სწრაფი კვება ართულებს ყურადღების კონცენტრირებას
ოჰაიოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის (აშშ) მეცნიერების მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა American Journal of Clinical Nutrition-ში.
ექსპერიმენტში 45-დან 61 წლამდე ასაკის 51 ქალი მონაწილეობდა. დილით ყველა მათგანს ტესტირება ჩაუტარდა ყურადღების ხანგრძლივად შენარჩუნების უნარის, კონცენტრაციის დონეს და სიტუაციის უეცარ ცვლილებაზე რეაქციის დროს. შემდეგ ზოგიერთმა მონაწილემ მიიღო პალმის ზეთში მოხარშული საუზმე, რომელიც მდიდარია არაჯანსაღი ნაჯერი ცხიმებით, ხოლო დანარჩენებმა მიიღეს მზესუმზირის ზეთში მოხარშული საუზმე, რომელიც მდიდარია ჯანსაღი უჯერი ცხიმებით. ორივე კვება შეიცავდა 930 კალორიას, რაც იგივეა, რაც სტანდარტული სწრაფი კვების კერძი, როგორიცაა დიდი ჰამბურგერი და კარტოფილი ფრის ულუფა, რომელიც მდიდარია ნაჯერი ცხიმებით.
ხუთი საათის შემდეგ მონაწილეებს კვლავ ჩაუტარდათ ტესტირება.
აღმოჩნდა, რომ ის ქალები, რომლებიც საუზმეზე ნაჯერი ცხიმებით მდიდარ კერძს მიირთმევდნენ, გაცილებით უარესად ასრულებდნენ ყურადღების კონცენტრაციაზე ტესტებს, ვიდრე ისინი, ვინც საუზმეზე იღებდნენ უჯერ ცხიმებს.
რამდენიმე კვირის შემდეგ ექსპერიმენტი განმეორდა, მაგრამ ამჯერად მონაწილეებმა ადგილები გაცვალეს – ვინც ბოლოჯერ უსარგებლო საკვები მიირთვა, ჯანსაღი საკვები მიიღო და პირიქით. ნაჯერი ცხიმებით მდიდარ საუზმეს ყურადღების კონცენტრაციაზე იგივე ეფექტი ჰქონდა.
მიუხედავად იმისა, რომ მკვლევარებმა არ შეისწავლეს აღმოჩენის ბიოლოგიური მიზეზები, ისინი ვარაუდობენ, რომ ნაჯერი ცხიმი ზრდის ქრონიკული ანთების დონეს ორგანიზმში, მათ შორის თავის ტვინში. გარდა ამისა, შესაძლებელია, რომ ცხიმოვანმა მჟავებმა შეაღწიონ უშუალოდ ტვინში და პირდაპირ იმოქმედონ მასზე.
კვლევის ავტორები არ გამორიცხავენ, რომ COVID-19-ის პანდემიის დროს, განსაკუთრებით სამწუხარო იყოს ნაჯერი ცხიმებით მდიდარი საკვების მოხმარების უარყოფითი შედეგები, რადგან ბევრმა ადამიანმა სტრესის გამო დაიწყო ბევრი სწრაფი კვების საკვების მიღება. „როდესაც ჩვენ ვნერვიულობთ, ნაჯერი ცხიმებით მდიდარი საკვები ბევრად უფრო მაცდურია, ვიდრე ბროკოლი“, - თქვა ერთ-ერთმა ავტორმა, ფსიქიატრიისა და ფსიქოლოგიის პროფესორმა ჯენის კიკოლტ-გლაზერმა. „ცნობილია, რომ თავად დეპრესია და შფოთვა უარყოფითად მოქმედებს ფოკუსირების უნარზე და ყურადღების შენარჩუნებაზე. და თუ ამას ცხიმიან საკვებს დაუმატებთ, ეფექტი კიდევ უფრო გამოხატული იქნება“.