გულმკერდის რადიკულიტი
ტკივილი ზოგჯერ შეტევითი ხასიათისაა, ზოგჯერ კი მუდმივი, ძლიერდება ხველისა და ცხვირცემინების, სხეულის მოხრისა და მკვეთრი მოძრაობის, საზოგადოდ, ფიზიკური დატვირთვის დროს. გაციება, ჩვეულებრივ, არ იწვევს გულმკერდის რადიკულიტს (დაავადების საფუძველი ხერხემლის გულმკერდის მალებში მიმდინარე დეგენერაციული პროცესი და მათი ანატომიური სტრუქტურის რღვევაა), თუმცა პათოლოგიურ პროცესს აღრმავებს და ტკივილს აძლიერებს. საქმე ის გახლავთ, რომ გაციებისას რეფლექტორულად ვითარდება კუნთების სპაზმი - სწორედ ამის ბრალია დაზიანებულ მხარეს ტკივილის გამძაფრება. კუნთების დაჭიმულობა-დაძაბულობას ასეთ დროს სითბო აქრობს. შალის ქსოვილით ან შემთბარი ქვიშით სავსე ტომრით ჩათბუნება ტკივილს ამცირებს და ადამიანს შვებას ჰგვრის. გულმკერდის რადიკულიტის მთავარი მიზეზი ოსტეოქონდროზია. ოსტეოქონდროზი მალათაშუა დისკოების დეგენერაციული პროცესია (დეგენერაცია სტრუქტურისა და ქიმიური შედგენილობის ცვლილება გახლავთ). დისკოთა დეგენერაციის გამო განვითარებული ანთებითი პროცესისა და ოსტეოფიტური წანაზარდების ზემოქმედებით მცირდება მალათაშუა ნაპრალები, ზეწოლას განიცდის გამომავალი სისხლძარღვები და ნერვები, რის გამოც ვითარდება მეორეული რადიკულიტი - ზურგის ტვინის ნერვთა ფესვების ანთება. აღნიშნული პათოლოგიური პროცესი უმთავრესად იმას ემუქრება, ვისაც ნახევრად მოხრილს ან პოზის შეუცვლელად უწევს მუშაობა, ხანგრძლივად განიცდის დიდ სტატიკურ დატვირთვას ან პროფესიული საქმიანობის გამო მუდამ რყევასა და ჯანჯღარშია. რაც შეეხება შეკითხვას, როგორც მოგახსენეთ, გაციებაც და სიმძიმის აწევაც აღრმავებს პათოლოგიურ პროცესს, ამიტომაც მაქსიმალურად უნდა ერიდოთ ამ და სხვა მავნე ზემოქმედებას. დაავადების გამწვავებისას სითბო და მოსვენებაა რეკომენდებული. სასურველია, დამზოგველი პოზა იპოვოთ, რომელიც ტკივილს შეამცირებს და შვებას მოგგვრით. გირჩევთ, უარი თქვათ რბილ საწოლზე. გახსოვდეთ: ხერხემლის პათოლოგიების, მით უმეტეს გულმკერდის რადიკულიტის დროს მყარ ზედაპირზე იმობილიზაცია სამკურნალო ზემოქმედებას ახდენს. დიდი მნიშვნელობა აქვს აგრეთვე ძელზე დაჭიმვასა და ვარჯიშს. თუ სახლში ძელზე ან კარზე 40-60 წამით დღეში რამდენჯერმე დაეკიდებით, უკეთესობას აუცილებლად იგრძნობთ. გთავაზობთ ვარჯიშთა კომპლექსს, რომელიც დღეში ორჯერ მაინც უნდა შეასრულოთ ტკივილის შესამსუბუქებლად და პათოლოგიური პროცესის შესაფერხებლად (გაითვალისწინეთ: ვარჯიში, ისევე როგორც ძელზე დაკიდება, დაავადების გამწვავებისა და შეტევის დროს არ სრულდება!):
ვარჯიში 1. დაწექით ზურგზე (აუცილებლად იატაკზე), ერთი ხელის მტევანი მუცელზე დაიდეთ, მეორე კი მკერდზე (გულმკერდის მოძრაობათა კონტროლისათვის). ღრმად ჩაისუნთქეთ, ისე, რომ გულმკერდის ყაფაზის გაფართოებისას კუნთების დაჭიმულობა შეიგრძნოთ. ამოსუნთქვისას მაქსიმალურად მოეშვით. ვარჯიში 5-6-ჯერ გაიმეორეთ.
ვარჯიში 2. დაწექით ზურგზე. ფეხები ჯერ გამართეთ, შემდეგ კი მუხლებში მოხარეთ, ხელები შემოხვიეთ და მუცლისკენ მიიზიდეთ, პარალელურად თავი წამოსწიეთ და შეეცადეთ, შუბლით მუხლებს შეეხოთ. ვარჯიში 4-5-ჯერ გაიმეორეთ.
ვარჯიში 3. დაწექით ზურგზე. ფეხები მუხლებში მოხარეთ, ხოლო ხელები განზე გაშალეთ, როგორც ეს სურათზეა ნაჩვენები. ამ მდგომარეობიდან სხეული (ქვემო კიდურებითურთ) ხან მარცხნივ და ხან მარჯვნივ აბრუნეთ. ვარჯიში იმდენჯერ გაიმეორეთ, რომ თითოეულ მხარეს 5-6 ბრუნი შესრულდეს.
ვარჯიში 4. დადექით ორ სკამს შუა ისე, რომ ხელებით მათ საზურგეებს დაეყრდნოთ. ფეხები შეატყუპეთ და ფეხის წვერებზე აწეულმა ჯერ ერთ, შემდეგ კი მეორე მხარეს სხეულით ბრუნვითი მოძრაობები შეასრულეთ. ვარჯიში იმდენჯერ გაიმეორეთ, რომ თითოეულ მხარეს 4-5 ბრუნი შესრულდეს.
ვარჯიში 5. დაწექით ზურგზე. ფეხები მუხლებში მოხარეთ. ხელები მაქსიმალურად გამართეთ და საწოლის კიდეს ან რომელიმე მყარ ზედაპირს ჩასჭიდეთ, როგორც ეს სურათზეა ნაჩვენები. ამის შემდეგ ფეხები და მენჯი ნელ-ნელა ასწიეთ რაც შეიძლება მაღლა და თავისკენ გადაიტანეთ. ვარჯიში 4-5-ჯერ გაიმეორეთ.