როგორ მოქმედებს ასაკი მამაკაცის შვილოსნობაზე?
უფრო მეტიც, წინა რეკორდი თავად რამაჯიტმა დაამყარა ორი წლით ადრე – პირველი ვაჟი 2010 წლის ნოემბერში დაიბადა, როდესაც ის 94 წლისა იყო.
საერთოდ, არცთუ იშვიათია შემთხვევები, როცა მამაკაცები ღრმა მოხუცებულობაში ხდებიან მამები, განსაკუთრებით „სელებრითების“ სამყაროში. მაგალითისთვის, როდ სტიუარტს 66 წლის ასაკში მერვე შვილი შეეძინა. კიდევ ერთი როკერი, მიკ ჯაგერი, მორიგ ჯერზე გახდა მამა 72 წლის ასაკში და ფორმულა 1-ის ყოფილ ბოსს, ბერნი ეკლსტოუნს, მეოთხე შვილი შეეძინა 2020 წლის ივლისში. ეკლსტოუნი იმ დროს 89 წლის იყო.
მამაკაცის ორგანიზმი სპერმას გამოიმუშავებს სქესობრივი მომწიფებიდან სიბერემდე. ამიტომ, თეორიულად, მამაკაცებს ბავშვის ჩასახვა ღრმა მოხუცებულობაშიც შეუძლიათ. ამასთან, ქალებს შორის „შვილოსნობის ფანჯარა“ შედარებით ადრე იხურება. დაახლოებით 51 წლის შემდეგ (მენოპაუზის საშუალო ასაკი) საკვერცხეების ფუნქცია ქვეითდება და შვილოსნობის უნარიც იკარგება. გარდა ამისა, ქალის ორგანიზმის დაბერებასთან ერთად კვერცხუჯრედების რაოდენობაც და ხარისხიც ქვეითდება.
ამავდროულად, მამაკაცები დარწმუნებულნი არიან, რომ ასაკთან დაკავშირებული შვილოსნობის პრობლემები მათ არ ეხებათ. თუმცა, სინამდვილეში, ყველაფერი ასე მარტივად არ არის. როგორც კვლევები აჩვენებს, მამაკაცის ნაყოფიერებაც დიდწილად დამოკიდებულია ასაკზე.
მაგალითისთვის, 2000 წლის აგვისტოში, ჟურნალში Human Reproduction გამოქვეყნებული კვლევის მიხედვით, 40 წელზე უფროსი ასაკის მამაკაცებს ბავშვის ჩასახვის 30%-ით ნაკლები შანსი აქვთ ერთი წლის განმავლობაში, ვიდრე 30 წლამდე მამაკაცებს.
ამავდროულად, მიუხედავად იმისა, რომ სათესლე ჯირკვლები აგრძელებენ სპერმატოზოიდების რეგულარულად გამომუშავებას, ასაკთან ერთად, სპერმის ხარისხი იწყებს დაქვეითებას. სათესლე სითხეში სასქესო უჯრედების კონცენტრაცია მცირდება, სპერმატოზოიდების მობილურობა უარესდება, რაც უარყოფითად აისახება მათ წინსვლის უნარზე ქალის სასქესო ტრაქტში და, შესაბამისად, ჩასახვაზე.
კვლევის ავტორებმა, რომლის შედეგები 2013 წელს გამოქვეყნდა ჟურნალში – Fertility and Sterility, გააანალიზეს 16-დან 72 წლამდე ასაკის ხუთი ათასზე მეტი მამაკაცის სპერმის ხარისხის სხვადასხვა პარამეტრი. აღმოჩნდა, რომ 34 წლამდე არანაირი ცვლილება არ ხდება, მაგრამ მას შემდეგ, რაც მამაკაცი ამ ასაკობრივ ზღვარს გადალახავს, სიტუაცია უარესდება. 40 წლის შემდეგ მცირდება სპერმატოზოიდების კონცენტრაცია და არადეფორმირებული სასქესო უჯრედების პროპორცია სათესლე სითხეში, 43 წლის შემდეგ მცირდება სპერმატოზოიდების მთლიანი მობილურობა და მათი მიმართული მოძრაობის უნარი. 45 წლის შემდეგ ეაკულაციის დროს გამოთავისუფლებული სათესლე სითხის მოცულობა მცირდება.
ის ფაქტი, რომ ასაკთან ერთად მამაკაცის სპერმის ხარისხი ყველა მხრივ უარესდება, ასევე დადასტურდა 2015 წელს ამ თემაზე გამოქვეყნებული 90 კვლევის შედეგად მიღებული მონაცემების მეტაანალიზის შედეგებით.
მამის ასაკმა შეიძლება უარყოფითად იმოქმედოს ბავშვის ჯანმრთელობაზეც.
რაც უფრო ასაკოვანია მამაკაცი, მით მეტი დეფექტი და მუტაცია გროვდება სპერმატოზოიდების დნმ-ში. იმ შემთხვევაში, თუ ასეთი დაზიანებული მამრობითი რეპროდუქციული უჯრედი ანაყოფიერებს კვერცხუჯრედს, იზრდება სპონტანური აბორტისა და ორსულობის სხვა ანომალიების რისკი. უფროსი მამების შთამომავლებს ასევე აქვთ გენეტიკური დარღვევების, ბავშვთა კიბოს, აუტიზმისა და სხვა მძიმე ნეიროფსიქიატრიული აშლილობის რისკი.
ასე მაგალითად, ჟურნალ BMJ-ში 2018 წელს გამოქვეყნებული კვლევის თანახმად, 45 წელზე უფროსი ასაკის მამების შემთხვევაში უფრო მაღალი იყო დღენაკლული ბავშვების დაბადების რისკი, დაბალი წონით და აპგარის სკალის (ახალშობილთა ჯანმრთელობის შეფასების სკალა) დაბალი ქულით. ახალშობილებს შორის კი, რომელთა მამები 55 წელზე უფროსი ასაკის იყვნენ, გაზრდილი იყო სუნთქვის უკმარისობის რისკი და ინტენსიური თერაპიის განყოფილებაში მოთავსების აუცილებლობა.
ამდენად, ბიოლოგიური საათის გათვალისწინება არა მხოლოდ ქალებისთვის, მამაკაცებისთვისაც საჭიროა.