სახსარში მიმდინარე პათოლოგიური ცვლილებები - ხრტილის დისტროფიას მასში მეტაბოლიზმის დარღვევა განაპირობებს
- ბატონო პაატა, რამ შეიძლება გამოიწვიოს სახსარში დისტროფიული ცვლილებები?
- ასეთი მიზეზი არაერთია. ყველაზე ხშირად სახსრის ცვლილებებს იწვევს:
- სახსრის გადატვირთვა - პროფესიული, სპორტული, ყოფითი და სხვა;
- სასახსრე ხრტილის სისტემური მიკროტრავმები;
- ჩონჩხის თანდაყოლილი დისპლაზიები და სტატიკის დარღვევა - სკოლიოზი, ბრტყელტერფიანობა და სხვა, რაც, როგორც წესი, ცვლის სასახსრე ზედაპირის კონგრუენტულობას;
- სახსრის ტრავმა;
- სიმსუქნე.
- იქნებ მარტივად აგვიწეროთ, როგორ ზიანდება სახსარი.
- ხრტილის დისტროფიას განაპირობებს მასში მეტაბოლიზმის დარღვევა, რის შედეგადაც ხდება ხრტილის ძირითადი ნივთიერების დეპოლიმერიზაცია და მისი მთავარი კომპონენტის, პროტეოგლიკინის, კარგვა. ამის გამო ხრტილი კარგავს დრეკადობასა და ელასტიკურობას, ხდება ხორკლიანი, სკდება და წყლულდება, ალაგ-ალაგ ილევა და ბოლოს სრულიად ქრება. ზოგ შემთხვევაში ხრტილოვანი ნაწილაკი ნატეხების სახით გამოიყოფა სასახსრე ღრუში და მეორეულ ანთებით მოვლენებს იწვევს. ხრტილის ქვემოთ მდებარე ამორტიზაციას მოკლებული ქსოვილი მექანიკურად ცვდება და მკვრივდება.
ამასთანავე, ვითარდება ძვლის იშემია და სკლეროზული უბნები. ამ ადგილებზე ზოგჯერ ძვლის დეფექტებიც (კისტები) ჩნდება. ამავე დროს, სასახსრე ზედაპირის კიდეებთან ხდება ხრტილის კომპენსაციური ზრდა, გაძვალება და ოსტეოფიტების წარმოქმნა. სახსრის დეფორმაცია უმთავრესად სასახსრე ზედაპირის კონფიგურაციის შეცვლასა და მრავლობითი ოსტეოფიტის წარმოქმნასთან არის დაკავშირებული. აღწერილი ცვლილებები შესაძლოა გამოწვეული იყოს ჯანმრთელი სახსრის მექანიკური და ფუნქციური გადატვირთვით.
ამ შემთხვევაში მას პირველად ოსტეოპოროზს უწოდებენ. როდესაც იგივე სურათი შეცვლილ ხრტილზე (ტრავმა, სუბქონდრული ძვლის პათოლოგია, ართრიტი, სტატიკის თანდაყოლილი მოშლა, კუნთებისა და მყესების სისუსტე, შთამომავლობითი ფაქტორი) ვითარდება, საუბრობენ მეორეულ ოსტეოართროზზე.