საკვები - რას ვერჩით მას - მკურნალი.გე

ნანა კალანდაძე

სანამ საკვებისადმი ჩვენს პრეტენზიებს განვაცხადებდეთ, აუცილებელია გავარკვიოთ, რა არის მასში სასარგებლო და რა - მავნე, რა სარგებლობის ან ზიანის მოტანა შეუძლია მას ჩვენი ორგანიზმისთვის.

როდესაც მაღაზიაში ან ბაზარში საკვების შესაძენად მივდივართ, მის შესახებ ჩვეული წარმოდგენებით ვხელმძღვანელობთ, თუმცა ეს წარმოდგენები ყოველთვის მართებული როდია. ეს განსაკუთრებით ეხება ნაწარმს, რომელიც დიეტურად, მსუბუქად, სამკურნალოდაც კი მიიჩნევა. მის შემადგენლობას გულისყურით უნდა მოვეკიდოთ, კარგად გავეცნოთ, რას შეიცავს, რა რაოდენობითაა მათში სასარგებლო თუ მავნე ნივთიერებები, რა გავლენის მოხდენა შეუძლია მას ჩვენს ჯანმრთელობაზე, ჩვენს ორგანიზმზე. განვიხილოთ ზოგიერთი ერთი შეხედვით უწყინარი პროდუქტი:

• მარგარინი - “მსუბუქი კარაქი”

მარგარინს “მცენარეული ცხიმის” პოზიცია უკავია, რომელიც “საშიში არ არის” ფიგურისათვის, ანუ არ ასუქებს, წონის მომატებას არ გვიქადის. იყენებენ როგორც სამარხვო პროდუქტს, თუმცა

გასათვალისწინებელია მისი ზოგიერთი არცთუ უსაფრთხო თვისება. კერძოდ, გადამუშავებისას მარგარინი განიცდის ჰიდრირებას, ეს კი ძალიან მავნებელია.

• საექიმო ძეხვი

საექიმო ძეხვი ოდითგანვე დიეტურ და უსაფრთხო პროდუქტად მიიჩნევა და დღესაც თამამად ინარჩუნებს “მსუბუქისა” და “დიეტურის” რეპუტაციას, ამიტომ მას ეტანებიან ადამიანები, რომლებიც კუჭ-ნაწლავის პრობლემებს, ჭარბ წონას უჩივიან და ამიტომ იძულებული არიან, სხვა ძეხვეულზე უარი თქვან. თუმცა არც საექიმო ძეხვია ისეთი უწყინარი, როგორიც გვგონია.

ნაკლი: ეს პროდუქტი საკმაოდ ცხიმიანია (დაახლოებით 30%), მასში მაღალია მარილისა და სოიის დანამატების შემცველობა.

• ანანასი

ეს ეგზოტიკური ხილი თითქმის ყველა დიეტის აუცილებელი კომპონენტია. მის შემადგენლობაში შემავალი ბრომელაინი ხელს უწყობს ცილების დაშლას. ანანასი უკვე დამკვიდრდა ჩვენს ბაზარზე და დიდი მოთხოვნითაც სარგებლობს, თუმცა აქვს თვისებები, რომლებსაც უნდა ვუფრთხილდეთ:

ანანასი ალერგიულია. მჟავა, რომელსაც მისი რბილობი შეიცავს, დამღუპველ ზემოქმედებას ახდენს კბილის მინანქარზე.

• ჩირი

ხმელი ხილი დიეტის დროს ტკბილეულის ალტერნატივად მიიჩნევა.

ნაკლი: მშრალი ხილი შეიძლება დამუშავებული იყოს ქიმიურად, ამიტომ ჭამამდე აუცილებლად უნდა გაირეცხოს თბილი წყლით.

• მწვანე ჩაი

აჩქარებს ცხიმების წვას, შეიცავს ანტიოქსიდანტებს, ამინმჟავებს, კალციუმს, ფთორს, C ვიტამინს.

ნაკლი: რეკომენდებული არ არის წყლულოვანი დაავადებების დროს, არ შეიძლება მისი მიღება პოდაგრისა და ორსულობის პერიოდში.

არსებობს ისეთი საკვებიც, რომლის შესახებ ცუდი წარმოდგენა გავქვს, თუმცა გაცილებით უკეთესია, ვიდრე გვგონია.

• ყურძენი

მაღალი კალორიულობის გამო ზედმეტ წონასთან მებრძოლი ადამიანები მას “პერსონა ნონ გრატად” მიიჩნევენ.

დადებითი მხარე: შეიცავს მინერალებს, რომლებიც ტონუსს უნარჩუნებს ორგანიზმს, აუმჯობესებს ნივთიერებათა ცვლას, ამაგრებს სისხლძარღვის კედელს, გამოდევნის ორგანიზმიდან ტოქსინებს.

• მზესუმზირა

ბევრი მას მაღალი კალორიულობის გამო უგულებელყოფს.

ღირსება: ეს მცენარე მდიდარია ყველაზე ფასეული ვიტამინებით - A-თი, D-თი, E-თი - და სასარგებლო ცხიმოვანი მჟავებით.

• ნაღების კარაქი

75%-იანი ცხიმიანობის შემთხვევაში სწევს ქოლესტერინის დონეს.

ღირსება: მდიდარია ვიტამინებით. A კვებავს კანს, თვალს, B აძლიერებს იმუნიტეტს, D დადებითად მოქმედებს ნერვულ სისტემაზე, ნივთიერებათა ცვლის პროცესებზე, E კვებავს თმასა და ფრჩხილებს.

• შებოლილი ძეხვი

ის მაღალკალორიულია, აღძრავს მადას.

ღირსება: დამზადებულია მხოლოდ მაღალი ხარისხის ხორცისა და ნატურალური, ადვილად ასათვისებელი ცხიმებისგან.

• შავი ჩაი

მის შემადგენლობაში შედის კოფეინი, რომელიც აღმგზნები საშუალებაა.

ღირსება: აჩქარებს მეტაბოლიზმს და ხელს უწყობს წონის კლებას; რძესა და თაფლთან ერთად უძილობის საწინააღმდეგო შესანიშნავი საშუალებაა.