ვაგუსის ნერვის სტიმულაცია მთელ მსოფლიოში გამოიყენება ეპილეფსიის, აუტიზმის, ჰიპერაქტიურობის და სხვა მრავალი დაავადების სამკურნალოდ.

კვლევის პირველ ეტაპზე მეცნიერებმა 38 თაგვს ასწავლეს მუსიკალური ტონების გარჩევა. ცხოველებს ავარჯიშებდნენ მანამ, სანამ არ მიეჩვივნენ ტესტებს და ნაკლებ შეცდომებს დაუშვებდნენ. ამის შემდეგ მღრღნელები ორ ჯგუფად დაიყო - პირველს ცდომილი ნერვის სტიმულაციის პროცედურა ჩაუტარდა, მეორე ჯგუფში კი ასეთი ჩარევა არ გაუკეთებიათ.

თაგვებმა განაგრძეს ტონების სწავლის ვარჯიში. უმეტეს ტესტებში, პირველი ჯგუფის ცხოველებმა 10%-ით ნაკლები შეცდომა დაუშვეს, ვიდრე სტიმულაციამდე. ყველაზე რთულ ტესტებში არასწორი პასუხების რაოდენობა განახევრდა.

• მკვლევარებმა განმარტეს, რომ ცდომილი ნერვის გაზრდილი აქტივობა ზრდის აქტივობას წინა ტვინის იმ მიდამოში, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღებასა და მეხსიერებაზე. ეს პროცედურა ასევე ზრდის ტვინის სმენის ქერქის ნეიროპლასტიურობას. ამან შეიძლება გამოიწვიოს გრძელვადიანი ცვლილებები, რაც ეხმარება ახალი უნარების გაუმჯობესებას სწავლების შემდეგ.

მეცნიერები ამბობენ, რომ ვაგუსის ნერვის სტიმულაცია შეიძლება ეფექტური იყოს ადამიანებშიც. ასეთ ჩარევას აქვს პოტენციალი, გააუმჯობესოს მუსიკალური შესაძლებლობები და განავითაროს სმენითი აღქმა. ეს მნიშვნელოვანია ახალი ენის შესასწავლად და კოხლეარული იმპლანტების (მოწყობილობები, რომლებიც აღადგენს სმენას) ადაპტაციისთვის.