თინათინ გოცაძე

მისი ცალკეული ორგანოების ფუნქციაზე. სხვა სასარგებლო პროდუქტებისაგან ზეითუნის ზეთი იმით განსხვავდება, რომ მისი მცირე ულუფებიც კი საოცრად დიდ ეფექტს იძლევა. მთავარია, ზეთი რეგულარულად გამოიყენოთ.

ზეითუნის ზეთს გასაოცარი ქიმიური შედგენილობა აქვს, რის გამოც ის განსაკუთრებულად მაღალი კვებითი ღირებულებით გამოირჩევა ყველა სხვა მცენარეულ ზეთისგან. მდიდარია მონოუჯერი მჟავებით. ამ უკანასკნელს მიეკუთვნება ოლეინისა და პალმიტინის მჟავები, რომლებიც წარმოებაში აღინიშნება შესაბამისად ომეგა-9 და ომეგა-7-ით. მონოუჯერი მჟავების სასარგებლო თვისება იმაში გამოიხატება, რომ ისინი აქვეითებენ ე. წ. „ცუდი“ ქოლესტერინის დონეს სისხლში და ამასთან ერთად, ზრდიან ე. წ. „კარგი“, ანუ ორგანიზმისათვის სასარგებლო ქოლესტერინის დონეს. სწორედ ამიტომაც ზეითუნის ზეთის რეგულარულად მომხმარებლები ნაკლებად ავადდებიან გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებით. საყურადღებოა ისიც, რომ მონოუჯერი მჟავები გარკვეულწილად ალცჰაიმერის დაავადების საპროფილაქტიკო საშუალებაცაა. ალბათ, მარტო ეს თვისებებიც საკმარისია ზეითუნის ზეთის, როგორც ძვირფასი პროდუქტის, შესაფასებლად; თუმცა ზეითუნის ზეთი ორგანიზმისათვის ღირებულ სხ­ვა ნივთიერებებსაც უხვად შეიცავს. მდიდარია ვიტამინებით, მჟავებითა და მიკროელემენტებით. ლინოლის მჟავა (მიეკუთვნება პოლიუჯერ ცხიმოვან მჟავებს და წარმოებაში აღინიშნება როგორც ომეგა-6), რომელსაც უხვად შეიცავს ზეითუნის ზეთი, ამაგრებს უჯრედულ მემბრანებს, კეთილისმყოფელ გავლენას ახდენს ლორწოვან გარსებზე. A, B, C, D, E, F, K ვიტამინები კი აქტიურად ებრძვიან თავისუფალ რადიკალებს, ხელს უწყობენ ძვლოვანი და კუნთოვანი ქსოვილის განმტკიცებას, აუმჯობესებენ საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის ფუნქციას.

ზეითუნის ზეთი სამკურნალო მიზნებისათვის

ზეითუნის ზეთი სასარგებლოა ღვიძლის პათოლოგიებით დაავადებულთათვის, რადგანაც ის სუსტად გამოხატული ნაღველმდენი მოქმედებით ხასიათდება. აღნიშნული ეფექტის გამო ექიმები პაციენტებს ურჩევენ, უზმოზე მიიღონ ერთი სადილის კოვზი ზეთი, ხოლო ლიმონისა და ზეითუნის ზეთისაგან შედგენილი სპეციალ­ური დიეტა მთლიანად წმენდს ორგანიზმს წიდე­ბისაგან.

ზეითუნის ზეთის კომპრესი საუკეთესო საშუალებაა ქვემო კიდურებში განვითარებული კრუნჩხვების სამკურნალოდ. თუ 100 გრამ ჟასმინის ყვავილს 250 გრამ ზეითუნის ზეთში ორი კვირით მოათავსებთ, კუნთების ტკივილის მოსახსნელ საოცარ მალამოს მიიღებთ. ზეითუნის ზეთი ოდითგან გამოიყენება მასაჟისა და სხვა პროცედურებისათვის. ამ ზეთით ჩატარებული მასაჟი მართლაც საოცრებებს ახდენს. ზეითუნის ზეთი არა მხოლოდ ამაღლებს კანის ტონუსს, არამედ აუმჯობესებს საოფლე და აპოკრინული (ცხიმის გამომყოფი) ჯირკვლების ფუნქციას, რითაც ხელს უწყობს ორგანიზმიდან მავნე ნივთიერებათა გამოდევნას.

როგორც სხვა ზეთები, ზეითუნის ზეთიც შეიძლება იყოს რაფინირებული და არარაფინირებული. რაფინირების დროს ზეთი მაღალი ტემპერატურის ზემოქმედებას ექვემდებარება, რაც გარკვეულწილად აქვეითებს მის სასარგებლო თვისებებს. შესაბამისად, გაცილებით სასარგებლო და გემრიელია არარაფინირებული ზეთი. ზეითუნის ზეთებს შორის ხარისხის, სამკურნალო თუ კვებითი ღირებულების თვალსაზრისით პირველ ადგილზეა ცივი გამოხდით (გაწურვით) მიღებული ზეთი. ზეითუნის ზეთის ფერი ვარირებს მუქი ოქროსფრიდან ღია მომწვანომდე. ის დამოკიდებულია ზეთისხილის ჯიშსა და მისი მომწიფების ხარისხზე. ზეითუნის ზეთმა რომ მაქსიმალური სარგებლობა მოგიტანოთ, ის აუცილებლად მინის ჭურჭელში, გრილ და ბნელ ადგილას უნდა ინახებოდეს. ზეითუნის ზეთი ყოველთვის შეიცავს გარკვეული რაოდენობით მყარ ცხიმებს. მაცივარში ზეთის გაყინვისას აღნიშნული ცხიმები იყინება და ფანტელებად გადაიქცევა. როგორც უნდა გაგიკვირდეთ, სწორედ ეს არის ზეითუნის ზეთის ხარისხის ძირითადი მაჩვენებელი და სარწმუნო ხერხი ნამდვილი პროდუქტის ფალსიფიცირებულისაგან გასარჩევად.

სასარგებლო რეცეპტები

ზეითუნის ზეთი შეუცვლელია კოსმეტოლოგიაში. ყველამ კარგად იცის, რომ კანის მოვლის უამრავი საშუალება სწორედ ზეითუნის ზეთის საფუძველზე მზადდება. კანისა და თმის მოვლის სხვადასხვა საშუალება სახლის პირობებშიც შეგიძლიათ მოამზადოთ.

დამატენიანებელი და დამამშვიდებელი ნიღაბი სახისთვის

გახეხეთ ახალი კიტრი და მწიფე ბანანი წვრილ სახეხზე. მიღებულ ფაფისებრ მასას დაუმატეთ ზეითუნის ზეთი, გააჩერეთ ნახევარი საათი და შემდეგ წაისვით სახეზე. ამ მასის ნიღაბი ამშვიდებს მგრძნობიარე კანს, კვებავს და ატენიანებს მას. ნაოჭების ასარიდებლად კვირაში ორჯერ სახე დაიზილეთ ზეითუნის ზეთისა და ლიმონის წვენის ნარევით (პროპორციით 1:1).

მატონიზებელი ნიღაბი სახისათვის

ეს ნიღაბი ყველა ტიპის კანს უხდება. განსაკუთრებით ეფექტურია დაღლილი და მოდუნებული კანისათვის. აიღეთ ერთი ჩაის კოვზი ზეითუნის ზეთი, ერთი ჩაის კოვზი არაჟანი, ერთი სადილის კოვზი მშრალი საფუარი, ერთი ჩაის კოვზი ლიმონის წვენი და ერთი ჩაის კოვზი სტაფილოს ან ვაშლის წვენი. ყველა ეს კომპონენტი აურიეთ ერთმანეთში და წაისვით სახეზე. 10-15 წუთის შემდეგ ჩამოიბანეთ გრილი წყლით.

მკვებავი ნიღაბი სახისათვის

განსაკუთრებულად ეფექტურია მშრალი და მოდუნებული კანისათვის.

აურიეთ ერთმანეთში ერთი კვერცხის გული, ორი სადილის კოვზი ზეითუნის ზეთი და ერთი ჩაის კოვზი თაფლი. მიღებული მასა წაისვით დაბანილ (ან კარგად გაწმენდილ) სახეზე და 15-20 წუთის შემდეგ თბილი წყლით ჩამოიბანეთ. ნახავთ, რომ თქვენი სახის კანი ახალშობილის კანივით ნაზი და ფაფუკი გახდება.