News
კიდურების სისუსტითა და მხედველობის დარღვევით დაწყებული, მძიმე ინვალიდობით დამთავრებული. ამერიკელმა მეცნიერებმა დაავადების ადრეულ სტადიაში ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედების გადანერგვის გზით ბიძგი მისცეს პათოლოგიური პროცესის უკუგანვითარებას. ექსპერიმენტში მონაწილეობდა 20-დან 35 წლამდე ასაკის 21 პაციენტი, რომლებსაც ინტერფერონ-ბეტას ნახევარწლიანმა სტანდარტულმა თერაპიამ ვერავითარი შედეგი ვერ მოუტანა. მათ ჯერ იმუნური სისტემის დამთრგუნველი ქიმიოთერაპია ჩაუტარდათ, ხოლო შემდეგ - წინასწარ აღებული ძვლის ტვინის ღეროვანი უჯრედების გადანერგვა. 17 პაციენტს პათოლოგიური პროცესი ნაწილობრივ დაურეგულირდა. გაფანტული სკლეროზის შედეგად დაკარგული ფუნქციის აღდგენას დაახლოებით 24 თვე დასჭირდა. ასეთივე შედეგი მიიღეს კანადელმა მეცნიერებმაც, რომლებმაც ეს მეთოდი გაფანტული სკლეროზით დაავადებული 17 ადამიანის სამკურნალოდ გამოიყენეს.
შედეგები იმედის მომცემია, მაგრამ აუცილებელია ახალი მეთოდის დეტალური შესწავლა, ფარული რისკებისა და გვერდითი ეფექტების გამოვლენა და სტანდარტული თერაპიის შემუშავება.
რატომ მისდით გული თვითმფრინავის მგზავრებს
ფრენის დროს ყველაზე გავრცელებული პრობლემა, რომელიც გადაუდებელ სამედიცინო დახმარებას მოითხოვს, გულის წასვლაა. ასეთი დასკვნა გამოიტანეს გერმანელმა (ბოხუმის უნივერსიტეტი) და ამერიკელმა (კალიფორნიის უნივერსიტეტი) მეცნიერებმა მას შემდეგ, რაც თვითმფრინავით მგზავრობისას ჯანმრთელობის გაუარესების 10 ათასზე მეტი შემთხვევა გამოიკვლიეს. მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ საერთო ჯამში თვითმფრინავის მგზავრებს იშვიათად სჭირდებათ სამედიცინო დახმარება, მაგრამ თუ დასჭირდათ, ამან შესაძლოა ძლიერი გავლენა მოახდინოს სხვა მგზავრებსა და ეკიპაჟის წევრებზე. მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ მგზავრები ყველაზე ხშირად თავბრუხვევას, კუჭისა და გულის მუშაობის დარღვევას უჩივიან. აქედან ნახევარზე მეტი - 53,5% - გულის წასვლის წილად მოდის. ვენების თრომბოზის პროცენტული ოდენობა, რომელიც ფრენის თანამდევ ერთ-ერთ საფრთხედ არის მიჩნეული, მხოლოდ 0,5 აღმოჩნდა, თუმცა ისიც სათქმელია, რომ ფეხების შეშუპება უფრო მეტად გადაფრენის შემდეგ ვითარდება და არა უშუალოდ მგზავრობისას. ასევე იშვიათი აღმოჩნდა შემთხვევები, რომლებიც სასწრაფო ქირურგიულ ჩარევას საჭიროებდა (აპენდიციტი, შინაგანი სისხლდენა და მშობიარობა). ექსპერტთა ვარაუდით, ასეთი გამოკვლევები გააადვილებს ფრენის დროს მოსალოდნელი პრობლემების განსაზღვრას და სათანადო პროფილაქტიკური ღონისძიებების შემუშავებას.
თავის ტვინის სიმსივნურ წარმონაქმნში წამლის შეღწევა სურათზე აღბეჭდეს
იაპონელ მეცნიერთა ჯგუფმა სურათზე აღბეჭდა თავის ტვინის სიმსივნეში წამლის შეღწევის პროცესი.
შესაძლოა, ამ მიღწევამ ონკოლოგიას ახალი შესაძლებლობები გადაუშალოს თვალწინ - ექიმებს კონკრეტული პაციენტისთვის წამლის აუცილებელი დოზის ზუსტად განსაზღვრის საშუალება მისცეს.
კვლევის წარმატება განაპირობა მედიკამენტმა, რომელიც იაპონიაში სურენიუს სახელწოდებით არის რეგისტრირებული. იაპონელმა მკვლევარებმა კიბოს საწინააღმდეგო პრეპარატს კონტრასტული ნივთიერება შეურიეს და თაგვს შეუყვანეს, ხოლო მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიის მეშვეობით მიიღეს სურათი, რომელზეც ნათლად ჩანს უბნები, სადაც წამალმა შეაღწია. ექსპერიმენტის შესახებ გამოქვეყნებულ მასალებში ნათქვამია, რომ ახალი მეთოდი იძლევა მკურნალობის ეფექტის რეალურად შეფასების საშუალებას, ვინაიდან სურენიუ დაღუპულ უჯრედებსაც აფიქსირებს.
ტვინის შერყევა ზრდის ალცჰაიმერის დაავადების განვითარების რისკს
კანადელმა (მონრეალის უნივერსიტეტი) მეცნიერებმა განაცხადეს, რომ სპორტსმენებს, რომლებმაც ახალგაზრდობაში თავის ტვინის შერყევა გადაიტანეს, მოწიფულ ასაკში უფრო მეტი აქვთ ალცჰაიმერის დაავადების განვითარების ალბათობა. მეცნიერებმა შეისწავლეს 60 წელს გადაცილებულ იმ მამაკაცების მეხსიერება და მოტორული რეაქციები, რომლებიც ახალგაზრდობაში ჰოკეისა და ამერიკულ ფეხბურთს თამაშობდნენ. განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმო იმ მამაკაცთა ჯანმრთელობას, რომლებმაც დაახლოებით 30 წლის წინ რამდენჯერმე გადაიტანეს ტვინის შერყევა. ამ უკანასკნელთ უფრო უარესი მახსოვრობა და რეაქცია აღმოაჩნდათ, ვიდრე მათ, ვისაც სპორტულ მოედანზე ტრავმა არ მიუღია.
მკვლევარები ვარაუდობენ, რომ ახალგაზრდობისას გადატანილი ტრავმა ალცჰაიმერის დაავადების რისკის ფაქტორია, თუმცა კვლევის ხელმძღვანელი ლიუ დე ბომონი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ აუცილებელია კვლევის გაგრძელება და იმის დადგენა, რამდენად მოსალოდნელია ალცჰაიმერის ან პარკინსონის დაავადების განვითარება ახალგაზრდობაში ტვინისშერყევაგადატანილ ადამიანებს შორის. მისივე თქმით, აუცილებელია, განსაკუთრებული ყურადღება დაეთმოს სპორტსმენებში ტრავმის პროფილაქტიკას, ახალგაზრდა სპორტსმენების, მათი მშობლებისა და მწვრთნელების ინფორმირებას თავის ტვინის შერყევის სიმპტომების შესახებ. "ჩვენ არ ვითხოვთ ვარჯიშზე უარის თქმას, ჩვენ მხოლოდ ტრავმების შესაძლო შედეგების გაცნობიერების აუცილებლობას ვუსვამთ ხაზს", - განაცხადა დე ბომონმა.
ოსტეოართრიტით დაავადებულებს ფიზიკური ვარჯიში ზიანს არ მიაყენებს
სახსრების დაავადების მქონე მრავალი ავადმყოფი უფრთხის ფიზიკურ ვარჯიშს, მაგრამ აშშ-ს New England Baptist Hospital-ის თერაპევტები ირწმუნებიან, რომ ზომიერი ვარჯიში ძვლებს არ ვნებს.
ოსტეოართრიტით დაავადებულებს შორის, რომლებიც რეგულარულად ასრულებდნენ ზომიერი ინტენსივობის ვარჯიშებს, ტრავმისა და სახსრის დაზიანების რისკის მატება არ გამოვლენილა. პირიქით, კიდევ ერთხელ დადასტურდა, რომ ვარჯიში უხდება როგორც ფიზიკურ, ისე ფსიქიკურ ჯანმრთელობას, აუმჯობესებს გუნება-განწყობას, აფერხებს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებს, ამცირებს დიაბეტისა და სიმსუქნის განვითარების რისკს. მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ წონის დაკლების შემთხვევაში სახსრის ხრტილის ანთების ალბათობაც იკლებს, ვინაიდან სხეულის ყოველი ზედმეტი კილოგრამი მუხლებზე დატვირთვას 4 კგ-ით ზრდის. ავადმყოფებს, რომელთაც უჭირთ დამოუკიდებლად გადაადგილება, გადატანილი აქვთ მოტეხილობა ან დეფორმირებული აქვთ სახსარი, ექიმები ურჩევენ, ვარჯიში ცხოვრების წესად აქციონ. ორთოპედები ირწმუნებიან, რომ ფიზიკური აქტიურობა განსაკუთრებით სასარგებლოა მოხუცებისთვის და მათთვის, ვისაც მუხლის ძვლოვანი ქსოვილი აქვს დაზიანებული. მარტივი ვარჯიშები საყრდენ-მამოძრავებელი აპარატის ფუნქციას აუმჯობესებს. ასე რომ, პაციენტთა შიში სრულიად უსაფუძვლოა.
სხეულის ენა
ბერკლის უნივერსიტეტში ჩატარდა ცდების მთელი სერია, რომელთა მეშვე-ობითაც ფსიქოლოგებმა დაამტკიცეს, რომ ჟესტებზე დაკვირვებით ზუსტად არის შესაძლებელი ადამიანის სოციალურ-ეკონომიკური სტატუსის განსაზღვრა. ექსპერიმენტის ავტორებმა უცნობ ახალგაზრდებს, რომლებიც ჩაცმულობით და აქსესუარებით ერთმანეთისგან დიდად არ განსხვავდებოდნენ, ურთიერთობის გაბმა შესთავაზეს და დააკვირდნენ, რამდენად თბილად და პატივისცემით ეპყრობოდნენ ისინი ერთმანეთს. კვლევის ის მონაწილეები, რომელთა მშობლებსაც მაღალი სოციალური სტატუსი ჰქონდათ, ქცევით აბსოლუტურად განსხვავდებოდნენ მდაბიო წარმომავლობის ახალგაზრდებისგან. მეტიც - როდესაც დამკვირვებელთა ჯგუფს პირველი ჯგუფის წევრთა ურთიერთობის ამსახველი სამოცწამიანი ვიდეოჩანაწერი აჩვენეს, მაყურებლებმა აბსოლუტურად ზუსტად განსაზღვრეს ეკრანზე ნანახი ადამიანების სტატუსი. კვლევის ავტორების თქმით, რაც უფრო მაღალია ადამიანის სოციალური სტატუსი, მით უფრო ლაღი და თავდაჯერებულია იგი, რაც მის ქცევაზეც აისახება.
საინტერესო კვლევა ჩატარდა ინდიანის უნივერსიტეტშიც: ფსიქოლოგებმა სცადეს გაერკვიათ, შესაძლებელია თუ არა ჟესტების საფუძველზე იმის განსაზღვრა, რამდენად მოსწონს ადამიანს საპირისპირო სქესის წარმომადგენელი. კვლევის მონაწილეებს აჩვენეს პირველი პაემნის ამსახველი რამდენიმე ათეული ოცდაათწამიანი ვიდეოჩანაწერი. ფირზე აღბეჭდილი წყვილები განცხადების საფუძველზე პირველად ხვდებოდნენ ერთმანეთს. კვლევის მონაწილეებს დიალოგის შინაარსი არ ესმოდათ (ჩანაწერები გერმანიაში იყო გადაღებული), მათ მხოლოდ ჟესტების, ინტონაციის, გამომეტყველების საფუძველზე უნდა დაესკვნათ, დააინტერესა თუ არა მამაკაცმა ქალი და პირიქით. ასიდან 80 შემთხვევაში დამკვირვებლებმა მცდარი დასკვნა გამოიტანეს. მამაკაცების გრძნობებს ისინი სწორად "კითხულობდნენ", ქალის გრძნობებში გარკვევა კი უჭირდათ. კვლევის ავტორები მიიჩნევენ, რომ ეს ადვილი ასახსნელია - მამაკაცთან ურთიერთობის გაღრმავებისას ქალი უფრო მაღალ საფასურს იხდის, რადგან შესაძლოა მოატყუონ და მიატოვონ, ამიტომ სუსტი სქესის წამომადგენლები ქვეცნობიერად თუ განზრახ ცდილობენ, დამალონ თავიანთი ჭეშმარიტი გრძნობა.