კარგი და მავნე ჩვევები თქვენი კბილებისთვის
ჯანსაღი კბილების საიდუმლო მარტივია: გაიხეხეთ ისინი დღეში ორჯერ, გამოიყენეთ ძაფები და გაიარეთ რეგულარული სტომატოლოგიური გამოკვლევები. თუმცა, არის უფრო რთული ნიუანსებიც: ზოგიერთი ჩვევა სასარგებლოა, ხოლო სტომატოლოგიური მოვლის სხვა პოპულარული მეთოდები, პირიქით, მხოლოდ აფუჭებს მათ.
დოქტორი მეთიუ მესინა, სამედიცინო დირექტორი და ოჰაიოს შტატის სტომატოლოგიის კოლეჯის ასოცირებული პროფესორი, The New York Times-თან საუბრობს, რა უნდა გააკეთოთ კბილების მოვლისთვის და რა არა.
ცუდი ჩვევა: კბილის პასტის გამოყენება ნახშირის ნაწილაკებით
- ეს კბილის პასტა ნამდვილად ეხმარება კბილების გათეთრებას, მაგრამ ის ძალიან ძვირია. ნახშირი ძლიერი აბრაზიულია, რომელიც ათხელებს კბილების მინანქარს. ეს ასუსტებს მათ და ხდის მათ უფრო მგრძნობიარეს და ისინი ყოველ ჯერზე უფრო და უფრო ბინძურდებიან.
მინანქარი არის მყარი, კრისტალური მასალა, რომელიც ფარავს და იცავს კბილებს. მინანქრის ზედა ფენის ძლიერად გახეხვა თქვენს კბილებს ათეთრებს, მაგრამ არა დიდი ხნით - და თხელი მინანქრის მქონე კბილებს უფრო მეტად უჩნდებათ ბზარები, ლაქები და ღრუები. მინანქარი არ აღდგება, ამიტომ ნებისმიერი ზიანი, რომელსაც ჩვენ მივაყენებთ, გამოუსწორებელია, განმარტავს ექიმი მესინა.
კარგი ჩვევა: გაიხეხეთ კბილები რბილი ჯაგრისით
- კბილის ჯაგრისზე მყარი ჯაგრულები ასევე აზიანებს მინანქარს და აზიანებს ღრძილებს. „ადამიანები, როგორც წესი, ზედმეტად ძლიერადიხეხავენ, ასე რომ თქვენ არ გჭირდებათ გაძლიერება მძიმე ჯაგრულებით“, განმარტავს დოქტორი მესინა. ის გვირჩევს გამოიყენოთ რბილი ჯაგრისი და ზოგადად იყოთ უფრო ნაზი კბილების მოვლისას.
მავნე ჩვევა: სოდის, ყავის და ენერგეტიკული სასმელების დალევა
- შაქარი ნამდვილად აფუჭებს თქვენს კბილებს, ხოლო თხევადი შაქარი ამას უფრო სწრაფად აკეთებს. ტკბილი გარემო ხელს უწყობს ბაქტერიების გამრავლებას, რაც ანადგურებს ჩვენს კბილებს და იწვევს კარიესს. მჟავე სასმელებს კბილებზე დამანგრეველი ეფექტიც აქვს: მჟავა შლის მინანქარს.
გაზიანი და ენერგეტიკული სასმელები შეიცავს უამრავ მჟავას და შაქარს, ამიტომ ისინი ორმაგად საზიანოა კბილებისთვის. დღეში ერთი ჭიქა სასმელი დიდ ზიანს არ მიაყენებს, მაგრამ რეგულარული მოხმარება საკმაოდ სწრაფად გააფუჭებს კბილებს. ეს ასევე მოიცავს ყავას შაქრით, რომელიც შეიცავს უამრავ მჟავას, თუნდაც მჟავე გემო არ ჰქონდეს.
„კარამელის მაკიატო ზოგჯერ უფრო საშიშია, ვიდრე ნებისმიერი გაზიანი სასმელები“, აფრთხილებს დოქტორი ნატალი პეტერსონი, მინესოტას უნივერსიტეტის სტომატოლოგიური სკოლის სტომატოლოგი.
კარგი ჩვევა: პირის ღრუში გამოივლეთ წყალი
- ყოველ ჯერზე ტკბილი სასმელის მიღების შემდეგ გამოვილეთ პირში ჩვეულებრივი წყალი, ეს დაუყოვნებლივ შეამცირებს მავნე ბაქტერიების რაოდენობას და ხელს შეუშლის მათ გამრავლებას. სხვათა შორის, ეს ასევე დაგეხმარებათ ცუდი სუნის დროს. ეს განსაკუთრებით სასარგებლოა, თუ საკვები შეიცავს ბევრ შაქარს ან მჟავას.
კარგი ჩვევა: ნუ გაიხეხეთ კბილებს ჭამის შემდეგ
- დოქტორი მესინა გვირჩევს ჭამიდან დაახლოებით ნახევარი საათის შემდეგ გავიხეხოთ კბილები. მინანქარი, რომელიც შეიძლებოდა დარბილებულიყო შაქრისა და მჟავებისგან, კვლავ გაძლიერდება (რემინერალიზებული) და უფრო საიმედოდ გაუძლებს გაწმენდას. ამ გზით კბილებს ნაკლებად დააზიანებთ.
ცუდი ჩვევა: კბილის ჩხირების გამოყენება
- კბილების ფრჩხილებით ან ხის კბილის ჩხირებით გაწმენდა ცუდი იდეაა. ამან შეიძლება ადვილად დააზიანოს ღრძილები ან დააზიანოს კბილები, ასევე შეგიძლიათ შემთხვევით ჩააგდოთ საკვები უფრო ღრმად პირის ღრუში, სადაც მისი გაწმენდა კიდევ უფრო რთული იქნება.
ექიმები გვირჩევენ გამოიყენოთ სპეციალური კბილთაშორისი ჯაგრისები – ის უსაფრთხო და ეფექტურია, უფრო ეფექტურიც, ვიდრე კბილის ძაფი. ისინი ასევე ყველაზე ნაკლებ ზიანს აყენებენ ღრძილებს.
ცუდი ჩვევა: იარაღების ნაცვლად კბილების გამოყენება
- ადამიანები ხშირად იყენებენ კბილებს შეფუთვის გასახსნელად, თხილის გასატეხად ან სხვა მცირე შეკეთების გასაკეთებლად - ნუ გააკეთებთ ამას.
ექიმები განმარტავენ, რომ კბილების მხოლოდ ერთი ნაკრები გაქვთ და ახალი ინსტრუმენტის შეძენა ბევრად იაფად შეგიძლიათ. გარდა ამისა, კბილის მინანქარი განკუთვნილია გარკვეული მოძრაობებისთვის (საჭრელი, საღეჭი) და სხვა დატვირთვის დროს ის ძალიან მარტივად ზიანდება.