თათია მარტიაშვილი

ფსორიაზის მქონე პაცინეტთა 10%-ს თვალების პრობლემებიც აწუხებთ. ფსორიაზის ეროვნული ფონდის( NPF) თანახმად, თვალის პრობლემები, რომლებიც ფსორიაზის მქონე პაციენტებს შეიძლება განუვითარდეთ, არის: უვეიტი, ბლეფარიტი, კონიუნქტივიტი, ირიტი და სხვ.

ფსორიაზის გამწვავება ქუთუთოებზე, წამწამებზე, ქუთუთოების ცხიმოვან ჯირკვლებზე, თვალის ზედაპირსა და შიდა ნაწილზეც ვრცელდება. ასეთ დროს, აუცილებელია დროული მკურნალობა, რათა არ განვითარდეს მხედველობის პრობლემები. ქუთუთოების სიმშრალესთან და აქერცვლასთან ერთად, შესაძლოა, რქოვანის სიმშრალეც განვითარდეს.

იმისათვის, რომ ფსორიაზის გამწვავება ავიცილოთ თავიდან:

• წყლით და ბავშვის შამპუნით დაიბანეთ ქუთუთოები და წამწამები;
• გამოიყენეთ ქუთუთოს ქერცლის მოსაშორებელი საწმენდი საშუალება;
• დანიშნულებისამებრ გამოიყენეთ ადგილობრივი მედიკამენტები (პიმეკროლიმუსი ან ტაკროლიმუსი).

შესაძლებელია ოფთამოლოგთან ვიზიტიც დაგჭირდეთ, რომელიც სტეროიდულ თვალის წვეთებს გამოგიწერთ, თვალის ანთების სამკურნალოდ.

სტეროიდულმა თვალის წვეთებმა შესაძლოა, კატარაქტა, ან გლაუკომა გამოიწვიოს, ამიტომ აუცილებელია მათი ზომიერი გამოყენება.

განსაკუთრებით ყურადსაღებია ფსორიაზული ართრიტი და წითელი მგლურა, რომელთა დროსაც შესაძლებელია უვეიტი ან ირიტი განვითარდეს. ფსორიაზული ართრიტის დროს უვეიტის განვითარების რისკი მაღალია. თუ უვეიტს არ უმკურნალებთ, შესაძლოა, ანთებამ მხედველობის დაკარგვაც კი გამოიწვიოს.

უვეიტი თვალის სისხლძარღვოვანი გარსის ანთებაა.

ირიტი - ფერადი გარსის ანთება.

წინა უვეიტის დროს შესაძლოა საკმაოდ სწრაფად იჩინოს თავი:

• თვალის სიწითლემ;
• თვალის ტკივილმა;
• ცრემლდენამ;
• სინათლის მიმართ მგრძნობელობის მომატებამ;
• მხედველობის დაქვეითებამ.

უკანა უვიტის დროს დაავადების სიმპტომები მოგვიანებით ვლინდება და სუსტად არის გამოხატული. ტკივილი, წესისამებრ, არ შეინიშნება. თვალები არ წითლდება. მხედველობა განუწყვეტლივ ქვეითდება ან თვალწინ ლაქები ან ნისლი ჩნდება. შესაძლოა, ავადმყოფი დამახინჯებულად ხედავდეს საგნებს და უჩიოდეს ტკივილს თვალების კაკლების უკან.

უვეიტი მწვავედაც შეიძლება მიმდინარეობდეს და ქრონიკულადაც. შემთხვევათა ნახევარში დაავადება იძენს მორეციდივე ხასიათს, ამიტომ ყველა, ვისაც კი აქვს გადატანილი მწვავე უვეიტი, უნდა იყოს სპეციალისტის მეთვალყურეობის ქვეშ.

უვეიტის და ირიტის დროს, რომელიც ფსორიაზით არის გამოწვეული, ძირითადად, კორტიკოსტეროიდული თვალის წვეთები ინიშნება. ორივე ანთება მორეციდივე ხასიათისაა და ხშირად ქრონიკულ ხასიათსაც ღებულობს, ამიტომ იმუნოსუპრესანტი ინიშნება. ზედემტად აქტიური იმუნური პასუხის დასათრგუნად, რაც ფოსიაზს იწვევს და თვალის პრობლემებსაც.

თვალის კიდევ ერთი ნაკლებად გავრცელებული დაავადებაა სკლერიტი. სკლერიტი თვალის თეთრი გარსის (სკლერის) ღრმა, ძლიერ მტკივნეული ანთებაა, რაც მოიისფრო ფერს აძლევს მას და შესაძლოა მძიმედ დააქვეითოს მხედველობა. ის ხშირად არის ფსორიაზთან, ან ფსორიაზულ ართრიტთან დაკავშირებული.

უფრო რთული მდგომარეობაა ეპისკლერიტი, რაც თვალის ზედაპირული ნაწილის- ეპისკლერის ქსოვილის ანთებაა.სკლერასა და კონიუნქტივას შორის მდებარე ქსოვილის ანთება.

ანთება, როგორც წესი, თვალის ზედაპირის მხოლოდ მცირე ნაწილს აზიანებს და იწვევს წითელი, ზოგჯერ მოყვითალო შემაღლებული უბნის წარმოქმნას. სიმპტომებიდან აღსანიშნავია მტკივნეულობა და გაღიზიანება, ოდნავ მომატებული ცრემლიანობითა და მსუბუქად გაზრდილი მგრძნობელობით ძლიერ სინათლეზე. ეს მდგომარეობა, როგორც წესი, სხვა დაავადების ნიშანი არ არის და თავისით გაივლის, თუმცა, შეიძლება ხელახლა განვითარდეს. დიაგნოზი სიმპტომებსა და თვალის დათვალიერებას ეფუძნება. მკურნალობა ხშირად საჭირო არ არის. თვალის შესახედაობა შეიძლება გააუმჯობესოს სისხლძარღვების შემავიწროებელმა წვეთებმა, მაგ. ტეტრაჰიდროზოლინმა, მაგრამ მათი გამოყენება აუცილებელი არ არის. ეპისკლერიტის ხანგრძლივობის შესამცირებლად შესაძლოა დაინიშნოს კორტიკოსტეროიდის შემცველი წვეთები ან არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებები დასალევად.

იმისათვის, რომ ფსორიაზი და მასთან დაკავშირებული პრობლემები ავირიდოთ, აუცილებელია სტრესის მართვა, ჯანსაღი, ბალანსირებული კვება.

როგორც ფიზიკური, ასევე ფსიქოლოგიური სტრესი მნიშვნელოვნად აუარესებს ფსორიაზის მდგომარეობას.

რაც შეეხება თამბაქოს, ის არის მნიშვნელოვანი რისკ ფაქტორი, რომელიც თვალების დაავადებას აპროვოცირებს ფსორიაზის დროს.