ცვლილებანი თვალების ირგვლივ
ფაქტორის ხასიათის კვალობაზე, იოლად განიცდის ცვლილებებს: ვითარდება შეშუპება, ჩნდება ტომრები და ლურჯი რგოლები.
-
ტომრები
თვალების ქვეშ ტომრები ადამიანს შესაძლოა გენეტიკურად ერგოს. საქმე ის არის, რომ ქუთუთოების კანსა და კანქვეშა უჯრედებს შორის მდებარეობს თხელი მემბრანა. ბუნება ზოგიერთს სქელ მემბრანას სჩუქნის, ზოგს კი - თხელსა და გამჭვირვალეს. დროთა განმავლობაში მემბრანა თხელდება და ცხიმოვანი ქსოვილი უშუალოდ კანქვეშ აღწევს. როდესაც მემბრანის გათხელება რაიმე მიზეზს უკავშირდება, ბუნებრივი გათხელების პროცესი ჩქარდება, ხოლო ცხიმოვანი ქსოვილის კანქვეშ სწრაფი გადასვლა უპეებთან ტომრების გაჩენას უწყობს ხელს. ამ წარმონაქმნებს ექიმები თვალის თიაქრებსაც უწოდებენ.
მიზეზები
თვალის თიაქრის წარმოშობის მიზეზები ორ ჯგუფად იყოფა.
ზოგადია მიზეზები, რომლებიც დაავადებას კი არ უკავშირდება, არამედ ცხოვრების არასწორი წესით არის განპირობებული. ასეთია:
- არასწორ პოზაში ძილი;
- ორგანიზმში სითხის სიჭარბე;
- ქრონიკული გადაღლა;
- სტრესი;
- არარაციონალური კვება;
- ნაკლებმოძრავი ცხოვრების წესი.
კონკრეტული მიზეზებია:
- თირკმლისადაავადებები;
- ღვიძლის დაავადებები;
- წყალმარილოვანი ცვლის მოშლა.
როცა თვალსქვემოთ არსებული ტომრები რომელიმე დაავადებას სდევს თან, მათ გასაქრობად ამ დაავადებისგან განკურნებაც კმარა. შედარებით ძნელი მოსაცილებელია უმართებულო ცხოვრების წესის გამო გაჩენილი თიაქრები, გენეტიკურად განპირობებული ტომრების მოცილება კი პრაქტიკულად შეუძლებელია. ერთადერთი გზა პლასტიკური ქირურგიული ჩარევაა.
როგორ მოვიქცეთ?
- თავი ძილის დროს მაღალ სასთუმალზე გედოთ. დაიდეთ რამდენიმე ბალიში.
- ნუ დალევთ ძილის წინ ბევრ წყალს, ნაკლები მიიღეთ სუფრის მარილი და ალკოჰოლიანი სასმელები.
- გაღვიძებისთანავე გაიკეთეთ ცივი ნიღაბი ან თვალების ირგვლივ 5-10 წუთით დაიწყვეთ ყინულის კუბები - სიცივე ამცირებს გაფართოებულ სისხლძარღვებს და აცხრობს შეშუპებას.
- სწორად შეარჩიეთ დღის კრემი. არ გამოიყენოთ მარტივი დამატენიანებელი მალამო - არაფერს გავნებთ, მაგრამ საჭირო ეფექტს ვერ გამოიღებს. თქვენ გჭირდებათ სპეციალური საშუალება - ლოსიონი, რომელიც ცხიმოვან ფუძეზეა დამზადებული და შეიცავს განსაკუთრებულ ზეთებს, რომლებიც არ აღიზიანებს თვალებს და კოლაგენით, ელასტინითა და ჰიალურონის მჟავათია გამდიდრებული. ეს კომპონენტები კანის ზედაპირზე წარმოქმნის თხელ ფენას, რომელიც სითხეს კანქვეშ გამოსვლის საშუალებას არ აძლევს. ზოგიერთი ლოსიონი კანის მატონიზებელ ნაერთებსაც შეიცავს, რომლებიც ლიმფური სისხლძარღვების მუშაობას ასტიმულებს. კოსმეტიკურ სალონებში ლიმფოდრენაჟისა და ელექტროსტიმულაციის პროცედურების დროს სწორედ ეს პრინციპი გამოიყენება. პირველი პროცედურის შემდეგ ეფექტი უმნიშვნელო ან შეუმჩნეველია. ქუთუთოს ქვეშ დაკიდებული ტომსიკა რომ დაპატარავდეს, პროცედურებისა და დამატენიანებელი კრემების რამდენიმე ციკლია საჭირო.
პროფილაქტიკა
თუ თვალებს ტომრების წარმოქმნისადმი მიდრეკილებას ამჩნევთ, ნუღარ დააყოვნებთ, სასწრაფოდ დაიწყეთ ვარჯიში მათ საწინააღმდეგოდ:
- მაგრად დახუჭეთ და ფართოდ გაახილეთ თვალები. გაიმეორეთ 5-6-ჯერ, 30-წამიანი ინტერვალით.
- მაგრად დახუჭეთ თვალები, ოღონდ ეცადეთ, არ მოიღუშოთ. თვლაზე `5~ თვალები ფართოდ გაახილეთ და მაღლა აიხედეთ, ისევ 5-მდე დაითვალეთ და თვალების კუნთები მოადუნეთ.
- თავი სწორად დაიჭირეთ, მიიხედეთ მარცხნივ, დაითვალეთ 5-მდე და გაიხედეთ პირდაპირ, დახუჭეთ თვალები რამდენიმე წამით. ეს მოძრაობანი გაიმეორეთ საპირისპირო მხარეს. ვარჯიში 3-4-ჯერ უნდა შეასრულოთ.
- აახამხამეთ ორივე თვალი რაც შეიძლება სწრაფად, თვლაზე `10~ მაგრად დახუჭეთ, 4-6 წამის შემდეგ გაახილეთ და მოდუნებულმა გაიხედეთ რომელიმე მხარეს, მოშორებით მდებარე საგნისკენ, უყურეთ 3-5 წამს, შემდეგ მოდუნდით. გაიმეორეთ 3-5-ჯერ.
- თავი სწორად დაიჭირეთ და გაიხედეთ ჯერ ზევით-ქვევით, შემდეგ - მარჯვნივ-მარცხნივ.
- ატრიალეთ თვალები წრეზე ასეთი მიმართულებით: ზევით - მარჯვნივ - ქვევით - მარცხნივ, შემდეგ - საპირისპირო მიმართულებით.
- დახუჭეთ თვალები და მათ შიგნითა კუთხეებზე დაიჭირეთ საჩვენებელი თითი, დააფიქსირეთ კანი ისე, რომ ნაოჭები არ გაუჩნდეს. თვალები მაგრად დახუჭეთ, ხოლო 5-6 წამის შემდეგ ქუთუთოები მთლიანად მოადუნეთ. გაიმეორეთ 10-ჯერ.
ვარჯიშთა კომპლექსი უნდა შეასრულოთ 3-4 წყებად, 1--წუთიანი შესვენებით, უმჯობესია, დღეში -3-ჯერ. სასურველია, ვარჯიშის შემდეგ თვალებზე 5-10 წუთით დაიდოთ გვირილის ან ოხრახუშის ნაყენში დასველებული ტამპონები. თუ შეამჩნიეთ, რომ დროთა განმავლობაში ვარჯიში უფრო და უფრო გიადვილდებათ, ესე იგი სწორ გზას ადგახართ - რამდენიმე ხანში თვალის კუნთები გამყარდება და ტომრებიც ნელ-ნელა დაპატარავებას დაიწყებს.
-
ლურჯი რგოლები
ტომრების მსგავსად, ლურჯი რგოლები მემკვიდრეობითიც შეიძლება იყოს და რომელიმე პათოლოგიური პროცესის მანიშნებელიც. თვალების ჩაშავების მიზეზი თვალის ირგვლის მდებარე კანის სისხლძარღვთა, კერძოდ, წვრილი ვენების გაფართოება და მათი გამჭვირვალობის მომატებაა.
ლურჯი რგოლების გაჩენის ზოგადი მიზეზებია:
- გამოუძინებლობა და გადაღლა;
- კომპიუტერთან დიდხანს მუშაობა;
- სტრესი;
- დეპრესია;
- გადაღლა;
- ალკოჰოლური სასმელების ბოროტად გამოყენება - ალკოჰოლი აქვეითებს კანის ტენიანობას, რის გამოც ის თხელდება და გამჭვირვალე ხდება;
- თვალების მუდმივი სრესა - ამ ერთი შეხედვით უვნებელ ჩვევას ადვილად შეუძლია თვალების ჩაშავება გამოიწვიოს. ხელები ყოველთვის სუფთა არ არის, სრესა კი ნაზ ლორწოვან გარსსა და მის სისხლძარღვებს აღიზიანებს;
- კანის დაბერება - თვალების ირგვლივ არსებული ნაზი კანი სხეულის სხვა უბნებთან შედარებით ადრე კარგავს ელასტიკურობას, სიმკვრივეს და ბუნებრივ ფერს;
- გაუწყლოება;
- ნიკოტინი - ის ავიწროებს სისხლძარღვებს, ქსოვილები ჟანგბადოვან შიმშილს განიცდიან და თვალების ირგვლივ ლურჯი რგოლები ჩნდება.
თუ სილურჯე არც მემკვიდრეობითია და არც დასვენების შემდეგ ქრება, ის შესაძლოა სერიოზულ პრობლემებზე მიუთითებდეს.
უწინარეს ყოვლისა, ესტუმრეთ ექიმს, რათა დაადგინოთ, ხომ არ უკავშირდება ეს ცვლილება რომელიმე შინაგანი ორგანოს დაავადებას:
- ზოგჯერ სილურჯე ჟანგბადის ნაკლებობაზე მიგვანიშნებს, რომელიც გულ-სისხლძარღვთა და სისხლმბად ორგანოთა სისტემის არასრულფასოვანი მუშაობით არის გამოწვეული.
- ლურჯი რგოლები შესაძლოა თირკმელთა მუშაობის დარღვევის მაუწყებელიც იყოს. როცა ორგანიზმში სითხის ცვლა დარღვეულია, ჭარბი სითხე უჩვეულო ადგილებზე იდებს ბინას. ასეთ დროს სიშავეს აუცილებლად ერთვის შეშუპება და ტომრები.
- თუ რგოლები ლურჯი არ არის, მაგრამ კანს არცთუ ჯანსაღი იერი აქვს, აუცილებელია შემოწმება - რგოლების მოყავისფრო შეფერილობა სისხლის მიმოქცევის მოშლას უკავშირდება; კანის მოყვითალო ფერი მიგვანიშნებს, რომ ყურადღებას ღვიძლი და ნაღვლის ბუშტი ითხოვს; სუსტი მოვარდისფრო შეფერილობა შესაძლოა შარდის ბუშტისა და წინმდებარე ჯირკვლის დაავადებათა მაუწყებელი იყოს.
ზოგჯერ ლურჯი რგოლები ფარისებრი ჯირკვლის დაავადების პირველი ნიშანია, ასე რომ, არც ენდოკრინოლოგის კონსულტაცია გაწყენდათ.
პრაქტიკული რჩევები
თუ თვალების ჩაშავება ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის გაუარესებას (სტრესს, დეპრესიას, გადაღლას) უკავშირდება, აუცილებელია:
- გამოძინება - ძილში ადამიანები ახალგაზრდავდებიან, ამიტომ იძინეთ ბევრი. თუ ღამეს ჩახუთულ ოთახში გაატარებთ, დილით არაჯანსაღი იერი გექნებათ, ამიტომ ძილის წინ აუცილებლად გაანიავეთ ოთახი. კარგი იქნება, თუ დაძინებამდე ცოტა ხანს სუფთა ჰაერზე გაისეირნებთ - რამდენიმე დღე კარგი ძილი და სახის მშვენიერი ფერი გარანტირებულია.
- კვირაში - ჯერ გაიკეთეთ ხაჭოს ნიღაბი: გამოჭერით თვალების ფორმის დოლბანდი, დაიფარეთ თვალებზე და 0 წუთით დაიდეთ 1 ჩაის კოვზი ხაჭო (უმჯობესია შინაური). იფიქრეთ რამე სასიამოვნოზე. ეს გამომეტყველებას შეარბილებს და შედეგს უფრო თვალსაჩინოს გახდის.
- მაკიაჟის მოსაცილებლად გამოიყენეთ მხოლოდ სპეციალური რბილი და ნეიტრალური კოსმეტიკური საშუალებები. თვით მაკიაჟისთვის - ტონალური კრემები. უარი თქვით ფხვნილზე - ის უწვრილეს ნაკეცებზე ილექება და უპეების სიმუქეს ხაზს უსვამს.
- ზამთარში და გაზაფხულზე აუცილებლად მიიღეთ c ვიტამინი.
- ჩაიტარეთ ორგანიზმის გაწმენდის კურსი ოხრახუშისა და ნიახურის ნახარშებით.
- არ დაიზაროთ ყოველდღიური მასაჟი - ყოველ დილით, პირის დაბანის შემდეგ, დადექით სარკესთან და თვალების ირგვლივ თითების ბალიშებით ჩაიტარეთ სუსტი მასაჟი ცხვირის ძგიდიდან ქვედა ქუთუთოსკენ. ცხვირის ძგიდესა და თვალის შიგნითა კუთხეებთან თვალის ძირითადი ლიმფური ძარღვები მდებარეობს და სწორედ ამ ადგილის მასირებაა საჭირო. მასაჟი -3 წუთს განაგრძეთ. ზედა ქუთუთოს მასირება საჭირო არ არის, რათა თვალის კაკალი არ დაიტვირთოს. მასაჟის შემდეგ თვალებზე აუცილებლად წაისვით სპეციალური კრემი ან გელი.
- რაც მთავარია, გაიღიმეთ! ბედნიერი ღიმილი სახის ნებისმიერ ნაკლს საიმედოდ მალავს.