რა არის ვილსონის დაავადება
არსებობს დაავადება, რომლის დროსაც ხდება სპილენძის ორგანოებში ჭარბად დაგროვება, რაც საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ამ დაავადებას ვილსონის დაავადება ეწოდება.
ვილსონის დაავადება იშვიათი გენეტიკური დაავადებაა, რომელსაც ადამიანის ორგანიზმში სპილენძის ჭარბი დაგროვება ახასიათებს. სპილენძი დიდ როლს ასრულებს ჯანმრთელი ნერვების, ძვლების, პიგმენტ მელანინის და კოლაგენის განვითარებაში. ის საკვებიდან შეიწოვება, სიჭარბის შემთხვევაში კი ღვიძლი მას ნაღვლის წვენის საშუალებით გამოყოფს სხვა ტოქსინებთან ერთად საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის გზით. ვილსონის დაავადების დროს სპილენძი სათანადოდ ვეღარ გამოიყოფა, სხეულში გროვდება და შესაძლოა, სიცოცხლისთვის სახიფათო ოდენობას მიაღწიოს.ადრეული დიაგნოსტიკის შემთხვევაში დაავადება ექვემდებარება მკურნალობას და ადამიანი სრულფასოვანი ცხოვრებით ცხოვრობს.
ვილსონის დაავადება თანდაყოლილია და ის დაბადებისთანავე აქვს ადამიანს, თუმცა სიმპტომები მანამდე არ იჩენს თავს, სანამ სპილენძი თავის ტვინში, ღვიძლში ან სხვა ორგანოებში არ დაგროვდება. სიმპტომები განსხვავდება იმის მიხედვით თუ რომელი ორგანო ან ორგანოთა სისტემა ზიანდება:
ნერვული სისტემის დაზიანებით გამოწვეული სიმპტომები გვხვდება როგორც მოზრდილებთან ასევე ბავშვებთან. გამოხატება: მეტყველების, ყლაპვის ან ფიზიკური კოორდინაციის დარღვევით, კუნთების დაჭიმულობით, ტრემორით, მენტალური ჯანმრთელობის პრობლემებით. მათ შორის: გაღიზიანებით, ხასიათის ან ქცევის ცვლილებებით, დეპრესიით.
ღვიძლის დაზიანება ვლინდება ჰეპატიტის ან ღვიძლის მწვავე უკმარისობისთვის დამახასიათებელი ჩივილებით: ადვილად დაღლა, გულისრევა, უმადობა, შარდის გამუქება, კანისა და სკლერების სიყვითლე.
მკურნალობა უმეტესად ამსუბუქებს სიმპტომებს და ხელს უშლის ორგანოთა დაზიანებას. ვილსონის დაავადების მქონე ადამიანებს, როგორც წესი, მუდმივი მკურნალობა სჭირდებათ. მისმა შეწყვეტამ შესაძლოა ღვიძლის მწვავე უკმარისობა გამოიწვიოს.
ვილსონის დაავადების დროს პაციენტებს ურჩევენ, მოერიდონ სპილენძის შემცველ საკვების: ღვიძლს, სოკოს, სოიას, ლობიოს, ბარდას, კარტოფილს,შავ შოკოლადს კაკალს და სპილენძის შემცველი მულტივიტამინების მიღებას.
