საიდან ჩნდება თხილში აფლატოქსინი, რომელმაც შეიძლება ბავშვებში სიკვდილიც კი გამოიწვიოს?
როგორც "ინტერპრესნიუსს" სურსათის უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის სამსახურის უფროსმა მაია მეტრეველმა განუცხადა, 2009 წლის განმავლობაში, ევროპულ ბაზრებზე საქართველოდან ექსპორტირებულ თხილში აფლატოქსინის შემცველობის აღმოჩენის ოთხი შემთხვევა დაფიქსირდა.
მისივე თქმით, ეს მომწამვლელი ნივთიერება იმ შემთხვევაში გროვდება, თუ თხილი არასაკმარისად არის გამომშრალი და ლპობის პროცესია დაწყებული. მეტრეველის განცხადებით, აფლატოქსინის განსაკუთრებით საშიში ნივთიერებაა და პროდუქტში მისმა მაღალმა შემცველობამ ბავშვებში შესაძლებელია სიკვდილიც კი გამოიწვიოს.
მაია მეტრეველის ინფორმაციით, ვიდრე გასულ წელს აღნიშნული შემთხვევები დაფიქსირდებოდა, საქართველო ევროპის ბაზრებზე ერთ-ერთ ყველაზე ხარისხიანი და უსაფრთხო თხილის მიმწოდებელ ქვეყნად ითვლებოდა, თუმცა, ამ ფაქტების შედეგად ნდობის ფაქტორი შემცირდა და საქართველოდან ექსპორტირებულ თხილზე კონტროლი გამკაცრდება. მეტრეველის განცხადებით, მსგავსი შემთხვევების თავიდან ასაცილებლად სურსათის უვნებლობის სამსახური საექსპორტო საქონელზე კონტროლს გაამკაცრებს.
სურსათის უვნებლობის სამსახურში ეჭვობენ, რომ მომწამვლელი ნივთიერების შემცველი უხარისხო თხილი საქართველოში აზერბაიჯანიდან მოხვდა.
სოფლის მეურნეობის მინისტრმა აღნიშნა, რომ თხილის სექტორში პრობლემები მხოლოდ საქართველოში არ არის, სერიოზული გამოწვევების წინაშეა მსოფლიოს არაერთი ქვეყანა. თქვა, რომ გავრცელებული მავნებელის, ფაროსანას წინააღმდეგ ამ ეტაპზე წამლობის პირველი ეტაპი დასრულებულია და მავნებლის პოპულაცია მნიშვნელოვნად არის შემცირებული. გარდა ამისა, უხვი ნალექით გამოწვეულმა კლიმატურმა გარემომ ხელი შეუწყო თხილის სხვადასხვა ჯგუფის სოკოვანი ორგანიზმების გაჩენას, რაზეც სპეციალისტები რეკომენდაციებს შეიმუშავებენ და პრევენციული ღონისძიებების გატარების მიზნით, ფერმერებს ინფორმაცია ოპერატიულად მიეწოდებათ.
მინისტრმა აფლატოქსინების შემცველობაზე სტატისტიკა მოიყვანა – საქართველომ 2016 წელს თხილში აფლატოქსინების შემცველობაზე ევროკომისიის სწრაფი განგაშის სიტემით (RASFF) მიიღო 9, 2017 წელს კი 2 შეტყობინება.
ლევან დავითაშვილმა მაგალითისთვის აღნიშნა, რომ თურქეთმა 2016 წელს თხილსა და კაკლოვან კულტურებში (თხილი, მიწის თხილი, ფსტა, ნუში) აფლატოქსინების შემცველობაზე ევროკომისიის სწრაფი განგაშის სიტემით (RASFF) მიიღო 74 შეტყობინება, თხილში 37 შემთხვევა აღინიშნა; 2017 წელს – თხილსა და კაკლოვან კულტურებზე 35 შეტყობინება, საიდანაც თხილი იყო 11 შემთხვევაში. იტალიამ 2016 წელს თხილსა და კაკლოვან კულტურებზე მიიღო 58, ხოლო 2017 წელს – 29 შეტყობინება.
აფლატოქსინის ჯანმრთელობისთვის საშიში ნივთიერებაა. ეს მომწამვლელი ნივთიერება იმ შემთხვევაში გროვდება, თუ თხილი არასაკმარისად არის გამომშრალი და ლპობის პროცესია დაწყებული.
ამიტომ გირჩევთ, ნუ მიირთმევთ გამოუმშრალ, ფერშეცვლილ და, მით უმეტეს, დამპალ და დაობებულ თხილს.
წაიკითეთ! რა ნივთიერებაა აფლატოქსინი, რომელიც თხილში შეიძლება გამოიყოს და რატომ იწვევს ადამიანის სიკვდილს?